Viet Currency - Phan 28

 

 

Tiếp theo phần 27...

 

Lý do gọi là reversal vì số điểm của hai ngày rớt vừa qua đã đủ để xóa đi số điểm lên hôm thứ Hai. VNI hôm nay rebound lại được 18 pts. Điểm đáng lưu ý hiện tại là thị trường càng ngày càng trở nên volatile. Tốc độ càng ngày càng tăng. Increasing Volatility thường mang hai nghĩa: Top or Bottom đang thành hình. Thí dụ là bottom đang thành hình thì sau này khi nó break out khỏi cái trading range hiện tại thì nó sẽ về lại điểm all-time high rất nhanh. Với giá hiện thời thì nếu break out có xảy ra thì 1170 có thể về trong nháy mắt. Ngược lại, nếu đây là một điểm top thì khi break down nó sẽ về lại 950 cũng rất nhanh. Nói chung rằng khi volatility tăng, nó nói lên sự giàng co của hai lực mua bán trong market. Khi một trong hai lực đó thắng thì market đi thật nhanh theo lực thắng vì lúc đó số người đứng bên kia đối diện với lực thắng họ chuyển luôn qua bên này, làm cho market chạy thật nhanh theo hướng của lực thắng. Nếu bạn đã có mặt trong market hiện thời thì nên giữ. Nếu chưa thì khoan nhảy vô. Lý do là bạn không biết ai sẽ thắng trong cuộc tranh chấp này. Bạn muốn thấy một clear winner trước khi bỏ tiền vào. 

 

Theo em day la thoi diem nhay cam nen it nguoi muon giu co phia ma se ban ngay khi co loi rat nho de tranh rui ro gia xuong. Gia do vay nen bien dong rat nhanh. Tuy nhien, nha dau tu nuoc ngoai mua lien tuc tang do vay em thien ve huong rebound.  

Anh đợi thêm đến tuần sau thử coi. Tại vì volatility is non-directional cho nên giai đoạn hiện tại nó đều có xác xuất lên xuống giống nhau (50/50%). Mặc dầu data từ BSC.com không chính xác cho lắm, nhưng cũng tạm đủ để thấy rằng market đang trong giai đoạn phân vân. Rất có thể hôm nay (thứ 6) nó rớt lại 20 điểm thì sao? Điểm chính yếu hiện tại không phải là số điểm lên hay xuống, mà CƯỜNG ĐỘ của sự kiện lên và xuống. Cái đó mới là tâm tư của người ta phía sau market. Đo được cái đó sẽ đo được trend. Ở thị trường Hoa Kỳ, anh có thể xài chỉ số VIX, VXN để đo nó qua số lượng options mà traders dùng để đánh cá hướng đi tương lai. VN chưa có cái đó nên phải đợi thêm tí nữa. 

 

Em có một thắc mắc là khi xảy ra breakout làm sao mình xác định được đó là thật hay chỉ là "hư chiêu" Anh? Vì trong Stocks Market em thấy khi breakout cần kèm theo Volume lớn. 

