10. REBOUNCE OR TREND CHANGING
Reversal có nghĩa là quay đầu. Xoay chiều từ một down trend lên một up trend, hay là từ một up trend xuống một down trend. Còn continuation thì tiếp tục. Có nghĩa là giá đang đi lên/xuống tự nhiên dừng lại một chút. Trong khoảng thời gian đó nó đi NGƯỢC CHIỀU với hướng đi hiện tại. Tuy nhiên, cái này không có kéo dài lâu. Trong một giai đoạn ngắn nào đó thôi và giá sẽ tiếp tục đi theo hướng đi củ. Formations mà giá thường có trong giai đoạn đi ngược chiều thường là rising wedge or falling wedge. Thường thường thì cả hai RISING và FALLING wedges đều là CONTINUATION PATTERN hết, chứ không phải là một REVERSAL. Một cái là down trend (rising wedge), và cái kia là up trend (falling wedge). Reversal có nghĩa là cái trend nó chấm dứt và xoay chiều. Loại đó thường có một candlestick pattern nhiều hơn. Nếu là một formation thì nó lại là một Diamond formation. Continuation patterns không hẳn phải là một rectangle. Nó có thể là một triangle, chẳng hạn như symmetrical triangle (có thể là continuation hay reversal), ascending triangle (up trend), hay là descending triangle (down trend).
Một điều trong thị trường mà người chơi cần phải biết là UNPREDICTABILITY của nó. Có nghĩa là không thể nào đoán được. Tuy nhiên, nói chung thì thị trường thường có mùa. Chẳng hạn như thị trường Hoa Kỳ thì khoảng thời gian đầu tháng 5 cho đến đầu tháng 10 là thời gian stocks xuống nhiều nhất trong năm. Đặc biệt là hai tháng 9, 10 là hai tháng giao động nhất của năm. Trong những lần market crash hay bear market của quá khứ, tháng 9 và 10 thường là tháng mà crash xảy ra. Oct 87 là tháng mà market mất 25% trong vòng 1 ngày. Oct 98 là đánh dấu một market dử dội nhất sau kỳ 87 và là kết quả của vụ Asian Crisis. Nói chung là hai tháng 9, 10 là hai tháng của cuối mùa giao động mạnh nhất của năm.
Cho em hỏi thêm là: dấu hiệu gì dẫn anh đến nhận định là đợt up này chỉ là đợt rebound?
Anh nhìn lại cái chart VNI từ đầu tháng 4, anh sẽ thấy cái CONFIRMATION OF A SELLING SIGNAL bắt đầu từ điểm 1140. Và sau khi có xác định của một selling signal rồi thì nó tăng cường độ thật mạnh. Khoảng rớt đó là chừng 100 điểm (1140-1040). Để kiếm ra con số 900, anh lấy 100 * 1.38 = 138. Lấy 138-1040 thì anh ra sấp xỉ 900. Đó là target price. Và nó dừng ở 905 thì phải. Con số 870-900 mà tôi dự đoán là vì mức độ volatilty của VNI. Cho nên tôi cho nó thêm 5% giao động. Còn về chuyện trở lại 1000 thì ở mức 900 này, VNI đã correct 20% rồi. Đó là lằn mức gãy luôn để đi vào bear market nếu nó gãy. Nhưng tôi không nghĩ VNI đi vào bear market trong giai đoạn này. Thành ra, nó sẽ rebound. Sát xuất rebound ở đây rất cao. Trong market anh không bao giờ đi từ một bull market cái vèo sang bear market mà không có một lý do chính đáng. Tâm lý bên ngoài thị trường hiện tại sẽ còn rất nhiều người nhảy vào support giá ở 900 hay thấp dưới một tí. Cũng ở giá này, selling giảm đi nhiều rồi. Cho nên chỉ cần một cái buying pressure nhẹ là VNI rebound. Như anh đã thấy hôm thứ 4 tuần trước đó. Total volume hôm đó là khoảng 6 triệu shares. 1.7 triệu shares của 6 triệu này là do hai con cá mập swap shares với nhau rồi. Nếu bỏ hai chú này ra thì anh chỉ còn có 4.3 triệu thôi. 4.3 triệu là ít hơn phân nửa tổng số shares hồi trước khi market còn lên mạnh. Nhưng chiếc xe nào cũng thế. Trước khi xoay chiều, nó phải dừng lại, và từ từ lăn bánh ở những thước đất đầu tiên. Sự kiện market lên của VNI hồi tuần trước có thể là vết của bánh xe đang lăn từ từ.
Con số 1000 target on the rebound là một tiểu xảo của TA. Nó gọi là THE MAGIC OF A ROUND NUMBER. Investors rất thích các số nguyên, mặc dù nó không có nghĩa gì hết.
