https://traderviet.net/t/su-that-ve-trading-cua-toi.5193/page-4
---------------
Phần Hiểu Mình là phần cốt lõi của Đạo Trading... nó gồm 2 phần Gốc rễ và Hóa giải... Tôi đưa lên đây từng phần một vì nó dài và rất khó tiêu hóa, các bác ạ...Tôi cũng phải vất vả một thời gian mới lãnh hội được đó...
Sở dĩ nó khó tiêu hóa vì các lý do sau:
- Nó chỉ ra các vấn đề sâu thẳm trong tâm con người mà tâm lý học phương Tây né tránh...nó giúp giải quyết tất cả các vấn đề tâm lý trong trading.
- Nó khó đọc vì đụng chạm tự ái của người đọc
- Nó bao gồm nhiều thuật ngữ xa lạ
- Nó ko phải fast food...
Vấn đề này được các bậc thầy giác ngộ tâm linh chỉ ra chứ ko phải do các nhà tâm lý học hay triết gia nhé.
----------------
Nhưng mong bác giải thích rõ giúp em "tập trung nắm vững các nguyên lý tổng quát ngay từ đầu để không mất phương hướng" bao gồm những gì cơ bản.
-->
Lá các nguyên lý chung về thị trường, các nguyên tắc học hỏi, các qui luật vận động, quản lý vốn & giao dịch (ở phần 2) ...
----------
Tôi phải xem hơn 200 video clips (1h30/clip) và nhiều tài liệu Phật giáo để lãnh hội đó... mà bây giờ vẫn tiếp tục chiêm nghiệm.
Hiểu cái "gốc rễ" này (rồi sẽ luyện tập) thì sẽ hóa giải các trói buộc, phiền não trong trading... nhưng mục đích cuối cùng là thoát ra khỏi mọi trói buộc phiền não trong cuộc đời, kể cả vấn đề tận cùng là sinh tử.
https://www.youtube.com/watch?v=0x7fDN1WkS0&t=159s
Đạo trong võ thuật
--------
Đời muốn được vui nên mới khổ
Khổ rồi vẫn thấy những niềm vui
Khổ vui vui khổ... À ra thế!
Cay đắng đan xen những ngọt bùi.
Cay đắng đan xen những ngọt bùi
Tỉnh ra, chợt thấy chẳng gì vui!
Không vui, mới biết không gì khổ
Ô hay, sao cứ mãi ngậm ngùi?
(Viên Minh)
---------------
Bác nào quan tâm thì tìm hiểu kỹ các nguyên lý thiền rồi quan sát tâm mình để coi nó đúng hay sai (rất thực dụng). Vd hiện giờ gold đang chạm cản thì các bác quan sát thấy suy nghĩ, cảm xúc mình ra sao, muốn jump the gun ko? rồi sẽ có người thắng kẻ thua...hãy nhận biết nguyên nhân tác động, do kỹ thuật hay tham hay sân hay si... Riết rồi quen thôi.
Mình hay tự gọi chung tất cả các loại S/R, trendline, fibo, pivot, round number... là CẢN (trở lực mạnh yếu khác nhau) cho đơn giản chứ ko theo định nghĩa thông lệ. Mấy thứ này chỉ để xác định tọa độ nhằm tăng sự chú ý thôi... cái chính là phản ứng giá tại đó (real time) mới là thấy ngay now-here.
Có thể comment của bác thangco có ẩn ý khác nữa, 
… nhưng tôi xin mượn để giải thích thêm thế này (hơi dài dòng tí):
1. Sell liên tiếp 4 lệnh => tham
(Thực ra, tôi sell 2 lệnh khi phá range, rồi sell tiếp 2 lệnh khi phá cản chính D1)
Nếu system của tôi cho phép chỉ vào một lệnh mà lúc đó bị biến động giá thu hút, đánh lớn khi lệnh đầu có lãi thì đó là do tham. Nếu tôi đang bị thua trước đó, khởi sinh ý định gỡ gạc mà sell ồ ạt 4 lệnh (may mắn là đúng hướng) thì đó là do sân. Nếu tôi chỉ vào lệnh theo system của tôi qui định thì không có vấn đề gì (nhưng ngay cả khi đó nếu vẫn cứ hóng giá chạy mạnh thì vẫn là tham).
2. Chạm cản mà không chốt => tham:
Nếu giá chạm cản mà chốt thì có thể là thuần túy kỹ thuật nhưng cũng có thể là do lo sợ giá bật lại (sân) và cũng có thể tham sân si thay đổi luân phiên theo dao động giá tại đó… Vd, lúc đó tôi thấy xu hướng xuống mạnh, phá range, phá cản D1, nên nhận định là kênh giá dưới ko giữ được nên ko chốt. Tuy nhiên, giá chựng lại khá lâu, tôi đâm ra phân vân (tâm si) và tâm đang bị phân tán vào công việc khác nên chủ quan ko tight stop (tâm si). Nhưng nếu khi giá chạm cản mà tôi đang phê muốn kéo dài nó ra hoặc mong nó về 1200 thì phê hơn... thì tôi đang bị tâm tham chi phối…
Thực tế, tâm chúng ta biến hóa liên tục theo biến động giá nên chỉ nêu ra phản ứng tâm chủ đạo để nói chuyện thôi. Nó có thể tác động mạnh hay yếu, tồn tại lâu hay mau tùy vào mỗi người. Mỗi người chỉ có thể quan sát tâm mình chứ ko thể biết được nội tâm người khác như thế nào vào lúc đó. Cùng một hành vi bên ngoài nhưng phản ứng tâm bên trong lại khác nhau giữa mỗi người và đối với bản thân mỗi người thì trạng thái tâm mỗi lúc mỗi khác, “sáng nắng chiều mưa” mà (vô thường). Thiền là để thấy ra điều này.
Tương tự khi coi trận đá banh thì chúng ta cứ bị up down liên tục vậy, nhất là khi có cá độ.
-------------
Mình nghĩ là đa phần mọi người đều biết đến chữ KISS (Keep It Simple, Stupid) khi bắt đầu tìm hiểu trading nhưng ít chú ý đến nó. Đó là do tâm trí chúng ta có khuynh hướng suy nghĩ lan man nên bị hút vào những thứ phức tạp... Ngược lại thì sự đơn giản thì gần với sự cảm nhận hơn là lý trí... Mà khả năng cảm nhận càng mạnh khi tâm trí càng tĩnh lặng. Có những lúc đơn giản đến mức chỉ là cảm nhận ngay tức khắc sự rùng mình chuyển động của thị trường mà ko dựa vào bất kỳ một nguyên tắc qui ước nào cả.
Theo mình hiểu thì hầu hết trader đều muốn tâm mình an tịnh trong nghề nghiệp và trong cuộc sống, tức là có chánh định. Điều này sẽ tự nhiên đến nếu chúng ta bắt đầu từ chánh kiến, tức là thấy rõ thực tại, ở đây và bây giờ (chính là vipassana). Vd như khi khóa cửa trước khi đi ngủ mà không thấy rõ hành động của mình thì chúng ta có thể sẽ cãm thấy bất an khi chợt nghĩ đến nó, càng nghĩ thì càng không chịu nổi...