Currency market mà chúng ta đang trade đây được gọi là spot market, hay còn được gọi là CASH MARKET. Market loại này được xuất thân từ những OTC market--một loại market được trade giữa các institutions với nhau. Trong market này người ta trade bằng số lượng không được standardize. Có nghĩa là anh muốn trade bao nhiêu thì trade, không có một đơn vị tối thiểu. Sau này khi nó được phổ thông hóa qua bên retail thì họ mới lấy đơn vị là 100K (K = 1000) để làm đơn vị tối thiểu. Càng đi vào retail thì con số đó càng nhỏ đi. Cho đến bây giờ là 10K. Cho nên không biết chính xác là đơn vị nào là một đơn vị tối thiểu để dựa vào đó mà đoán. Bên stocks thì đơn vị nhỏ nhất để trade là 100 shares. Nhỏ hơn nữa gọi là odd lot ( < 100 shares). Và đơn vị nhỏ nhất của stock là 1 share (cổ phần). Bên này thì khác. Chính vì được xuất thân như thế cho nên currency không có volume. Nhưng nếu anh chịu bỏ ra một tháng 1500 US$ để mua data quotes loại xịn của Reuters hay E-signal thì anh có thể coi level 2 của nó. Ở đó người ta có cho anh coi số lượng bid/ask của từng market makers. Dĩ nhiên anh sẽ không coi hết được vì nó những banks không thuộc hệ interbank (phần đông các loại banks này thuộc về Eastern European banks) cho nên anh cũng vẫn coi chưa đủ để biết chính xác. Anh chỉ có một khái niệm về lượng cung cầu chút vậy thôi. Tại vì không nơi nào có đủ quotes để report.  Còn thực tế thì có volume cũng không quan trọng cho lắm. Vì đây là một market cực kỳ liquid. Số lượng tiền được mua bán mỗi ngày là hơn 2 ngàn tỷ Mỹ Kim (*), và còn đang tăng mạnh. Nếu chúng ta chỉ mua bán mỗi lần là 100K là đơn vị căn bản thì volume ít tới đâu cũng không ảnh hưởng gì. Chúng ta là cò con mà. (*) Theo BIS survey của năm 2000 thì số lượng volume mỗi ngày là vào khoảng 1.8 trillions (1 trillion = 1000 tỷ). Năm nay là 2007, 2 trillions/day là con số ước lượng của tôi.  

 

Lot là đơn vị tối thiểu để đo trong currency market. Bên stock, đơn vị tối thiểu là 1 cổ phần. Bên này là lot. Lot có giá trị khác nhau tùy theo từng cặp tiền. Regular lot là 100K US. Mini lot là 10K USD. Khi anh mua "1 cổ phần" của cặp tiền EUR/USD thì đó có nghĩa là anh mua 100K US $ nếu anh trade regular lot. Anh trade mini lot là anh mua 10K. Tuy nhiên, anh không cần phải bỏ tiền 100K, hay 10K ra để mua trọn vẹn. Anh chỉ cần bỏ một số tiền rất thấp, chừng khoảng 1% của tổng số tiền giá trị lot. Nếu anh trade Eur/Usd thì 1% của 100K là 1000. Tuy nhiên, vì đồng Eur hiện giờ là khoảng 1.35 US$ cho nên 1% của cặp tiền này sẽ là khoảng 1350 US$ tiền thế chân khi anh muốn trade nó.  Pip là đơn vị tối thiểu để đo độ nhẩy của đồng tiền. Bên stock, đơn vị tối thiểu để nhẩy là 1/share. Vì giá trị của mỗi lot của mỗi đồng tiền khác nhau, cho nên giá trị của pips cho mỗi cặp tiền cũng khác nhau luôn. 

 

Thí dụ như cặp tiền lớn nhất là EUR/USD. Mỗi pip của nó là 10 USD (cho regular lot). Mini lot là 1$/pip. Cặp tiền USD/JPY thì mỗi pip khoảng 8 US$. Khi anh trade thiệt thì công ty forex sẽ cho anh một bản tham chiếu các giá trị của từng pip cho từng cặp tiền để anh có khái niệm về giá trị của nó. Hai thằng này đều là hai thằng yếu nhất của currency market hiện tại. Khi anh trade cái này thì chuyện mà anh đang làm là KIẾM THẰNG NÀO YẾU HƠN. US$ yếu vì traders đang hy vọng the US FED giảm lãi xuất vào 2nd of the year. Nhật thì đang cố gắng vượt ra khỏi cái ảnh hưởng của một recession khởi đầu từ những năm đầu của thập niên 90's. Phân lời của Nhật gần như là zero (0.50%) cho nên hai chú này rất yếu. Tuy nhiên, một điều rất đặc biệt về đồng Yen là traders xài nó thay đồng YUAN của TQ. Yeah...Cho nên khi China mà lên tiếng là Yen moves. Anh mà short Yen thì nên cẩn thận. Thứ 6 tuần trước China tuyên bố nới lỏng mức độ giao động đồng Yuan và $ một chút (peg rate). Con số % được nới lỏng này rất ít, và chỉ có vẻ hình tượng vậy thôi, chứ thật ra chẳng có nghĩa gì cho lắm. Phản ứng của Mỹ trong việc này là không đủ. Một số dân biểu Mỹ lên tiếng chỉ trích. Họ nói đó chỉ là một trò hề, không có nghĩa. Đây là mùa bầu cử ở Mỹ, bà con đang tranh nhau chạy đua vào the White House vào 2008. Cho nên nhiều chú rất xung trong lối nói chuyện để lấy điểm với cử tri. Hành động này sẽ làm giao động cặp tiền này không ít thì nhiều. Kể từ cuối tháng 2 JPY mất khá nhiều so với các đồng khác, đặc biệt là EUR. Đây là một overbought market (short JPY). Cho nên nó còn xuống thêm bao nhiêu nữa thì rất khó nói. Kinh nghiệm riêng của tôi dạy tôi rằng khi ai cũng nhào vào short thì mình nên ra ngoài, canh me mà go long. China đã hai lần lên tiếng vì áp lực của thế giới cho nên nếu short yen thì nên cẩn thận. Vừa trade vừa coi chừng. Fast market trong currency rất bạo.