Nhưng người ta có một psychological impact từ các con số này. Cho nên khi nó hit 1000 lại thì nó sẽ mang rất nhiều niềm tin cho các chú newbies. Từ 900 đến 1000, mấy chú này còn đứng ngoài nghe ngóng. Còn nghe ngóng vì họ vẫn còn chưa tỉnh hồn sau cái vụ shake out 20% correction. Nhưng khi thấy nó lên gần hay qua 1000 thì họ "cảm thấy" con số 1150-1175 của lúc trước gần quá. Thị trường rất gần điểm all-time high. Hy vọng sẽ sống lại. Cái tham sẽ lấn dần cái sợ của lúc đầu. Cộng thêm vào đó là các stocks thua của họ sẽ được gở từ từ. Chắc chắn họ sẽ không gở hết, và cũng chắc chắn rằng họ cũng không bao giờ lấy lại đủ vốn cho dù VNI có lên đến 1300 đi nữa. Tại vì đó là sector rotation (phần này sẽ được nói sau khi thuận tiện). Cho nên khi người ta đang sung. Hy vọng đang sống lại trong họ thì anh SELL RIGHT INTO THE RALLY. Anh sell vào lúc người ta không ngờ nhất, lúc người ta hy vọng nhiều nhất. Vì đó là lúc giá cao nhất và dể nhất để anh cash out. Trading nó đi ngược với lối suy luận thông thường cho nên người ta thua là thế. Cái gì mà logical quá trong cuộc sống sẽ là thất bại trong trading. Khi người ta đang hy vọng là lúc anh bỏ chạy. Sau khi anh chạy xong thì VNI sẽ retest, nếu tôi đoán đúng. Đó là lúc những người nhảy vào @1000 lại gãi đầu trong khó hiểu. Họ sẽ không giải thích được tại sao. Vì không giải thích được hiện tượng này cho nên có nhiều người đem trading ra so sánh với cờ bạc. Họ cảm thấy họ bị gạt, rồi họ dựng ra các giả thuyết nào là "nhà cái" chơi họ. Có chú nào phía sau giựt dây v.v..v. Trading là như thế đấy. Nó lạ lạ, khó hiểu và khá nhiều thủ đoạn, pha thêm tí lạnh lùng và hơi tàn nhẩn một chút. Nhưng phải có người chết để anh làm giàu chứ. Nêu không có họ thì lấy đâu ra tiền cho anh đây?
Thứ nhất, khi muốn tìm sự xoay chiều của một stock trong một uptrend hay downtrend, việc đầu tiên là xài Moving average. Tại vì moving average giúp chị xác định cái trend của stock. Định nghĩa cơ bản của nó là thế.
Trên chart của BT6, tôi xài hai lằn MA (10,20) để dò sự thay đỗi của trend. Lằn màu đỏ là short term (10 day); màu xanh là longer time frame (20 day). Signal của một trend xoay chiều là khi lằn short-term MA cắt qua lằn longer time frame. BT6 chưa có cái đó. Trend, theo định nghĩa, vẫn chưa được gọi là xoay chiều trong trường hợp này, tuy rằng giá đóng hôm qua > lằn 10-day MA và là đó là một dấu hiệu tốt. Thêm vào đó, chị nhìn trên chart sẽ thấy chính giữa hai lằn MA này là một khoảng trống khá lớn (unhappy face). Khoảng trống này tạm gọi là CƯỜNG ĐỘ của trend được diễn tả qua đường MA. Nếu chị đem hai lằn này trừ lại với nhau, và vẽ nó dưới dạng một HISTORGRAM thì đó là sức mạnh của cái down trend hiện tại. Xin lưu ý, danh từ cường độ này tạm dịch là RATE. Khi khoảng cách này to ra thì có nghĩa là giá đang tăng tốc độ của hướng đi hiện tại. Và nếu hướng đi đó là đi xuống như BT6 thì có nghĩa là cường lực của selling vẫn chưa hết. Ngược lại, nếu khoảng cách này thu hẹp từ từ thì đó có nghĩa là selling pressure đang giảm dần. Cuối cùng khi nó cắt qua đường 20-day MA thì đó là một buying signal, nếu chỉ dựa vào MA. Hình trên cho thấy giá tuy có đóng cao hơn lằn short-term MA, nhưng hiện thời vẫn còn sớm để nói rằng nó sẽ đi lên.
Câu hỏi kế tiếp là nếu nó đi lên thì sẽ đi bao xa. Thông thường người ta không mua stock khi nó ở tình trạng như thế này. Lý do là nó chưa có gì rỏ ràng, và cái thứ nhì là rất gần bên trên là một resistance line. Giá hiện tại chưa chắc đã qua được trong thời gian ngắn. Nếu lằn short term MA cắt qua lằn longer term như đã nói bên trên để có một buying signal thì đó cũng có nghĩa là giá sẽ về rất gần đường resistance line. Đó sẽ là một cản trở trong thời gian ngắn hạn. Và nếu chị tin rằng VNI sau khi hit 1000 và có nhiều sát xuất retesting điểm support 900 thì cái risk/reward ratio hiện tại cho stock này không phải là một ratio tốt để nhẩy vào kiếm tiền đường. Theo tôi, thì tôi kiếm cái khác dể ăn hơn. Tuy nhiên, một điểm khá nổi bật trong stock này là suốt thời gian correction vừa qua, volume của nó khá thấp, phản ảnh một correction nhiều hơn và cũng giống giống số lượng volume trên VNI.