Tuy nhiên để thấy rõ thực tại thì đồng nghĩa chúng ta phải có thái độ buông, không để các quan niệm, tư tưởng, ham muốn... chi phối. "Buông" ở đây là không phải thờ ơ, làm biếng, chạy trốn cuộc đời mà là thái độ tôn trọng vạn vật vạn sự đang vận động trong qui luật tự nhiên của chúng... chúng ta nhiệt tâm với cuộc sống nhưng sẵn sàng "để gió cuốn đi". Có nhiều cách gọi khác nhau như "buông", "tùy", "như" ... mà theo mình hiểu đó là cốt lõi của đạo Phật.
Điều này cực kỳ đơn giản nhưng cũng cực kỳ khó thực hiện...Vd như khi lệnh stoploss của trader đang bị đe dọa thì mỗi người sẽ tự thấy mức độ buông của mình đến đâu và mức độ phiền não của mình tương ứng, thậm chí nhiều người còn sợ hãi đến mức không dám đặt lệnh stoploss...Nếu quan sát thêm thì sau khi lệnh stoploss bị hit thì chúng ta có cảm giác buông được gánh nặng tâm lý, tuy mất mát nhưng nhẹ nhõm...
----------------------
Bác heromin nói rất đúng!
HIỂU MÌNH là nội dung cốt lõi của tài liệu này và không phải ai cũng thích tìm hiểu về nó. Trong tài liệu này tôi có viết:
“Bí quyết của tôi mà cũng có thể là của bạn: “Tôi không phải là chuyên gia tâm lý hay trading. Tôi chỉ là chuyên gia về chính mình”. Có thể ai đó hiểu biết hơn bạn về kiến thức trading hay tâm lý học nhưng chắc chắn họ không thể hiểu hơn bạn về chính con người bạn nếu bạn muốn hiểu. Và đây chính là lợi thế của bạn trong nghề trading!”
Kiến thức hay hệ thống giao dịch thì hầu hết mọi người học được nhưng làm đúng những gì mình đã học thì không nhiều người làm được. Khi có một hệ thống tốt thì người ta nói thêm rằng cần có kiên nhẫn và kỷ luật thì mọi thứ sẽ ok. Nhưng giữ được kiên nhẫn và kỷ luật thì ít người làm được. Vẫn còn thiếu một cái gì đó?
Hiểu mình rồi thì từ đó mới có thể hô tiếp các khẩu hiệu “là chính mình, vượt qua chính mình, chiến thắng chính mình” tùy cách nói.
Mà “mình” là cái gì vậy? Có khi nào bạn thấy nóng mặt khi thấy người khác show tài khoản với 1 loạt lệnh thắng. Còn người show tài khoản thì làm như vậy để làm gì nhỉ? Tại sao “mình” cứ overtrade mãi nhỉ? Rất nhiều.
Mọi thứ đều có qui luật vận động tự nhiên của nó. Trader chúng ta thì bỏ biết bao công sức cố gắng nắm bắt qui luật vận động của thị trường để khai thác nó. Nhưng thị trường tương tác với chúng ta nên không thể tách rời với qui luật vận động của “tâm” chúng ta.
Hiểu mình là hiểu tâm, hiểu qui luật vận động tự nhiên của nó. Mà “tâm” là gì nhỉ?
Mỗi ngày tôi hiểu thêm một chút.
------
Phật không lý luận mà chỉ chỉ ra cái thực thôi bạn. Phật giáo thì mới lý luận, "giáo" dục... và thường thì ko còn cái thực, không còn cái Đạo.
Phần giải thích trong tài liệu là của thiền sư Viên Minh, mình chỉ ghi lại thôi.
Tìm hiểu tận gốc rễ có thể chưa phù hợp với nhiều người. Bạn cứ bỏ qua phần này đến khi nào cảm thấy quan tâm. Chỉ cần đọc phần Hóa giải từ trang 108 cũng ok rồi (phần mới chỉnh sửa).
Còn đọc sách Phật giáo thì theo mình cần phải chọn lọc vì nhiều tác giả chỉ dùng lý luận suy diễn chứ không thực chứng (nên hậu quả nhiều người mê tín, sùng bài...).
"Đừng học thiền, học Phật giáo gì cả, chỉ rắc rối thêm thôi. Tốt nhất là con chỉ cần thường biết mình là được.Hãy thận trọng, chú tâm, quan sát rõ ràng trung thực mọi hoạt động của thân, của cảm giác, cảm xúc, của trạng thái tâm và sự tương giao với mọi người, mọi sự, mọi vật... chính là thiền, là cốt lõi của Phật giáo". - Thiền sư Viên Minh.
Trong tài liệu này, tôi trích dẫn lại cho ai đó muốn hiểu tận gốc rễ để có niềm tin thực hành thôi. Thực tế mọi người nên đọc một cuốn sách khác mới hiệu quả thực sự (tôi vẫn đang đọc):
CHÍNH MÌNH LÀ CUỐN KINH KỲ DIỆU NHẤT
"Cuốn kinh vô cùng quan trọng mà mỗi người cần phải đọc thật kỹ lưỡng đó là chính mình. Chính mình là cuốn kinh vi diệu nhất không có kinh luận nào có thể sánh bằng. Bất kỳ kinh luận nào dù vi diệu đến đâu cũng không thể nói hết sự thật nơi thực tại thân- thọ-tâm-pháp sẵn có ở mỗi người. Toàn bộ những lời Phật dạy cũng chỉ giới thiệu sự thật đó mà thôi. Hãy đọc cuốn kinh nơi chính mình! Ai thấy sự thật ngay nơi mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, nơi tất cả cảm giác cảm xúc, nơi những phản ứng, những thái độ, những trạng thái nội tâm, nơi sự tương giao và mối quan hệ với vạn pháp xung quanh... người ấy dễ thông suốt toàn bộ lời dạy của Phật mà không bị giới hạn bởi ngôn ngữ được thuật lại và biên tập về sau thành kinh điển.
Như trên tấm bản đồ, người ta chỉ phác hoạ sơ nét con đường đi thôi, còn thực tế con đường phong phú hơn nhiều, khác xa với hình vẽ. Nên khi đi trên con đường đó có thể thấy biết bao cây cối xung quanh, cây nào đang nở hoa, hoa nào màu đỏ, hoa nào màu xanh, con đường lát đá gì, rộng bao nhiêu, hai bên đường có bao nhiêu nhà... vô số những điều mà bản đồ không thể nói hết được. Cũng vậy người nào biết đọc cuốn kinh vi diệu nơi chính mình để khám phá ra ở đó sự thật vô cùng phong phú, người đó mới có khả năng xiển dương Phật Pháp nhiệm mầu, vì Phật Pháp không phải là ngôn từ được tường thuật lại trong kinh điển mà người sau đã thêm thắt và chú giải chủ quan theo lý trí hơn là chỉ thẳng sự thật." - Viên Minh.