 

Quan liêu quá em không nhìn VNI hôm nay nó ở 1085.41 rồi nhưng lượng mua của nhà đầu tư trong nước không tăng (giảm nhẹ) trong khi nhà đầu tư nước ngoài mua vào mạnh. Quan sát volume như vậy nên em thấy tăng này chưa bền. Anh có nhân xét gì không? 

 Actually, nếu ngoại quốc mà mua nhiều thì phần lớn là các tay nhà nghề đó. Anh nên chạy theo mà ride cái coat tail của nó đi. Còn tiền của các nhà đầu tư trong nước thì chắc là không phải dân nhà nghề nhiều. Đợi mấy chú đó mua mạnh thì party gần over rồi. TA nó không phân biệt tiền của ai. Chỉ biết có fresh $ được pump vào market là ok rồi. Tôi già rồi, chỉ fái TCS, Vũ Thành An, Ngô Thụy Miên thui .

 

 Tui cũng đồng ý với Anh VC là cùng với cặp EJ thì cặp UJ hiện nay rất overbould , cho nên signal của TA hiện nay rất khó chính xác .Tuy nhiên theo dự đoán của Reuter thì trong ngắn hạn USD sẽ manh lên chút xíu, do đó theo tui nếu trade cặp này thì thiên về long thì hay hơn, timing để entry thì nên đợi tới ngày mai sau khi Mỹ và China họp xong để chắc ăn hơn .