100* 1.38 = 138. 1.38 là fibonnacci extension/expansion gì đó. Nó được tính từ cái ratio 0.38 fibonnacci summation series mà ra. Thông thường thì anh biết giá sẽ retrace theo cái ratio: 23.6%, 38.2%, 61.8% v.v....Ngược lại, anh có thể dùng nó theo kiểu extension bằng cách cộng thêm số 1 phía trước và nhân nó lên cho khoảng cách của số điểm vừa qua. Trong trường hợp này, số điểm của khoảng cách là 100. Phương pháp này có nhiều tên khác nhau. Có người gọi đó là MEASURED MOVE.
Sau khi đọc lại một số bài của anh VC,tôi nghĩ ý anh VC nói về retest và rebound đợt này là: mấy hôm vừa rồi có formation (3-crow), thị trường sẽ lên lại chút ít (3 hôm vừa qua, Traders gọi đó là DEAD-CAT bounce) rồi sẽ retest xuống vùng 870-900, sau đó mới rebound lại mức 1000. Vì em thấy mọi người có vẻ nóng ruột (905 xấp xỉ 900) + hiểu nhầm (retest = reboud) nên đang muốn nhẩy vào thị trường lúc này, trong khi đó có thể cố chờ VNI xuống dưới 900 mua cho rẻ.
Ý của tôi là sau khi anh có 3-crow formation rồi thì anh sẽ có một vài ngày up days. Sau đó thì có thể là giai đoạn retracement về 1000 bắt đầu. Rất có thể sau một vài ngày rebound market có thể đi xuống một chút, nhưng không có gì đáng ngại. Câu hỏi của là nếu trong lúc đi xuống đó lỡ nó đụng phải điểm 900 thì có thể coi đó là một retest thực thụ không? Cái đó thì tôi không dám khẳng định. Tại vì cái mà tôi gọi retesting là cái sự kiện VNI phải đi lên đến gần 1000, hay có thể cao hơn tí. Rồi từ đó trở về lại 900 hay gần đó mới thật sự gọi là một retest, chứ còn hiện giờ mà nó có trở lại 900 thì cái đó chưa phải là một retest thật sự. Đó chỉ là một price volatility thôi. Cái đó không có tính. Và nếu sự kiện này xảy ra thì 900 chưa hẳn là điểm support cứng như tôi đã tiên đoán lúc ban đầu.
Như tôi có nói hôm trước là giai đoạn sau cái correction này có thể market sẽ đi vào sector rotation. Sector tạm dịch là kỹ nghệ. Rotation là luân chuyển, xoay chuyển. Tiền ở trong market có thể không được rút ra, nhưng tiền ở trong các stocks có thể được, đặc biệt là nếu các stocks đó là một trong những hot high flying stocks của giai đoạn trước đó. Tiền trong các stocks đó có thể được rút ra để đem vào các stocks khác, một chiến thuật mà người ta gọi là sector rotation. VN stock market hiện thời, theo sự hiểu biết của tôi chỉ có hai indices: VNI và cái ở HN. Hai cái này là market index. Nó không nói lên cho người đầu tư biết được tiền sẽ trôi về đâu. Nó chỉ nói tiền còn hay được rút ra khỏi thị trường. Tùy theo cơ cấu của các index này. Nhiều khi nó xuống chỉ vì các thành viên stocks lớn trong đó bị bán nhiều, chứ không phải vì tiền được lấy ra. Mô hình cấu tạo chỉ số VNI nổi tiếng của VN là một mô hình MARKET CAP WEIGHT, giống cái của Nasdaq. Cho nên nếu thành viên lớn nhất của chỉ số này bị bán ra nhiều thì VNI sẽ đi xuống mạnh nhiều hơn cái lực cung cầu thật sự của thị trường. Ngoài ra, nếu chỉ dựa vào chỉ số này, bạn sẽ không biết tiền hiện đang đi đâu, ngoài sự kiện bạn scan hết các stocks trong thị trường để kiếm số stocks lên với số lượng volume bất bình thường. Họa may rằng đó sẽ là một stock đang được institutions đổ tiền vào. Để dể dò la luồn tiền tiềm ẩn đang kiếm chỗ chạy, người ta cấu tạo ra sector index và dùng nó để đo kỹ nghệ nào đang được chiếu cố. Các bạn nên biết khi một institution move in a stocks, or a couple of stocks, họ move rất yên lặng. Dĩ nhiên nếu họ muốn mua giá thấp thì phải ngậm tăm mà mua. Sau khi mua xong rồi, và giá stocks được bà con để ý thì họ mới la lối um sùm, khen stocks đủ thứ. Tất cả chỉ để làm đẹp cái stocks họ đang có trong tay. Cái này có illegal không? Illegal thì chắc là không nếu đó là một good stocks, nhưng unethical thì chắc rồi.