------
Tôi post Chương 1 của Phần 2 (Phương Tiện) ở đây cho ae nào quan tâm. Phần này bàn về mặt chuyên môn trong giao dịch theo học hỏi và kinh nghiệm của tôi nên có thể khác mọi người. Gọi là “Phương Tiện” bởi nghề trading như là một phương tiện di chuyển tốt trên Con Đường (phần 1).
-----------
Tôi post tiếp Chương 2 của Phần 2 (Phương Tiện) ở đây cho ae nào quan tâm. Phần này tôi thử nêu một số qui luật vận động của thị trường theo quan sát học hỏi của riêng mình.
Nhân tiện, tôi lưu ý là phần Hiểu Mình (ở Phần 1) mới là cốt lõi của tài liệu này. Ae nào cần tham khảo Phần 1 (chỉnh sửa 2019) thì đọc TẠI ĐÂY, post # 239.
------
Tôi post tiếp Chương 3 của Phần 2 (Phương Tiện) ở đây cho ae nào quan tâm. Phần này tôi gọi là Kỹ năng giao dịch (skills) chứ ko phải Kỹ thuật giao dịch bởi tôi tập trung mô tả cách thức, qui trình thực hành để tự mỗi người làm chủ công việc của mình mà ko cần phải nương tựa vào chuyên gia nào cả.... nên cũng hơi dài dòng, .
Tôi vẫn nhắc lại là phần Hiểu Mình (ở Phần 1) mới là cốt lõi của tài liệu này. Ae nào mới vào cần tham khảo Phần 1 (chỉnh sửa 2019) thì đọc TẠI ĐÂY, post # 239.
-----
Tôi post tiếp chương cuối của phần 2, gọi là Phá "cản" tâm (cho nó có màu sắc trading, ). Ở đây, tôi cố gắng lý giải nhiều khúc mắc tâm lý nổi cộm theo quan điểm riêng. Ae có thể nghĩ khác hay bổ sung thêm tùy trải nghiệm của mình.
------
Tôi post tiếp Chương 3: Chiêm nghiệm cho ae nào quan tâm.
Phần này tôi chỉ biên dịch lại những lời khuyên/nguyên lý mà bản thân tôi thấy chúng chỉ ra sự thật trong trading ... còn chiêm nghiệm đến đâu là việc của mỗi người tùy theo trải nghiệm của mình, bởi có những câu nói phải sau cả chục năm thực chiến mới thấu hiểu (mấy thứ này ko đọc lướt được).
P/s. Ae mới vào nghề nên cảnh giác với các hình thức tổ chức, tư vấn đào tạo hoặc quan điểm trái ngược với những lời khuyên này.
----
Tôi post tiếp phần cuối chương 3 của tài liệu Đạo Trading, bao gồm:
- 50 nguyên tắc giao dịch kinh điển của Wall St đã được sàng lọc bởi Linda Bradford Raschke (một market wizard)... và được lọc lại bởi Ehi, .
- Sự tương đồng đáng ngạc nhiên giữa trading và võ thuật cho thấy cái Đạo được dùng chung trong các lãnh vực khác nhau. Có thể thấy rằng Lý Tiểu Long là một võ sư đã giác ngộ sự thật qua các triết lý trong môn võ mà ông sáng tạo ra.
-----
Bác làm tôi nhớ lại một chuyện khác,
Cách đây khoảng 10 năm, tôi thỉnh thoảng café ở khuôn viên Thư viện Quốc gia, có làm quen một anh bạn cùng chơi chứng khoán. Cả 2 bằng tuổi, cùng học ĐH Bách Khoa nhưng khác ngành. Tôi hướng dẫn anh bạn cách đọc chart kết hợp volume. Thấy hợp lý nên anh bạn bảo tôi viết sách đi. Tôi nghĩ chỉ là đùa vui bởi mình là dân Bách Khoa lại không học chính quy kinh tế tài chính một ngày nào cả, văn chương thì đâu biết.
Anh bạn tôi chia sẻ là cũng đang viết sách, thích thì làm thôi (cũng dân Bách Khoa). Rồi cho tôi xem cuốn sách đang viết dở là “Cuộc chuyển thế vĩ đại” đăng trên diễn đàn Lý Học Đông Phương (http://diendan.lyhocdongphuong.org.vn/chuyen-muc/113-minh-triết-cổ/). Tôi nể lắm và cũng quên chuyện đó đi.
Sau này khi tìm hiểu đạo Phật thì tôi bất chợt đặt câu hỏi: “Nếu đạo Phật thực sự giúp người ta hóa giải được phiền não khổ đau thì nó phải có hiệu quả trong nghề trading vì đây là một trong những nghề gây khổ sở nhất hoặc là Phật dạy ko đúng?” và nảy ra ý định viết sách. Thì ra câu chuyện của anh bạn ngày nào đã vô tình ghi xuống tiềm thức mà mình ko hay biết.
Nhờ đó mà sau này đọc được bài kệ “Mục Đồng Công chưởng pháp” của supermod diễn đàn chứng khoán f319 thì tôi hiểu ngay “nhìn thấu càn khôn” là như thế nào:
Ai bảo đời chứng là khổ ải
Biết sầu, biết bi, biết sự đời
Ta đây chăn trâu đời tư lự
Nhìn thấu Càn Khôn, hiểu sự đời
Giờ nghĩ lại thấy biết ơn nghề trading lắm,
Mà nhìn lại thì thật là thú vị,
Ngoại đạo (ko theo tôn giáo) + Ngoại ngành (ko học kinh tế tài chính) => Đạo Trading. Có lẽ bởi không bị khuôn mẫu chấp trước nên được tự do sáng tạo,
Tôi cũng đồng ý với bác: “Qua thời gian rèn luyện chúng học thêm một vài cái có ích nhưng cũng tập nhiễm một số thói quen xấu dưới dạng vô thức. Thói quen xấu cứ lặp đi lặp lại theo thời gian ăn sâu vào tiềm thức rất khó để nhận ra và sửa.” Đi ngược đường thì càng đi càng xa.
Nếu newbie mà chọn được đường đúng để đi từ đầu thì ko phải mất nhiều thời gian để sửa.
Kiến thức ở đây rất cơ bản thôi nhưng cần thiết cho newbie.
-------
Hôm qua, tôi có nhận được một câu hỏi rất thật mặc dù có liên quan đến vấn đề tôn giáo một chút. Tôi đã xin phép được trả lời ở đây để ae nào cùng quan tâm thì đọc (Ai thấy ko phù hợp thì bỏ qua nhé!). Câu hỏi là:
Em chào bác @Ehi, sau khi đọc cuốn Đạo Trading mà bác viết, nó đã giúp ích cho cuộc sống của em khá nhiều, tâm tĩnh hơn, và em quyết định tìm hiểu sâu hơn về thiền với đầu mối là các từ khóa trong sách, nhưng trong đó do có nhiều chi tiết em đọc chưa hiểu rõ nên có lên mạng tìm hiểu, từ đó dẫn ra rất nhiều thứ về thiền và đạo Phật, nhiều phái như nam tông, bắc tông, thiền tông, ...rồi đến các chuyện phái nào đúng phái nào sai, rồi các loại thiền, nghi thức thiền, khóa thiền, v.v.v
Thực sự là sau khi chìm đắm nghiên cứu trong đó một thời gian thì em lại thấy mông lung, không biết là phải tập theo hướng nào cho đúng...