Ý của tôi không phải là so sánh cặp Eur/Jpy và Usd/Jpy mà là so sánh tất cả những cặp tiền nào trade against the Jpy. Thiên hạ rủ nhau pound đồng Yen te tua gần 3 tháng nay thành ra từ đây về sau xác xuất đồng Yen bị rớt thêm nữa sẽ khá thấp, cho dù anh trade cặp nào cũng thế. Nhất là cặp Eur/Jpy. Còn nếu anh trade cặp Usd/Jpy thì có thể anh đở hơn tí. Đở hơn không phải là vì Usd mạnh, nhưng là vì Eur yếu đi. Eur/Jpy mà rớt, và nó sẽ rớt, thì traders sẽ cross trade nó với Eur/Usd, vô tình nâng Usd lên. Chính vì thế mà Usd/Jpy đở hơn. Điểm chính của market hiện tại và trong hơn 3 tháng qua là short Yen. Cho dù anh short nó qua đồng Usd, Eur hay bất cứ các đồng nào khác cũng thế. Chính vì nó đã rớt nhiều vì carry trades cho nên cái risk hiện tại trong thị trường là sau khi ăn quá nhiều thì xác xuất của một unwinding trong carry trades khá cao. Đặc biệt là khi anh đang có China đứng kế bên. Còn chuyện của Reuters thì họ thường phân tích theo dử kiện hiện tại, chứ họ không được phép tiên đoán. Họ là một news organization. Và với tư cách phóng viên anh chỉ có thể tường thuật câu chuyện hay quote lời nói của một "expert" nào đó. Cho nên nếu dựa vào phân tích của họ thì anh nên cẩn thận. China chỉ có hai đường chọn lựa. Một là nâng giá trị đồng Yuân lên thêm nữa, hai là chấp nhận những luật lệ mới do QH Mỹ đề ra. Như có nói trước trong cái message Usd/Jpy, QH Mỹ đang muốn kiếm chuyện với China vì đây là mùa bầu cử ở Mỹ. Các dân biểu thường kiếm mấy chuyện giật gân để dành sự chú ý của cử tri. Họ có thể lựa chọn một thời điểm khác hơn để bàn thảo, chứ không cần ngay bây giờ. Nhưng các chú đó lựa thời điểm này để bàn cãi. Ai cũng muốn tỏ ra mình là người rất cứng rắn với TQ cho nên sẽ có những lời tuyên bố "nẩy lửa" để tạo uy tín. China cũng thừa hiểu rằng họ làm vậy là không đúng. Nếu bung cái peg rate đó ra thêm tí nữa cũng chả chết chú nào. Nếu Mỹ làm áp lực mạnh thì chắc chắn chuyện đó sẽ xảy ra. Thêm vào đó, cái chiêu carry trades này đã đi quá xa. Có lẽ vào một ngày gần đây khi bà con không lưu ý nhiều thì China sẽ tuyên bố nới lỏng thêm một lần nữa. Cũng như họ đã làm một lần cách đây gần một năm về trước, vào khoảng tháng 8/2006. 

 

VN-INDEX : 1107.52  ▲22.11 (+2.04%)  Tổng KL GD: 8,470,280  Tổng giá trị GD: 987,128,000,000.  Trong đó có 50 CP tăng kịch trần.  22/5 

Market hôm nay lên mạnh, với số lượng trung bình. Lằn median line trên chart cho thấy vùng 1200 mới thật sự là điểm resistance của giá. Các chỉ số momentum indicators phần lớn mới trong giai đoạn đổi chiều. Như thế cái uptrend này có một strong leg. ATR đang đi lên. Đó là một chỉ số nói lên mức giao động của giá intra-day. VNI tuy không có intra-day, nhưng giá đóng của ngày hôm qua thường là giá low của ngày hôm nay. Và khoảng cách giữa hai giá khá rộng. Đó là volatility trong giá. Nó nói lên sự kiện là investors sẵn sàng buy on break out. Volatility là non-directional, nhưng trong một up trend hay một down trend nó thường là lực đẩy giá đi theo hướng đã và đang đi. Khi volatility tăng trong một trending market thì sức mạnh của trend càng được tăng thêm, và tăng thêm cho đến khi nó đi quá xa. Hiện giờ volatility trong VNI chưa đến mức quá xa để có thể gọi là đáng ngại.  Hiện tượng này mang đến câu hỏi lúc trước: Pullback có còn xảy ra không? Câu trả lời là vẫn còn. Nhưng câu hỏi chính xác hơn là: Nếu có thì bao nhiêu? Market này thường không có deep correction. Nếu hên thì nó sẽ dừng lại và đi xuống một vài điểm, hay có thể 10's điểm mà thôi. Trend đã hiện rỏ rồi. Không ai dại gì nhảy xuống nữa đường. Nếu market có dừng lại chút trong một vài ngày nữa thì người ta lợi dụng cơ hội đó để nhảy lên. Mức resistance tối thiểu là 1200. Nếu tính theo measured move mà tôi viết phía trên thì a new high trong VNI cũng chắc không xa. Anh em cứ ride nó đi. Trading là biết vắt nước của một well-defined trend. Đừng ham ăn một vài điểm rồi lọt tọt leo xuống. Excellent traders là người biết max-out the trend. Chừng nào có gì lạ thì tôi sẽ update sau. Còn bi giờ thì smooth sailing (thuận buồm, xuôi gió) rồi...   