Anyway, tôi vừa làm một cái subindex, tạm gọi là Saigon index financial services gồm các công ty financial services trong đó kết họp thành. Và dùng nó để đo thử với sức mạnh của VNI trong thời gian qua. Nhìn cái chart này thì bạn cũng nhận ra rằng nếu bạn ôm chỉ số này trong thời gian qua thì có lẽ sẽ khá hơn nếu bạn VNI. Đây chỉ là một công việc khởi đầu mà tôi làm từ chiều đến giờ. Sau này còn sửa sang nó lại nữa. VN stock market hiện giờ có khoảng 120 stocks. Trong đó tôi phân chia ra thành 10 sectors. Mỗi sector là một kỷ nghệ riêng biệt bao gồm các công ty cùng kỷ nghệ và tạo thành một sector index, dùng nó để đánh hơi dòng tiền đang ra chảy ra/vo từng sector một. Hy vọng cái này sẽ giúp các bạn một phần nào trong việc đầu tư tại thị trường VN.
Anh VC:
Inertia là danh từ nhà nghề của Physics. Nó xuất phát từ Newtonian physics. Đây là 1 trong 3 nguyên lý chính của Newton. Nếu tôi nhớ không lầm nó là nguyên lý thứ 3. Newton nói rằng khi 1 vật gì đang ở 1 trạng thái nào đó thì nó sẽ ở đó mãi cho đến khi có 1 lực nào tác động vào để thay đổi cá tính của nó. Thí dụ bác đang đứng yên đi nhé. Bi giờ bác muốn cất bước đi. Cơ thể của bác phải vận dụng 1 tý lực để bác dở chân lên để đi. Cái lực làm cho bác dở chân lên để đi đó là 1 cái NET FORCE làm cho trạng thái đứng yên của bác thay đổi. Thay đổi từ đứng yên sang di chuyển. Ngược lại, khi bác đang đi mà muốn dừng lại cũng thế. Phải có 1 lực nào cản or làm chậm bước chân của bác. Một thí dụ khác dể hiểu hơn là chiếc xe. Trạng thái nó đang chạy và trạng thái nó đứng yên. Cả hai đều cần 1 Net Force để thay đổi.
Traders vốn là dân dốt về Physics nhưng ham nói leo. Cho nên mấy ku đó mới lôi cái concept này từ physics qua để giải thích hiện tượng "sticky" của giá. Gọi là sticky vì 80% giá chỉ di chuyển trong 1 khoảng nào đó thôi (đó là tại sao bác 1J3rn xài ATR 14 đấy). Traders không có make a lot of $$$ khi giá được trade trong 1 define range (thí dụ như ATR 14). Cho nên mấy chú ấy mới canh me khi giá ra khỏi khu vực cái range đó. That's where the big $$$ is. Để giải thích cho hiện tượng này và để mình mang thêm cái mả "thông minh" của 1 physicist, mấy chú traders mới lôi physics 101 của freshman college vào để lòe mấy chú khác. Danh từ Inertia từ đó mới phát sinh trong T/A.
11. DẤU HIỆU CỦA BOTTOMING MARKET
Đây là một bài viết được tôi sưu tầm lúc trước. Hôm nay vô tình thấy lại nên đem ra chia sẻ. Hy vọng rằng nó giúp được những ai đang trade US/VN stocks giữ vững niềm tin.
1. The VIX sets new highs (not applicable for VN market. Đây là chỉ số đặc thù của US Market)
Trong một bottoming process của US market thì chỉ số VIX, hay còn được gọi một cách nôm na là the FEAR index luôn tăng vọt, rất cao so với mức độ bình thường. Đây cũng có thể gọi là một contrarian indicator (một chỉ số ngược) dùng để đo nổi sợ hãi hay lòng tham của con người. Khi chỉ số này lên đến mức cực cao thì đó là dấu hiệu bottom đang thành hình.
Vào tháng 10/08 khi US market ở mức giao động cực điểm thì chỉ số này đã lên đến 89.53 gần 90. Đây là một mức cao lịch sử. Ngay cả vào giai đoạn Asian Crisis của 97, chỉ số này chỉ lên đến 53. Vào những năm tháng bình yên trước đó thì nó khoảng 40 là cao nhất. Có thể nói rằng vào thời bình thì 40 là mức bottom trong US market. Với market hiện tại 02/2009 thì VIX là 40 cho hôm nay. Theo tôi nghĩ thì có lẽ đây cũng là một bottom cho US market.