Rất mong bác chia sẻ những kinh nghiệm cá nhân về những gì bác đang luyện theo để em học hỏi với....”
Tôi nghĩ ngay rằng,
Bạn tìm hiểu nhiều thế mà vẫn “không biết là phải tập theo hướng nào cho đúng” thì sao lại hỏi tôi? Có rất nhiều kiến thức trên mạng và có rất nhiều tu sĩ Phật giáo đang giảng dạy mà tôi là người ngoại đạo sao dám qua mặt họ, phải ko bạn?
Bạn có thấy điều tương tự trong trading không? Có vô số trường phái giao dịch kỹ thuật từ Elliot, Gann, price action, ichimoku,…phân tích cơ bản, hoặc kết hợp cả hai. Cũng có nhiều người bị chìm đắm trong đó cũng như trong thiền và Phật giáo. Có một vị chân tu chia sẻ rằng số tu sĩ Phật giáo giác ngộ được rất ít, ước chừng một vài %, có lẽ còn ít hơn tỉ lệ trader kiếm được tiền trên thị trường tài chính. Điều thú vị là họ vẫn cứ tiếp tục giảng dạy nên số người sùng bái, mê tín rất nhiều… cũng như số trader bị cháy tài khoản cũng nhiều tương tự.
Về cá nhân thì tôi đang luyện chiêu này:
Chỉ là mưa vẫn cứ rơi
Chỉ là lá rụng tơi bời trước hiên
Chỉ là chẳng ngộ chẳng thiền
Chỉ là tâm chẳng đảo điên kiếm tìm. - (Viên Minh)
(P/S. trong tài liệu tôi cũng đã trình bày cách thực tập rồi đó)
Lúc trước, tôi tìm kiếm hướng đi như này:
Sự Thật (the Truth) là duy nhất. Ai thấy ra Sự Thật thì sẽ nói ra như nhau tuy cách diễn đạt có khác, dù theo bất kỳ đạo nào, tông phái nào hay là ngoại đạo. Từ đó, tôi so chiếu tư tưởng của các vị thầy bên đạo Phật với các bậc giác ngộ ngoài đạo Phật (cho khách quan) để tìm ra người thầy cho mình. Đồng thời, tôi tìm hiểu những huynh đệ, đệ tử, phật tử và người khác nói về người thầy đó (testimonial). Quan trọng hơn là biểu hiện qua phong cách, thái độ, cử chỉ của vị ấy (tấm gương). Nhưng quyết định vẫn là điều mà vị ấy nói có ĐÚNG sự thật mà mình đã trải nghiệm hay không. Nếu bạn từng nghe giảng mà có cảm giác xúc động, giật mình hoặc thậm chí rơi nước mắt thì vị ấy đang chỉ bày sự thật đấy. Có vị nói hay và nổi tiếng nhưng chưa chắc đã nói đúng. Tôi tìm kiếm Sự Thật chứ không tìm sự an lạc, dựa dẫm hay đạo đức.
Tuy nhiên, căn cơ mỗi người sẽ tìm ra vị thầy và cách tập phù hợp với mình.
Tôi ghi lại lời Phật trong kinh Kalama cho bạn tham khảo nhé:
- Bạch Ngài, có một số du sĩ, Bà-la-môn, đến Kesaputta. Họ thuyết minh và phát huy giáo lý của mình, nhưng họ bài xích, khinh miệt, chê bai và xuyên tạc giáo lý người khác. Lại có một số du sĩ, Bà-la-môn khác đến Kesaputta, họ cũng thuyết minh và phát huy giáo lý của mình, nhưng họ cũng lại bài xích, khinh miệt, chê bai và xuyên tạc giáo lý người khác. Bạch Ngài, đối với những người ấy, chúng con nghi ngờ phân vân: "Trong những du sĩ, Bà-la-môn này, ai nói đúng sự thật, ai nói không đúng sự thật?"
- Này quý vị Kalama, đương nhiên quý vị có những nghi ngờ, phân vân! Khi có điều đáng nghi ngờ, đương nhiên phân vân khởi lên.
- Này quý vị Kalama, đừng tin vì nghe truyền khẩu, đừng tin vì đó là truyền thống, đừng tin vì nghe đồn đại, đừng tin vì được ghi trong kinh điển, đừng tin vì lý luận, đừng tin vì suy diễn, đừng tin vì đã tư duy trên mọi lý lẽ, đừng tin vì dựa theo ý kiến đã được cân nhắc, đừng tin vì vị ấy có vẻ có uy quyền, đừng tin vì nghĩ rằng vị ấy là thầy của mình.
… Nhưng này quý vị Kalama, khi nào quý vị tự mình biết rõ: ‘Các pháp này là bất thiện; các pháp này là đáng chê; các pháp này bị người trí chỉ trích; các pháp này nếu được thực hiện và chấp nhận, sẽ đưa đến bất hạnh khổ đau’, quý vị hãy từ bỏ chúng".
… Nhưng này quý vị Kalama, khi nào quý vị tự mình biết rõ: ‘Các pháp này là thiện; các pháp này là đáng khen; các pháp này được người trí ca ngợi; các pháp này nếu được thực hiện và chấp nhận, sẽ đưa đến lợi lạc hạnh phúc’, quý vị hãy đạt đến và an trú".
-------------
Sáng ngày 8/1, có tin Iran bắn tên lửa vào căn cứ quân sự Mỹ nhưng hình như tài khoản của nhiều ae giao dịch gold bốc cháy (?). Tôi ghi nhận lại 1 số diễn biến thị trường trên chart H1 để mn nhìn lại.
Ghi nhận lại sự việc đã xảy ra thì rất dễ dàng với phần đông traders có kinh nghiệm. Ở đây, mn thử xem vài nguyên nhân tại sao khi giao dịch thực tế thì dễ dàng bỏ sót các dấu hiệu rõ ràng đến vậy?
- Tăng size đánh vì nghĩ đây là cơ hội hiếm có (tham)
- Lỡ sóng nên phải mua bằng được (sân)
- Buông lỏng quản lý lệnh bởi quá tin vào con sóng lớn (si)
- Vào các chatroom bình luận làm tâm phân tán. Tin vào 1 người giỏi nào đó trong room (si)
- Đọc và phân tích tin tức nhiều (bị chấp trước). Phiên 8/1 có mức độ ảnh hưởng của tin chiến sự quá mạnh che mờ các dấu hiệu trên chart. (Tôi cũng vướng nguyên nhân này nhưng kiểm soát loss ổn)
- Lý do khác…
Yeah, thị trường phi logic và điều gì cũng có thể xảy ra!
----
Oh, thì ra bác đã chính chiến cũng lâu rồi!
Cám ơn bác đã ko hiểu lầm tôi,
Lúc trước, tôi cũng có thắc mắc tương tự và đã hỏi trực tiếp Thiền sư Viên Minh (câu hỏi này được copy lại ở phần đầu tài liệu).