 

Đây là combination của news và market direction. Trade currency nó giống giống stocks ở phương cách trade. Bên stocks, trước khi mua một stock nào đó, người ta xài sector analysis. Anh phân tích sector nào mạnh, sau đó kiếm dần xuống stocks mạnh trong sector đó. Bên currency anh không có sector. Cho nên anh phải kiếm a LEADING CURRENCY để dùng nó làm một kim chỉ nam cho các đồng tiền khác. Hiện giờ là cặp Eur/Usd và Eur/Jpy. Anh trade Usd/Jpy thì sự lên xuống của cặp tiền này sẽ là kết quả của một cross trade cho hai cặp trước. Tối qua (US hour) có chỉ số ZEW của Germany ra. Đồng EUR lên mạnh. US rớt, cho nên tụi nó whipsaw cặp tiền Usd/Jpy của anh đó. Trade thêm thời gian nữa thì anh sẽ hiểu sự liên hệ giữa các đồng tiền với nhau, và sẽ biết được cặp nào là "đại ca" hiện tại. 

 

Tôi thấy tình hình hiện nay có gì đó giống như băt đầu thời kỳ bùng nổ theo lý thuyết Down (bước 5 sóng Eliot)Các tin tức chốt thưởng của các công ty dồn dập, liên tục tăng vốn, rất nhiều cổ phiếu được đưa ra TT theo cách này. 

Một điều mà hiện giờ chúng ta khó phân biệt được là sự tăng giá của thị trường chứng khoán VN là kết quả của một môi trường kinh tế hấp dẫn cho thế giới, hay chỉ là một trò chơi ảo của người dân trong nước mới làm quen với thị trường chứng khoán và xài nó như một vật thế thân cho các trò cờ bạc khác như xổ số hay cá ngựa v...v.. Nếu sự thật là một trò chơi thì anh sẽ thấy giá cả lên xuống rất thất thường. Trend đi lộn xộn vì người ta thắng được vài đồng rồi bỏ chạy. Trái lại nếu thị trường này được các big fishes của thế giới đang tìm đến để đầu tư thì nó sẽ có một well-defined trend với các sector rotate ra vô nhịp nhành tùy theo sự phát triển của kinh tế VN. Một điều mà làm tôi ngạc nhiên về thị trường VN là các anh có được con số thông báo ngoại nhân mua bán và con số người Việt mua bán. Chưa có thị trường nào có con số lạ lùng như thế. 1000 shares của IBM mà tôi mua không khác gì với 1000 shares IBM được một người khác mua. Nếu tính theo thị trường Mỹ. Cho nên nếu các anh có cách nào track con số mua bán này của họ over the long term thì có lẽ các anh sẽ thấy rỏ sự phát triển của thị trường chứng khoán VN do ai đổ tiền vào. Theo sự suy đoán của tôi thì TTCKVN lên vì kinh tế, chứ không phải vì một số người mua bán lung tung. 

 

Còn về việc Elliot Wave và Dow Theory thì tôi không nghĩ giai đoạn hiện tại là một 5th wave của chỉ số Dow. Nếu tôi không lầm thì TTCKVN tuy có gần 7 năm nay, nhưng phần lớn của thời gian này là không có gì đặc biệt. Nó chỉ đặc biệt từ năm 2006 đến nay. Nếu anh lấy điểm mốc thời gian là tháng 8/06 khi chỉ số VNI còn khoảng 450-500 làm điểm khởi đầu thì cái first wave là từ 450 lên đến 1170. Sau đó nó có a 20% correction. Hiện giờ có thể là wave 3 của 5 cái wave. Wave 3 thường là wave dài và mạnh nhất trong 5 cái. Đó là nếu anh nói về technical wave của VNI. Trên phương diện fundamentals thì nhiều khi đây chỉ là giai đoạn đầu của một chu kỳ tốt đẹp cho kinh tế VN. Kinh tế VN phát triển bao lâu, bao nhiêu, và bao xa thì không ai có con số chính xác. Nhưng nếu nhìn các quốc gia Á Châu trong vòng 20 năm trở lại thì VN cũng đã và đang đi trên con đường mà Taiwan, South Korea đã đi. Institutional investors của thế giới không nhảy vào một quốc gia với số lượng dân số vào hàng top ten của thế giới để chơi trò day-trading với một thị trường vỏn vẻn có 200 stocks đâu. Họ vào đó for the long run. 10 cho đến 20 sau để gạt hái kết quả. Day to day volatility trong market không làm cho họ nao núng. Với các stocks thuộc hàng blue chip của VN hiện tại, ai biết được sau này một trong các công ty đó là Samsung hay Sony của VN? Thay vì ngồi đó trade và khoái nhảy ra nhảy vô thì các anh cứ chọn một vài công ty nào đó mà các anh biết sẽ rất khá sau này (hy vọng thôi), mua xong rồi bỏ đó. Vài năm sau, cho dù sóng gió của market có đi đến đâu, thì các anh vẫn giàu hơn hiện tại. Mà còn đở nhức đầu hơn nhiều. Stocks là một vật không phải để trade. Nó là một vật để đầu tư dài hạn. 