2. Weak Hands Walk Away
Một trong những dấu hiệu rỏ ràng nhất về market bottoming là khi số đông retail investors bắt đầu bán. Loại người này thường được mệnh danh là THE HERD. Danh từ Herd nghe hơi có vẻ miệt thị, vì nó ám chỉ rằng đám đông ấy giống như một đàn bò chỉ biết hùa về một hướng. Trong quá trình tạo đáy của thị trường thì đám đông ấy luôn là kẽ bán CUỐI CÙNG. Hai chữ cuối cùng này vừa nói lên thời điểm và thời gian. Tại vì họ luôn là những người nhảy vào một cái trend đã xoay chiều. Khi họ mua là lúc cái trend đã chín mùi. Khi họ bán cũng thế. Trong một up trend thì họ là người luôn chase những hot stocks sau cùng, và dường như luôn là người giữ những stocks đó từ đỉnh cao xuống tuốt phía dưới. Cho nên khi họ quyết định bán thì có thể nói rằng không còn ai muốn bán nữa. Người viết ra lập luận này luôn ám chỉ rằng các weak hands, hay các loại người investors được mệnh danh là the herd này luôn là kẽ đi sau. Đi sau khi giá lên và luôn đi sau khi giá xuống. Bởi thế, khi họ quyết định sell rồi thì không còn ai đi sau họ nữa. Nghĩa là họ là người cuối cùng sell. Mà nếu đó là người cuối cùng sell thì có nghĩa đó là giá tận cùng của một down trend.
3. Closed-End Fund Indicator
Close-end mutual fund là một loại mutual fund khá đặt biệt. Nó chỉ mở cửa một thời gian rất ngắn, thông thường là 3 đến 6 tháng. Xong rồi là đóng luôn. Giá NAV của fund này lên xuống giống như là một stock của một công ty. Thông thường thì giá của nó (market price) luôn cao hơn giá NAV, và close-end fund thường đầu tư vào những loại assets khá hiếm, rất ít thấy trong mutual fund bình thường. Vào giai đoạn của một bottoming market, lập luận của closeend fund indicator này là giá (market price) của fund lại thấp hơn giá NAV. Vào tháng 10/08 , chỉ có 18 trong hơn 597 close-end fund với giá market price > NAV.
4. Perma-Bears Turn Bullish
Trong financial market luôn có một loại người mà không lúc nào giá của thị trường có thể mua được. Theo họ thì giá lúc đó khá mắc, vô lý. Giá rớt thêm tí nữa cũng vẫn còn mắc. Giá rớt múc chỉ....cũng còn "hơi mắc." Có thể nói rằng loại người này chỉ mua 1 hoặc 2 lần trong đời. Tại US market, cách đây chừng 12 năm về trước khi chỉ số Dow vừa qua khỏi 5K, có một công ty mid-size gọi là Oppenheimer. Đây là một công ty chuyên về bond investing. Họ có một ông già mà tôi quên tên rồi. Ông ta là một quân sư (strategist) của Oppenheimer. Lúc nào cũng thấy ổng chê stock market. CNBC phỏng vấn. Nhìn mặt ông già khá đăm chiêu. Không bao giờ thấy ổng cười. Khi được hỏi về nên mua lúc này hay không, thì có thể bảo đảm khỏi cần nghe cũng biết ổng sẽ nói cái gì. 100 lần như một: NO....NO!!! It''s too expensive. The PE is way out of whack....Cả trăm vạn lý do để không mua. Chỉ số Dow từ 5K lên đến 7K ông già vẫn nhất quyết không mua. Techstocks lên vèo vèo. Ổng vẫn tỉnh bơ. Nhưng buổi interview của ổng dần dần thành trò cười cho mấy thằng traders phá phách. Mỗi khi CNBC tuyên bố là sẽ mời ổng lên thì tụi nó gom tiền cá độ. 100:1 có nghĩa nếu bỏ 1 ra mà đúng thì sẽ ăn 100. Bỏ 100 ra cá, nếu thắng chỉ ăn 1. Đấy là xác xuất ổng turn bullish được bet về ông già tại công ty của tôi. 100 lần như một. Ông già vẫn không thay đổi. Từ 10K, chỉ số Dow chạy lên gần 12K, ổng càng "tử thủ" nhất định không mua. Và CNBC cũng hết mời ổng nữa. Đây là một loại người mà investors gọi là PERMA-BEARS, hay chính xác hơn là permanent bear. Đây là những con bear thiên thu của thị trường. Tuy nhiên, trong quá trình nhận dạng thị trường tạo đáy thì khi các chú perma bears này mà chuyển ý để trở thành các con bull thì đó là một động lực, một dấu hiệu tận cùng của bear market.
5. Bad News Isn't So Bad
Đây là lúc market trở nên chai đá trước những tin tức liên quan đến thị trường.
Trước đó market rất nhạy cảm với những tin tức liên quan đến thị trường. Chẳng hạn như tin unemployement, tin về kinh tế suy thoái của US, hay của thế giới. Nói chung rằng market như một kẻ sợ Ma. Bất cứ những tiếng động nhẹ nào cũng làm cho nó rất dể giựt mình. Những tin tức tốt/xấu thường làm nó lên xuống rất mạnh. Giai đoạn này là giai đoạn mà người ta gọi là market đang ADJUSTING to the news.