Bác làm cho tôi muốn giải thích thêm về vấn đề này.
Hồi 2013, tôi gọi tên bản nháp là “Trading và Giác ngộ” nhưng thấy tựa đề “Đạo Trading” có vẻ “độc lạ” nên tôi đổi, mặc dù biết rằng nó sẽ gây phản cảm lúc đầu. Người Nhật vận dụng thiền vào các lãnh vực đời sống và gọi là Trà đạo, Hoa đạo, Kiếm đạo, Cung đạo, Võ đạo,…nhưng nếu tôi gọi Đạo Trading thì ngta sẽ cho tôi là ngạo mạn. Hơn nữa khi nói đến từ “đạo”, đa số sẽ nghĩ đến một hình ảnh giáo phái, mê tín, sùng bái, nhu nhược…
Tuy nhiên tôi vẫn thích chữ Đạo bởi tôi hiểu nó khác đi.
Đạo là Sự Thật, là Chân lý, là The Truth. Đơn giản thế thôi! Mọi thứ trong cuộc sống đều là Đạo, chỉ là người ta bị ảo tưởng tham sân si che mờ mà ko thấy ra.
Đạo Trading nhằm chỉ ra Sự Thật trong thị trường tài chính và công việc trading do con người chế định ra nhưng quan trọng hơn là chỉ ra Sự Thật về tâm thức con người, cảm xúc, cảm giác khi tương tác với thị trường (dĩ nhiên là do mức độ thấy ra của tôi còn kém nên tài liệu còn rất nhiều hạn chế). Giả sử thị trường tài chính qui ước hiện nay có thể biến tướng hay bị dẹp bỏ sau này bởi các cuộc cách mạng công nghệ (như blockchain đang từng bước loại bỏ vai trò của third-party) nhưng cảm giác, cảm xúc, nhận thức, bản thể con người vẫn mãi còn đó. Thấy ra Sự Thật này mới là mục tiêu rốt ráo mà tôi muốn nói. “Ngộ đạo” chỉ đơn giản là thấy ra sự thật thân tâm cảnh thôi, chứ không có nghĩa gì huyền bí cao siêu cả.
Rất nhiều traders cũng sẽ “cười lớn” là không tham lam thì vào thị trường này làm gì? Thật không sai nhưng cũng ko hoàn toàn đúng! Hoặc “thắng chỉ là lừa đảo” như bác từng nghe nói?
Thế thì bác nhìn lại tâm mình thử xem: khi bác chốt lãi một lệnh buy/sell thì bác có mang tâm lừa đảo lấy tiền của người khác không? Đó chính là Sự Thật nơi bác đó! Còn các đội lái tung tin nhảm, lùa gà, giăng bẫy thì thái độ tâm họ khác hẳn. Lừa đảo hay ko là do thái độ của mỗi người chứ ko phải do bản chất công việc, bác ui!
Còn khi bước chân vào nghề này thì có thể do tham lam hay vô tình. Nhưng khi tiếp tục với nghề thì có thể bác tham lam hay ko là tùy theo tình huống và tùy nơi mỗi người.
Tuy nhiên, ngta nên hiểu rõ bản chất của tham lam là gì chứ không phải chỉ phán xét theo hình thức bên ngoài của nó.
Vấn đề này đã được truy tận gốc rễ trong tài liệu rồi nên ở đây ko nói lại.
------
Vừa mới đọc bài này thì thấy thuật ngữ "trader chánh niệm" cùng tư tưởng nên xin trích dẫn ở đây:
"Để trở thành một trader chánh niệm, bạn cần:
- Quan sát suy nghĩ và cảm xúc của bạn mà không có phán xét (ví dụ "Tôi nên cảm thấy điều này..." là một phán xét).
- Sẵn sàng cho phép những cảm xúc khó chịu xuất hiện mà không chiến đấu với chúng.
- Kiểm tra xem cảm xúc đó có mang thông điệp giúp chúng ta giao dịch tốt hơn hay có thông tin gì giá trị không.
- Thực hành cách đặt niềm tin và hành động theo những gì cảm xúc mách bảo (ví dụ: "Tôi thất vọng vì đã bỏ lỡ giao dịch ngày hôm qua", vậy thì tôi nên nắm bắt lấy bất kỳ cơ hội nào trong hôm nay). Cảm xúc thúc đẩy ở đây là sự thất vọng. Bạn có cần tuân theo mệnh lệnh này không? Nếu nó phục vụ cho mục tiêu giao dịch của bạn, bạn có thể thực hiện nó, nhưng nếu không, bạn có thể quan sát cách tư duy đang cố gắng nói với bạn về ý tưởng này rồi chỉ để nó lướt qua.
- Hãy ở thì hiện tại, quan sát những gì xảy ra trước màn hình của bạn thay vì những gì đã xảy ra hoặc những gì có thể xảy ra."
Tác giả là một nhà tâm lý học và cũng là trader (chắc như bác Elder).
------------------
một ý kiến khá hay về phần Ngũ Uẩn trong tài liệu nhưng tôi ko đồng ý hoàn toàn:
Tôi copy quan điểm của mình ở đây để trả lời ai có ý kiến tương tự như vậy:
Bởi bác nói đúng nên tôi cũng nói thêm,
Tôi không đủ trình độ để viết ra những lời giảng như vậy.
Người ta có nhiều căn cơ khác nhau: có người nghe qua đã hiểu, có người thì cần phải hạ thủ công phu, có người cần dựa vào ai/cái gì đó để làm theo và có người cần phải truy tận gốc rễ thì mới không thắc mắc nữa...
Traders thường thuộc nhóm người lý trí nhiều nên nếu trình bày tận gốc rễ thì họ thấy hợp lý hơn.
Dù nói nhiều hay ít thì đó cũng là “ngón tay chỉ trăng” mà thôi.
Lời lẽ giải thích giúp người khác hiểu là một chuyện còn ngộ đạo là một chuyện khác (mang tính cá nhân).
Tôi hiểu ý bác khi dùng từ “Biết” (know) nhưng cũng hơi e ngại bởi từ này có thể làm nhiều người hiểu lầm thành ra Biết của kiến thức (knowlegde) chứ không phải cái Biết của Chân Tâm.
Nếu chỉ cần dùng 1 từ để chỉ cốt tủy của Đạo Phật thì tôi thấy các vị thầy cũng dùng thêm các từ có vẻ khác nhau như: Buông, Tùy, Thấy, Như... Theo tôi chiêm nghiệm thì các từ này thực ra là giống nhau về “ý” tuy khác về “lời”.
Thiền sư Phước Hậu có vần thơ về chữ NHƯ:
Học hành không thiếu cũng không dư,
Năm nay nghĩ lại chừng quên hết,
Chỉ nhớ trên đầu một chữ NHƯ.
Thiền sư Viên Minh thì lại có bài:
Buông luôn cả một chữ NHƯ trên đầu
Thong dong thực tại nhiệm mầu
Niết-bàn, Sinh tử… biển dâu khác gì!
Thiền Tông nói là “Bất lập văn tự” nhưng Lão Tử vẫn để lại “Đạo Đức Kinh” cho hậu thế!"