 

Một số Bluechip có lượng giao dịch lớn nhưng giá gần như không tăng, Cp hạng ruồi lại tăng vùn vụt. Hầu như mọi người đều biết đến chứng khoán (không kể nông dân)ngay các bà nội trợ giờ đây cũng tham gia rầm rộ... 

Blue chip ngày xưa và blue chip ngày nay khác nhau nhiều lắm. Smart $ ăn xong là lặng lẽ rút đi kiếm cái khác có nhiều values hơn. Stocks mà anh gọi hàng ruồi đang lên vùn vụt đó là dấu hiệu của một blue chip đang thành hình trong tương lai đó. Anh nên dò xét cho kỷ các stocks này đi. Chỉ cần chụp trúng một thằng thui, ôm nó thật chặt, thì đời anh sẽ đở khổ nhiều lắm. Smart $ đang đổ tiền vào đó. Anh ngồi đó mà coi thường nó. Vài tháng sau anh chạy theo không kịp đâu. Cái hay và dở của người đầu tư cách nhau rất ngắn. Người tinh tế thì sẽ thấy được liền. Người chưa biết gì thì còn ôm quá khứ của dĩ vãng. Người Mỹ gọi loại người đầu tư ôm quá khứ là loại người lái xe nhìn kiếng chiếu hậu. Họ không chịu nhìn vào thực tế. Họ cứ nghĩ blue chips của ngày xưa sẽ tiếp tục làm blue chip của ngày mai. Người xưa có câu: Ngồi lâu cũng phải dời chỗ; Ngôi báu cũng phải đổi thay. Blue chips ngày xưa không hẳn là đại ca của tương lai.    

 

Thị trường tài chánh có hai phương pháp để phân tích, thường được gọi là phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản. Phân tích cơ bản thì nó mang nhiều vẽ đặc thù của từng quốc gia khác nhau, tuy rằng nhiều khi nó có giống đôi chút. Phân tích kỷ thuật thì hầu như nơi nào cũng giống nhau hết. Phân tích kỷ thuật dành cho short-term traders. Tại đây chúng tôi nghiên về phân tích kỷ thuật nhiều hơn. Nếu anh là người mới, anh nên tìm quyển: Technical Analysis for the Futures Market by John Murphy. 

 

VNI là một market-cap weighted index, nếu những CP đó chiếm tỷ trọng nhỏ trong việc cấu thành lên VNI thì mô hình báo hiệu CP đó đảo chiều tăng, thậm chí là các CP đó đang tăng cũng không chắc là dấu hiệu cho sự tăng của VNI. Đấy là chưa kể đến giá trị tuyệt đối của sự tăng giảm từng cổ phiếu. Những khe lạch nhỏ chưa chắc đủ khả năng bù nước cho một dòng sông đang khô hạn. Đây là ta nói chung, không phải trong trường hợp cụ thể hiện nay. 