Nhưng rồi dần dần những tin tức này không còn gây giao động trong market nhiều nữa. Người ta nhận ra rằng market đang trở nên chai đá trước những tin tức XẤU. Traders gọi đó là News had been factored into the price. Khi hiện tượng này xảy ra thì một bottom hay một giai đoạn bottoming đang thành hình.
Gann’s 50% Rule
Having recognized downswing A and pivot B (Figure 2), you are waiting to see what will develop. It does look like prices are headed down. But now, using Gann's 50% rule, you can anticipate some events that give evidence of what the market is really doing, not just what the pundits are guessing it will. In mid-March you are waiting to see if the current movement down (Figure 3: downswing B) is simply a reaction to the upswing, or if price is going to go right on past the 50% point. In addition, if this turns out to be another downswing, you can expect a subsequent rally to fail. What happens? At the beginning of April, prices move down with average volume — a very sustainable move. The result? Two consecutive downswings. Their length, along with sustainable volume, spells strength. Now you are waiting for the rally, after which you will short.
Sau khi thấy cái downtrend A (được tượng trưng bằng cái lằn đỏ trên chart) và điểm pivotal B thì việc sắp tới là ngồi xem coi giá sẽ đi như thế nào. Và giá thì dường như đang đi xuống. Tuy nhiên, nếu dùng Gann 50% thì bạn có thể tiên đoán được giá sẽ đi ra sao, thay vi chỉ ngồi nghe mấy "sư phụ" đoán giá loạn cào cào. Vào giữa tháng 3, đó là thời điểm để bạn thấy rằng giá sẽ quay đầu đi xuống tiếp sau khi nó đụng điểm B (điểm của Gann 50%) hay là nó sẽ bứt khỏi điểm này và lên cao hơn. (VC dịch thuật: Điều tác giả muốn nói là thế này. Sau khi giá đã có a downtrend được tượng trưng bằng lằn A màu đỏ thì nếu xài Gann 50%, bạn sẽ biết rằng nó sẽ rebound lên 50% của lằn A. Điểm đó gọi là điểm B, và cũng có tên là swinging pivotal point B. Cái đoạn cuối của lằn A và đầu của lằn B là một counter-trend move. Tại điểm này bạn hơi phân vân vì không biết rằng giá sẽ lên cao hơn B hay sau khi đụng B thì nó sẽ rớt trở lại. Vì biết được Gann 50% cho nên bạn có thể tiên đoán với 1 mực độ chính xác nào đó rằng giá có thể sẽ rớt trở lại, thay vì chỉ ngồi nghe mấy cha rờ mu rùa trên Net đoán bậy). Nếu giá xoay đầu đi xuống sau khi nó đụng B thì bạn có thể xác định rằng từ đây về sau cứ mỗi lần giá có a rebound giống giống như cái của B vừa qua thì sát xuất nó xoay chiều sẽ khá cao. Sang đến tháng 4 và 5 sau đó giá cũng hai lần rebound. Nhưng cứ lên khoảng 50% thì lại quay đầu đi xuống tiếp.
Figure 3: Daily QQQ price and volume. Hình trên là định nghĩa của down trend vì sau khi nó đã có hai cái downswings. Ngoài ra, trong kỳ downtrend này, giá không rebound lên nổi ở mức 50% như cái đầu tiên ở điểm B. Sự giao động của giá giữa hai điểm downswings nay thật ra không phải là 1 uptrend, mà chỉ 1 upswing. Vào cuối tháng 3 khi giá không leo qua khỏi điểm chính giữa của cái downtrend B thì đó là dấu hiệu downtrend sẽ tiếp tục. Khi hiện tượng này xảy ra thì đó có nghĩa giá đã có tất cả 2 cái downswings rồi. Và đó là 1 định nghĩa của 1 down trend.
Và những gì bạn mong ước đã thật sự xảy ra. Vào ngày 16 tháng 4 thì giá gap up với số lượng ít hơn bình thường. Sau đó vào ngày 22nd thì nó gap down cũng với số lượng ít hơn bình thường. Tuy nhiên, nếu không có Gann 50% thì dựa vào hiện tượng gap up and gap down này bạn có thể cho đó là island gap reversal. Nhưng vì dựa vào Gann 50% cho nên bạn vẫn tiếp tục short cho đến khi có cái swing point tiếp nữa. Cứ kiên nhẫn mà chờ. Gann thường nhấn mạnh sự kiện kiên nhẩn khi trade theo trend. Bạn không vào cuộc chơi với niềm hy vọng bắt hai cực top & bottom. Sự kiên nhẫn này thường là 1 kỷ luật chính trong tất cả luật lệ về trading.
WHERE DO WE STAND TODAY?