---------------
Chiều mổng 3 Tết, m ghé thăm chùa Bửu Long, chợt có ý nhờ thầy đồ viết cho một chữ THẤY. Cũng thú vị bởi đây là chữ thư pháp cuối cùng ngày hôm đó!
Chữ THẤY theo tôi hiểu là cốt tủy về phương diện thực tập bởi THẤY là ánh sáng nên xua tan được bóng tối.
THẤY không phải chỉ bằng mắt mà qua tất cả các giác quan và cả tâm ý mình. Là thấy cảnh bên ngoài, cảm giác trên thân, cảm xúc trong tâm, thái độ phản ứng tâm khi đối cảnh.
THẤY các ảo tưởng tham sân si che lấp, các khuôn mẫu định kiến trói buộc làm ta không thấy ra Sự Thật … rồi THẤY các qui luật của tự nhiên, trong đời sống và trong công việc.
Khi thấy ra thì ta ko còn bị trói buộc, bất an, tức là tự do giải thoát.
Trong trading, chữ THẤY có mặt trong một câu tâm pháp của Wall Street: Trade what you see, not what you think (Giao dịch theo cái Thấy chứ không phải theo cái Nghĩ).
Trader cần thấy ra chuyển động của thị trường trước mặt và giao dịch cùng nhịp với nó. Làm được như vậy thì không còn gì để nói.
Thực tế thì đa số không thấy được thị trường khi nó đang diễn ra bởi tâm trader thường bị trói buôc vào quan điểm, phân tích của mình/người khác hoặc bị che lấp bởi các ảo tưởng tham sân si mà hành động thiếu sáng suốt, mất kiên nhẫn, phá vỡ kỷ luật…
Nên rất cần một chữ THẤY, các bác ạ!
 |
Mượn chart của bác để góp ý chút xíu về nến số 1.
Nến đánh dấu màu vàng có uy lực bán rất mạnh: nến dài vượt trội, phá đỉnh nhưng đóng sâu dưới range. Đây là tín hiệu bất thường, gây "choáng" buyers nên họ đã nhát tay. Nến 1 ko đủ mạnh để cân bằng lại và đóng dưới cản (màu vàng). Cá nhân tôi nếu vào lệnh sai bởi nến số 1 thì tôi cũng cắt lỗ dưới nến 1 chứ ko dưới mức cản đỏ.
Đoạn 5,6,7 theo chart thì hướng tăng nhưng cần để ý đã có 4 nến tăng liên tiếp.
Tôi nghĩ có niềm tin chiến thắng là cần thiết.... nhưng cần phải được xây dựng trên sự xem xét toàn diện thì mới ko bị ảo tưởng, người mù sờ voi.
Tôi nhớ lại m cũng từng có niềm tin chiến thắng nhiều năm về trước khi bước vào nghề này. Tôi còn nhớ 1 post của Vietcurrency khoảng 2008, đại khái là ... Nếu bạn nhìn lại bản thân mình so với các members trên chính diễn đàn này thì bạn có lợi thế gì hơn họ mà đòi chiến thắng? Nếu bạn ko có gì vượt hơn đa số ở đây (giả sử 80%) thì bạn chiến thắng bằng cái gì? Mà thị trường ngoài kia thì thiếu gì người giỏi, chưa kể các tổ chức, BBs...
Lúc đó, tôi đã nhìn lại mình kiểu như phân tích SWOT. Tôi học Bách khoa nên kiến thức tài chính ko hơn ai cả, nhưng có 1 số điểm quan trọng mà tôi nghĩ là có lợi thế:
- Tôi được vợ ủng hộ (cũng là dân tài chính)
- Tôi đã từng làm việc liên tục với người Nhật trong khoảng 12 năm + tính cách của mình, nên tôi có khả năng làm việc kiên trì, độc lập, kỷ luật.
- Tôi đã kiếm đủ tiền để trang trải cuộc sống gia đình đến trọn đời.
Sau khi lăn lộn với nghề này, tôi phát hiện ra ai cũng có thể có lợi thế của riêng mình mà ko cần phải có điều kiện như tôi.
Đó là, "Hãy là chuyên gia về chính mình!"... để hóa giải các vấn đề tâm lý trong trading.
Bạn luôn có lợi thế để trở thành một chuyên gia giỏi nhất để hiểu chính bạn. Ko ai có thể làm điều đó tốt hơn bạn... và ko có nhiều người muốn làm điều đó.
Ai làm được điều đó thì thị trường ko còn đáng sợ nữa!
Nghĩa là Hiểu mình như đã trình bày trong tài liệu Đạo Trading.
Đúng hướng rồi bác! "...do hiểu chính mình nhiều lúc làm mình cảm thấy sợ và nản". Phần nhiều ngta còn né tránh chứ chưa dám nhìn nhận bản thân mình để thấy ra sự xấu xí và sự tổn thương trong lòng. Thấy ra tuy đau nhưng sẽ khỏi; giống như khi ngta khóc được thì mới thấy nhẹ lòng.
Ko phải tôi chủ động chuẩn bị tài chính để vào nghề này đâu bác.
Khoảng vào năm 2000, vợ chồng tôi có đi khảo sát các sàn khi thị trường ck mới mở. Lúc đó thị trường chỉ có vài mã niêm yết và giao dịch ảm đạm ko như cảnh tượng ở Wall St nên tôi bỏ đi và chọn đầu tư bđs từ thời đó.
Đến 2006 thì cơn sốt ck lên cao và có nhiều bài báo và đồn đại về các đại gia ck còn rất trẻ đã thu hút tôi. Tuy nhiên, tôi có lẽ muốn tìm 1 công việc ưa thích hơn là trở thành đại gia nên chỉ giao dịch với số tiền ko nhiều. Rồi tôi tham gia sàn vàng ACB sau khi nó bắt đầu khoảng 2 tháng và khoảng 1 năm sau thì chơi fx, gold qua MT4. Vào lúc này, vốn trong tk giao dịch chỉ giữ từ 200-500$ (mặc dù tiền tôi tính bằng triệu $). Nhiều lúc thực sự rất ức chế nhưng tôi cũng vượt qua được mà hầu như ko bị tổn thất bao nhiêu về tài chính.
Đến khi tìm ra con đường để tâm mình bình an khi giao dịch thì tôi cảm thấy công việc trading càng ngày ko còn hấp dẫn nữa.
--------------------
Bác đọc hết trong buổi chiều là quá siêu đó!
Bởi tài liệu này informative, nhiều ideas mà ko thể nghĩ ra liền 1 mạch như cuốn tiểu thuyết nên bác bị "mụ hết cả đầu óc" là phải rồi.
May mắn là tôi có 2 ông bạn tâm giao đồng niên 1971 (1 người đã đi Mỹ) để cafe đàm đạo liên tục trong nhiều năm qua, mỗi tuần 1-2 buổi, 1 buổi khoảng 3-4h. Họ đều trải đời sóng gió nên có thể phản biện tư tưởng của tôi và về phần tôi thì có thói quen ghi chép lại các ideas tâm đắc sau mỗi buổi cafe để biên soạn tài liệu này. (Cám ơn 2 bạn già L. và T.