Mấy bác đợi thêm hết cuối tuần này để xem sao. Một ngày không có gì quan trọng, tuy rằng hôm nay là một reversal signal (yesterday's gain = today's loss). Tuy nhiên, nếu tôi đoán không lầm thì sự kiện hôm nay không phải xuất phát từ bên trong thị trường của VN. Nó có thể xuất phát từ các thị trường khác. Greenspane (con đại bàng của the US FED trong gần 20 năm qua) lên tiếng phê bình về China stock market. Shanghai Index đang lên giữa ngày tự nhiên rớt xuống. Đây có thể là lý do chính của cái rớt hôm nay, chứ không phải vì một technical breakdown mà ra. Tuy nhiên, với cách loại news như thế thì thường thường người ta đợi vài ngày mới dám trở vô lại. Thành ra, sớm gì tuần sau mới có thể hiểu rỏ phản ứng của thị trường. Bây giờ chỉ nên ngồi chơi thôi. Trên phương diện TA, thì hôm qua và nay là một điểm reversal. Tuy nhiên, một điểm cũng chưa hoàn toàn chính xác lắm đâu. Market mới trở nên volatile chút thui mà mấy bác quýnh lên hết thì sao làm traders được chứ? Calm down tí đi. Bất quá thì nó về lại 1050 thui mà.  

 

Riêng về chuyện ông Greenspan thì có lẽ các anh chưa bao giờ trade những thị trường thế giới cho nên các anh còn lấy làm lạ về sự kiện này. Nếu anh đã từng trade thị trường Mỹ, hay Currency market vài năm về trước thì hai chữ Allan Greenspan chắc chắn sẽ làm market giao động nhiều. Anh có nghe nói đến Ben Bernanke rồi, đúng không? Đương kiêm chủ tịch Ngân Hàng Liên Bang Hoa Kỳ đấy. Người mà mỗi khi cất tiếng lên là thị trường tài chánh thế giới im lặng lắng nghe. Nghe xong rồi còn cắt từng câu, moi từng chữ để kiếm nghĩa đen và nghĩa bóng. Bernanke nhìn rất oai. Nhưng so với Greenspan thì Bernanke chỉ là cậu học trò mẫu giáo mà thôi. Bernanke là truyền nhân của Greenspane đấy. Nói xa không qua nói gần. Cách đây khoảng chừng hai tháng, thị trường VN rớt 20%. Một số investors đổ lỗi cho ông Sinh gì đó. Ông này hình như là người trong coi HoSTC thì phải, đúng không? Đó là tiếng nói của một nhân vật quyền lực tại thị trường VN. Một người chỉ trông coi một cái exchange của một thị trường còn trong trứng nước với vỏn vẻn có 200 công ty. Bác đem hào quang này mà nhân lên 1000 lần để tưởng tượng ra cái của Greenspan thì bác hiểu tại sao cho tới bây giờ các tay tổ đầu tư của thế giới vẫn còn ngán Greenspan. The US FED là một insitution kín cửa nhất của thế giới. Nó mang vẽ bí mật vì nó là một institution có quyền lực không thua chính phủ Mỹ. Quyền lực của chính phủ Mỹ được bảo đảm với các vũ khí tối tân nhất thế giới. The US FED thì khác. Vũ khí của họ chỉ là một số phân lời. Nhưng từ đó họ có thể ảnh hưởng rất mạnh vào nền kinh tế thế giới. Trên thế giới có hai chỉ số phân lời: Fed Fund & Libor. Một trong hai chỉ số này giao động sẽ đảo lộn tất cả các RISK PROFILE của những asset classes trong thị trường tài chánh thế giới. Ai là người làm chuyện đó? Câu trả lời là the US FED. Đứng đầu là chairman, hay còn gọi là chủ tịch. Một chủ tịch được bổ nhiệm 4 năm. Thời gian cũng giống như một TT Mỹ. Thông thường thì một người được làm khoảng 4 năm. Hên lắm là 8 năm. Anh biết Greenspan nắm chức đó bao lâu không? Gần 20 năm đó. Hầu hết tất cả những đại bàng hay tiểu bàng hiện giờ đang run những trading desks trên thế giới đều lớn lên dưới thời ông ta. Không ít thì nhiều họ cũng được huấn luyện cái lối suy nghĩ giống như the US FED. Anh phải tập suy nghĩ như thế mới trade theo hướng đi của thị trường. Ai là người uốn nắn sự suy nghĩ này của các đại bàng đó? Ngày còn tại chức, một câu nói của Greenspan thôi còn mạnh hơn chục lần câu nói của Bush. Cho đến hôm nay mặc dầu đã từ chức gần 2 năm, nhưng ảnh hưởng của Greenspan vẫn còn tồn tại trong financial markets của thế giới rất cao, cao không thua gì Bernanke. Tôi biết phản ứng mạnh của các anh khi nghe tôi đổ lỗi cho Greenspan. Và tôi cũng hiểu hầu hết các anh tại đây không biết nhân vật này là ai. Nhưng nếu các anh tìm trên Internet về cựu chủ tịch của the US FED thì các anh sẽ hiểu tại sao China market rớt mạnh ngày hôm qua. Và từ đó VNI đi theo. Financial markets không khơi khơi mà rớt kiểu đó nếu không có một động lực từ bên ngoài tác động vào, nhất là sau khi đã có một clear break out với một technical chart rất đẹp như hai hôm trước. 