Cái downtrend của giá đã sắp gãy. Lưu ý điểm B. Đó là 1 higher peak, vì nó cao hơn điểm A (cũng là 1 cái peak). Nguyên lý "higher highs & higher lows" là đây. Tuy nhiên trong cái hình phía trên thì HIGHER LOW chưa có. Muốn go LONG thì cần phải có một cái higher low, hay còn được gọi là second upswing. Sau đó, bạn nhảy vào khi giá bắt đầu của điểm upswing này mà đi lên. Đó là nguyên lý, nhưng trên cái chart này thì trong quá trình tạo an upswing thì giá đi hơi sâu hơn điểm 50%. Đó là 1 vi phạm của luật Gann 50% vì thế formations hiện tại chưa hẳn là 1 formation nên go long vì giá chưa có 1 hướng đi rỏ rệt. Nó chỉ bắt đầu đi ngang thui.
Figure 4: Daily QQQ price and volume. Sức mạnh của downtrend ngày càng yếu. Cái rebound lần đầu (điểm A) thì hơi yếu, nhưng cái rebound lần thứ hai (điểm B) thì khá mạnh. Nó không những lên cao hơn 50% mà còn lên cao hơn điểm A. Tuy nhiên on the downswing (khoảng cách từ điểm B đi xuống) thì hơn tệ tí. Tệ là vì nó đi sâu hơn lằn mức 50%. Thêm vào đó là giá chưa có a higher low để cho biết đây có thể là 1 bottom.
Nhìn vào giá từ tháng 7 trở đi, bạn sẽ thấy rằng giá có hai cái rally vừa thành công và vừa thất bại. Cái thành công là giá lên cao đến điểm B. Cái thất bại là sau khi nó đạt đến điểm B, và bắt đầu đi xuống thì nó xuống sâu hơn 50%. Điều này cho chúng ta thấy rằng mặc dầu cường lực của downtrend đã yếu đi nhiều, nhưng đây không phải là một consolidating pattern bình thường. Nếu đây là một consolidation pattern thì giá sẽ lên lên xuống xuống trong 1 phạm vi nào đó một thời gian rồi tiếp tục đi xuống thêm. Vì không biết chắc giá sẽ ra sao cho nên tốt nhất là cứ the lời dạy của Gann. Đó là KIÊN NHẪN. Đừng cố gắng tiên đoán điểm bottom. Rất có thể đây là 1 bottom, nhưng nếu nó thật sự là 1 bottom thì chúng ta cần thêm 1 vài sự kiện nữa để chứng minh điều đó. Thành ra, trong trường hợp này tốt nhất vẫn là ngồi yên để xem giá sẽ đi như thế nào. Sau đó thì trade theo.
Kết Luận:
Mặc dầu nguyên lý Gann 50% khá diệu dụng, nhưng nó còn diệu dụng nhiều hơn nếu bạn áp dụng nó trong việc phân tích giá cả và xài nó như 1 cái lược để gạn lọc sức mạnh của trend. Nếu làm đúng thì bạn có thể thấy được sức mạnh của trend và sự phát triển của nó. Khi thấy được trend rồi thì cũng sẽ thấy giai đoạn giá consolidate. Khi giá còn lên xuống vòng vòng khu vực consolidation thì nên tận dụng cơ hội này để mua (uptrend) hoặc để bán (downtrend) tùy theo trường hợp. Xài stop để phòng khi sai. Kiên nhẫn, phân tích cho kỹ & chúc bạn nhiều mai mắn.
Small Candle Setup
Formation small candlestick là một trong những tín hiệu đảo chiều khá chính xác của tôi. Nó cho phép chúng ta 1 stoploss rất thấp, nghĩa là nếu sai thì cái giá của sai ấy cũng khá thấp. Tại vì signal hiện ra rất nhanh. 1 là đúng; 2 là sai. Chứ không có kéo dài thời gian hay khoảng cách stoploss ra thật rộng. Chữ "small" là 1 chữ trừu tượng, vì nó tùy theo định nghĩa của từng người. Nhiều khi "small" đối với người này lại là "not so small" đối với người khác. Mọi quyết định đều dựa vào cái nhìn của bạn trên chart và sự so sánh với các candlestick trước đó. Nói cách khác thì đây là 1 định nghĩa RELATIVE. Trên charts các formations thuộc dạng small candlestick thường được ví như cái lò xo quấn chặt, chỉ đợi một cái gì làm nó bung ra. "Cái gì" đó có thể là 1 sự kiện rất nhỏ nào đó, hay đơn giản chỉ là thời gian trôi qua (passage of time).
1 thí dụ đơn giản phía dưới để diễn tả setup cho formation này. Gọi là setup vì formation này cần thêm 1 số formation khác để tăng thêm phần chính xác, chứ nếu cá nhân nó chỉ đứng 1 mình thì sát xuất thành công không cao lém. Trước hết thì giá phải pop khá mạnh. Đây là 1 điều kiện tiên quyết nhất. Thiếu cái này thì formation small candlestick sẽ mất đi phần chính xác gần đến 80%. Tại vì, cái trade của formation này DỰA VÀO cái pop lúc đầu để làm measured move. Từ measured move đó mới tính ra target price. Cũng mở dấu ngoặc tại đây để nói thêm 1 điều. Mặc dầu phương thức small candlestick này cần 1 cái pop để làm điểm target price, nhưng có những setup khác thì nó không cần. Các loại setup đó sẽ được nói sau khi có dịp. Bây giờ quay lại cái setup của small candlestick.