)Hơn nữa phần giảng giải về tâm thức trong tài liệu là từ các bậc thầy giác ngộ nên cần có thời gian để "ngấu" bác ah. Có 1 chia sẻ thế này:
- Tôi ko có ý định "cứu độ chúng sanh" trong thị trường tài chính này bởi tôi hiểu sự khác biệt của mỗi cá nhân và nhân quả của nó. Hơn nữa, có lúc sự đau khổ lại tốt hơn bởi nó giúp ngta mau thấy ra ảo tưởng của mình.
- Tinh thần của Đạo Trading là "lấy giác ngộ làm sự nghiệp" (thấy ra sự thật) chứ ko phải lấy sự giàu có làm sự nghiệp. Có rất nhiều người giỏi hơn tôi về kiếm tiền, về kiến thức tài chính, danh tiếng gì đó... nhưng đó là con đường của họ, chúng ta ko nên so sánh.
Thực ra, tôi chia sẻ vì nó có ý nghĩa hơn với bản thân tôi sau khi trải nghiệm qua nghề này... còn ai "khớp lệnh" là tùy duyên nhé!
Tôi hay nói câu “Tâm thức tôi trưởng thành từ nghề trading!” là vậy.
Bởi trading (duyên bên ngoài) cho quá nhiều trải nghiệm để thấy ra (giác ngộ) bản chất của sự khổ đau (nhân bên trong) ... hết buồn lại vui (sinh tử) và cứ tái diễn dai dẵng mãi (luân hồi). Đến khi ta ko còn trong vòng kềm tỏa của nó nữa thì đó là giải thoát. Lúc đó, cảm xúc và thái độ phản ứng với sự được mất, thắng thua đã lặng lẽ đi thì nghề này cũng bình thường thôi (bình an).
Mà bản chất khổ đau trong trading và trong muôn mặt của cuộc đời thì đâu có gì khác nhau? Thấy một thì thấy tất cả!
Theo tôi hiểu thì con đường nào giúp mình thấy ra sự thật như vậy tức là chánh pháp.
Nên tôi thực sự biết ơn trading đó bác,
Yeah, thấy dần ra ảo tưởng thì sự thật sẽ rõ dần.
Like mạnh bác!
"Tố chất" đó là soi sáng lại chính mình.
Nick của tôi "Ehi" viết gọn từ Ehipassiko = Trở lại mà thấy,
Nó tương đương với " Quay đầu là bờ" hay "Hồi đầu thị ngạn"
Nó có nghĩa là hướng tâm quay vào trong để thấy ra sự thật về chính mình.
Bởi con người có thói quen tìm kiếm, phán xét đối tượng bên ngoài mà ko chịu thấy bản thân mình.
Thí dụ cha mẹ tối ngày chat online nhưng lại cấm con vào mạng.
Thí dụ như thường chạy theo phân tích tâm lý thị trường mà ko thấy tâm lý bản thân mình lúc đó để rồi hành động nhiều khi mất lý trí.
Về kỹ thuật thì tôi có vài góp ý nhỏ (note trên chart)
Tư tưởng Lý Tiểu Long về Đạo trong võ thuật thể hiện qua cuốn sách Tao of Jeek Kune Do.
Thấy câu nói trong hình của LTL rất hay khi đối chiếu với các chiêu thức, mẫu hình, mẫu nến... trong trading. (Tạm dịch: Tất cả mọi hình mẫu, chiêu thức đều ko thể có khả năng thích ứng và linh hoạt. Sự thật thì nằm bên ngoài tất cả chúng.)
Tôi quan sát thấy có các kiểu sau:
Ai đó “bỏ qua” cắt lỗ thì thường ko đặt lệnh cắt hoặc chỉ giả vờ đặt lệnh “trong suy nghĩ” do chưa nhận thức đầy đủ về nó.
Ai đó “ghét” cắt lỗ thì thường đặt lệnh cắt quá xa, dời lệnh ra xa hoặc hủy lệnh. (sợ loss nhỏ, nhận loss lớn)
Ai đó “thích” cắt lỗ thì thường đặt quá gần, vội vã tightstop hoặc cắt ngay khi xuất hiện dao động mạnh. (sợ loss lớn, nhận loss nhỏ)
Người “thích” cắt lỗ thì thường bị bào mòn tài khoản nhưng họ đang ở mức độ cao hơn… và đang gần với cắt lỗ đúng lúc.
Về diễn biến tâm lý khi cắt lỗ, newbie thường trải qua 5 bước như trong clip này (Chối bỏ - Giận dữ - Thương lượng – Tuyệt vọng – Chấp nhận)
Bạn hiểu đúng tinh thần của tài liệu này rồi đó!
Tuy nhiên, "triết học", "triết lý" là dành cho các triết gia.
Phật là bậc giác ngộ đã thấy ra Sự Thật rốt ráo và chỉ lại cho mọi người cùng biết nên đành phải dùng ngôn ngữ để diễn đạt và lời lẽ của Phật cũng chỉ là “ngón tay chỉ trăng”... tuy ko phải là mặt trăng (Sự Thật, Đạo) nhưng ko bao giờ là những lời triết lý, suy diễn, ảo tưởng. Chỉ bởi người đời sau do ko thấy ra Sự Thật đã làm điều đó nên gọi là Phật “giáo” và tôn chúng lên để thờ (tôn giáo) (?).
Thí dụ trong trading thì nên trực tiếp nhìn vào bản thân sự vận động của thị trường mà giao dịch, chứ ko nên giao dịch theo điều người khác nói về thị trường hay điều mình suy diễn về thị trường (trade what you see, not what you think).
Tài liệu Đạo Trading ko dựa vào triết lý xa vời mà nhìn theo “ngón tay chỉ trăng” của những bậc thầy giác ngộ như Phật, Lão Tử, Krishnamurti, Osho, Eckhart Tolle, Nhất Hạnh, Viên Minh... Tôi tự tin là tài liệu này rất có giá trị cho ae nào muốn trả lời cho câu hỏi “ta là ai?”
Còn để kiếm nhiều tiền thì ko chắc,
(Osho) - Người đó chán vì câu trả lời mà người đó đã thu thập từ người khác và cứ lặp lại. Người đó chán vì mắt người đó đầy tri thức thế, người đó không thể thấy được điều đang xảy ra. Người đó biết quá nhiều mà chẳng biết chút nào. Người đó không khôn ngoan, người đó chỉ thông minh. Khi người đó nhìn vào một hoa hồng, người đó không nhìn vào hoa hồng này. Mọi hoa hồng mà người đó đã đọc tới, mọi hoa hồng mà các nhà thơ đã nói tới, mọi hoa hồng các hoạ sĩ đã vẽ và các triết gia đã thảo luận, và mọi hoa hồng mà người đó đã nghe nói tới, chúng đang đứng trong mắt người đó – một hàng lớn các kí ức, thông tin. Hoa hồng này đang có đó bị mất hút trong hàng đó, trong đám đông đó – người đó không thể thấy được nó, người đó đơn giản lặp lại. Người đó nói, “Hoa hồng này là đẹp.” Những lời đó không phải là lời của riêng người đó, không đích thực, không chân thành, không thực. Tiếng nói của ai đó khác… người đó chỉ đang mở băng ghi âm.
Nhàn rỗi đem cờ học đánh chơi,
Thiên binh vạn mã đuổi nhau hoài;
Tấn công, thoái thủ nên thần tốc,
Chân lẹ, tài cao ắt thắng người.
Phải nhìn cho rộng suy cho kỹ,
Kiên quyết, không ngừng thế tấn công;
Lạc nước, hai xe đành bỏ phí,
Gặp thời, một tốt cũng thành công.
Vốn trước hai bên ngang thế lực,
Mà sau thắng lợi một bên giành;
Tấn công, phòng thủ không sơ hở,
Đại tướng anh hùng mới xứng danh.
Thiên binh vạn mã đuổi nhau hoài: trade hoài ko thắng.
Tấn công, thoái thủ nên thần tốc...Tấn công, phòng thủ không sơ hở: vào lệnh dứt khoát, cắt lệnh nhanh chóng, dịch chuyển lệnh ko để hở sườn (nhất là khi tố nhiều lệnh)
Phải nhìn cho rộng suy cho kỹ: nhìn toàn cảnh thị trường chứ ko chỉ vài cây nến, cần phán đoán các kịch bản có thể xảy ra, phải kén chọn chứ ko vào lệnh bừa bãi.
Kiên quyết, không ngừng thế tấn công: Thế tấn công tức là xu hướng. Cần đu bám theo sóng, ko dao dộng khi pullback hoặc trade ngược chiều, chỉ canh me tố thêm lệnh khi sóng vẫn mạnh.
Lạc nước, hai xe đành bỏ phí: vốn lớn nhưng kẹt lệnh, gồng lệnh, chọn sai mã trong khi xu hướng thị trường tốt (trong chứng khoán).
Gặp thời, một tốt cũng thành công: gặp sóng mạnh như sóng gold bữa cuối tuần thì tài khoản tuy nhỏ vẫn làm nên chuyện lớn, đặc biệt khi tố nhiều lệnh.
Cuối tuần, mình chia sẻ một số lỗi giao dịch trong tuần.
Yeah.. tôi thấy cần phải log in để trao đổi thêm 1 chút về câu hỏi của bác bởi vì bác thực sự quan tâm đến chủ đề này.
1. Kiến thức có thể từ nhiều nguồn: sách vở, tư vấn, bạn bè hoặc trải nghiệm thực tế của bản thân. Có loại xuất phát từ thực tiễn, có loại chỉ từ suy diễn, ảo tưởng. Trong trading thì nếu học trực tiếp từ thị trường là tốt nhất, bởi chính ông thầy market sẽ thưởng phạt cho mình, phải ko?
Theo tôi hiểu thì kiến thức ko hẳn đi vào bản ngã. Nó chỉ nằm trong kho ký ức và tùy thái độ dính mắc, cảm xúc của bạn khi đó thì mới khởi lên bản ngã. Vd như bạn biết con chuột là bẩn thỉu thì kiến thức này ko phải là bản ngã. Chỉ khi nào bạn chấp vào kiến thức đó và nuôi dưỡng chúng bằng cảm xúc thì sau này chúng sẽ làm khó bạn, như bạn lúc nào cũng sợ chuột.
Tương tự, bạn có kiến thức về nến thì hữu ích trong trading nhưng nếu chấp vào nến shooting star là đảo chiều bời Steve Nison đã nói hay fakey bởi Nial Fuller đã bảo thế… thì bạn sẽ bị “kẹt” vào nó và nếu như bạn “phê” vì đã thắng 1 vài lần nhờ các mẫu nến này rồi cứ khăng khăng mà tranh cãi với người khác hay thậm chí với cả market thì nguy … Chúng chỉ như chân hay đuôi voi chứ ko phải là con voi. Con voi là sự chuyển động đang diễn ra của thị trường.
Yes, đương nhiên là chúng bất toàn bởi chúng chỉ là những ảnh chụp snapshot, trong khi thị trường thì chuyển động như movie. Do đó chúng chỉ gợi ý thôi, còn nếu “đặt niềm tin tuyệt đối vào đó” sẽ dẫn đến sự cố chấp.
Thêm một ví dụ về kiến thức,
Có 1 trader giỏi đã 12 năm kinh nghiệm trong 1 chatroom lớn (chắc là khá nhiều ae trên này cũng biết) có chia sẻ những kiến thức về ptkt của mình như thế này, mà bị nhiều người gặng hỏi mãi, chắc họ nghĩ là giấu nghề, hehe … tôi thấy là rất dễ hiểu, bởi kỹ năng đó xuất phát từ quá trình minh sát giá (quan sát minh bạch).
Nói thật m ko biết pt gì đâu, ptkt là ngu nhất, ko biết tý tẹo gì, học thì lười, và nó cũng ko vào đầu, học trước quên sau
Thì chị nhìn chỉ từng đó thứ mà... đâu có biết nhìn gì nữa đâu
Cũng tập toẹ nhìn vài cái indi khác mà chả hiểu dùng sao đành chịu, có biết sử dụng indi đâu...
Phân kỳ là gì vậy? Thật 100%, chị ko biết là gì luôn, nghe nhắc nhiều nhưng ko biết là gì và sử dụng ntn.
Rắc rối thế hả? Thế chị cho qua, cái gì đơn giản thì ngó chứ rắc rối lằng nhằng là chịu..Cuối cùng mỗi nhìn nến chạy là đơn giản nhất.
(Tôi chưa xin phép bác ấy nhưng cũng copy liều, nếu như bác ấy có đi ngang qua đây thì đại xá cho nhé)
2. Tôi ko đồng ý với câu nói “Kiến thức tuyệt đối về thị trường là thị trường là xác suất”.
Theo tôi, thị trường chưa bao giờ là xác suất cả bởi nó chỉ diễn ra như nó là, do duyên hợp và bản thân nó ko có ham muốn kỳ vọng gì cả thì làm sao có xác suất. Tôi rất khâm phục Livermore khi ông ta tuyên bố thị trường luôn luôn đúng (the market is always right) thể hiện sự tôn trọng cao nhất đối với sự thật thị trường mặc dù ông ta cực giỏi.
Còn với trading, nhận định, phân tích của bạn thì mang tính xác suất. Mỗi người có kinh nghiệm, kiến thức, cảm xúc khác nhau và đem áp đặt chúng lên thị trường với các kỳ vọng ham muốn khác nhau nên mới sinh ra xác suất khác nhau. Vd ngay bây giờ, bạn có thể phán đoán gold tăng 60%, tôi đoán giảm 70% (vì vậy mới có người mua, người bán) và nếu thị trường diễn ra như bạn nói thì xác suất đúng của bạn đã trở thành 100%, còn của tôi là 0%.
Tôi biết sao nói vậy thôi, bác tự đối chiếu với thực tế nhé.
Chào ae nha!
Comments
Post a Comment