Thí dụ bên trên của stock tên RIMM (maker of blackberry) cho chúng ta thấy 1 vài điều đáng ghi nhận. Thứ nhất stock pop khá mạnh. In fact, mạnh đến nổi nó có 1 cái gap thật to. Đấy là điều kiện tiên quyết số 1 nói bên trên. Sau đó giá đi lên từ từ trong khoảng 1 thời gian ngắn. Trong khoảng thời gian ấy giá có tăng thêm vài big green bars nữa, nhưng setup của small candlestick vẫn chưa có. Nếu ai đó nhảy vào trong khoảng thời gian này thì nếu mai mắn vẫn có thể kiếm ăn được như thường. Tuy nhiên, sự thắng thua trong giai đoạn này còn tùy thuộc vào mai rủi rất nhiều. Lý do là giá có thể pullback khá mạnh đế fill cái gap. Gap có thể không được fill toàn diện, nhưng nếu có fill 1 phần đi nữa, và nếu người này có 1 stoploss thì sát xuất thua khá cao. Tại vì cái stoploss đó khá rộng. Small candlestick setup thì khác. Nó để giá đi 1 thời gian để xác định rằng sát xuất pullback giảm đi khá nhiều. Thời gian càng dài sau cái initial pop up thì sát xuất của 1 pullback cũng sẽ giảm vì khoảng thời gian đó chứng minh cho người đứng bên ngoài biết rằng giá được nâng bởi những người bên ngoài sẵn sàng nhảy vào, bất chấp sự kiện pullback.
Sau 1 khoảng thời gian thì giá từ từ co lại. Đây là hiện tượng "cái lò xo quấn chặt" được nói ở trên. Cái lò xo này không những được quấn chặt, mà còn được support bới sự kiện nói nằm trên 1 trong những MA lines. Hiện tượng nó nằm trên cái MA này càng tăng thêm sát xuất nó SẼ pop mạnh. Và đó cũng là lý do chính mà người ta chọn điểm small candlestick tại đây thay vì chọn mấy cái bên tay trái phía trước. Mấy cái đó cũng tốt, và cũng lọt vào định nghĩa small candlestick phía trên, nhưng vì nó không có support từ một MA cho nên dể làm người ta chùn tay. Anyway, sau khị giá co lại và nằm trên 1 MA như cái chart phía trên thì vấn đề giá pops hầu như chắc chắn. Khi nào nó pop thì còn là 1 câu hỏi khác, nhưng nó sẽ pop và pop UP là 1 sự việc rất hiển nhiên. Đó là a setup w/ a high probability. Một điều mà các bác nên nhớ khi xài chiêu này. Đó là phải trade theo trend. Cái thí dụ bên trên là uptrend. Nếu nó là a downtrend, và RIMM gapped down thì nguyên lý vẫn như cũ, chỉ là hướng đi thì khác. Chiêu này xài để trade trong FX với target vài chục pips thì không khó lém. Time frames có thể thay đổi từ 5-min chart đến 30-min chart. Time frame cao hơn thì độ chính xác thấp hơn.
Khi anh đọc các bài viết loại này, anh nên chú ý vào NGUYÊN LÝ của nó. Đừng chú ý vào technique. Nguyên lý của nó là gì? Là cái hình candlestick thật nhỏ có SAU KHI anh có 1 cái pop của giá. Có hình này rồi thì việc MA ở time frame nào không quan trọng lém. Miễn anh đừng xài cái gì quá xa, chẵn hạn như 50 or 200. Thông thường sau khi giá pop thì formation small candlestick này xảy ra cũng rất mau. Nếu là tôi thì tôi xài từ 5-15. Sát xuất 1 trong 3 cái time frames này sẽ dính. Đó là 5, 10, 15. Theo kinh nghiệm riêng của tôi thì time frame lớn như 20, 25, hay 30 mà dính thì sát xuất nó pop gần như chắc chắn.
Rainbow chart
09.02.2011
Hanoi Index update:
Theo tôi thì khi đám mây ngũ sắc này xoán lại thật khít với nhau thì đó là điểm nổ của market. Bác nhìn hình dưới để rỏ hơn. Chú ý chỗ mũi tên màu trắng. Đó là lúc dãi mây xoắn lại và giá BREAK DOWN dưới đám mây. Xong rồi bác thấy giá nó accelerated to the downside chứ? Thì bi giờ nguyên lý đó cũng được áp dụng cho khu vực hình tròn. Khi giá lên cao hơn đám mây, và đám mây đó xoắn lại thì bác nhào vô là vừa. Chart thứ nhì là volume accumulation technique dùng để đo mức support của giá ở 1 điểm nào trên chart. Hình này cũng cho biết lằn ranh hiện tại chưa phải là 1 strong buy, cho đến khi nó clear cái lằn yellow resistance line.
Comments
Post a Comment