 

Liệu có đến mức vậy không anh VC khi mà vị thế của VN chưa lớn?  

Vấn đề ở đây không phải là lớn hay nhỏ. Mà là sự liên quan mật thiết và hầu như rất giống nhau của hai quốc gia, hai thể chế chính trị, và sự phát triển của hai quốc gia. Trên thế giới này ai là người giống TQ nhiều nhất, ngoài VN? Còn sự kiện lớn nhỏ mà chị nêu ra, ai sẽ là người định nghĩa VN lớn hay nhỏ. Và bao nhiêu thì được gọi là lớn? Tất cả chỉ là một khái niệm mà thôi. Lớn nhỏ không thành vấn đề. Vấn đề ở đây là sự liên quan. TQ ngày nay mà goes down thì không những chỉ có VN sẽ go down với nó mà cả một vùng Á Châu cũng thế. Chị có biết rằng trên currency market, mấy chú currency trader lấy đồng Yên của Nhật ra trade thế đồng Yuan của TQ không? Tại sao họ làm vậy? Tại vì TQ là kinh tế của Á  Châu trong hiện tại. 

 

Nói về mối liên hệ vĩ mô giữa TTCK các nước trong đó có VN thì đúng quá rồi, nhưng ảnh hưởng tới mức nào thì có lẽ nên bàn kỹ thêm tý nữa anh VC ạ...Bởi vì viêc TTCKTQ tăng trưởng nhanh gần 300% trong 1 năm qua và đến một lúc nào đó phải có điều chỉnh thì chắc chắn rồi. Việc điều chỉnh đó sẽ diễn ra theo kịch bản nào và giảm khoảng bao nhiêu thì được coi là rớt mạnh 10%, 20% hay 30%... 

Mọi kịch bản của nó thường có một cái tin rất giật gân để làm thay đổi mọi suy luận của người ta về thị trường. Thị trường Nhật và kinh tế của họ khởi đầu có giai đoạn recession và bear market là tin tức về các nhà banks của Nhật cho vay tiền đầu tư vào bất động sản quá nhiều. Số nợ đó không đòi lại được. Các nhà banks lại đầu tư vào stocks lẫn của nhau. Bank A mua stocks của Bank B. Một trong những giải pháp để cứu với thị trường và kinh tế là xóa nợ. Nhưng xóa nợ thì nhà banks gần như kiệt quệ. Thêm vào đó nếu xóa nợ thì giá stocks của các nhà bank không còn bao nhiêu. Vì thế họ cứ nắm hoài và hy vọng thị trường nhà đất của thế giới lên lại. Đặc biệt là của Hoa Kỳ. Tại vì vào đầu 90's, thị trường Nhà Đất của Hoa Kỳ đi vào bear market. Đó là lý do để đưa Nhật và kinh tế của họ đi vào một recession mà mải đến hôm nay 2007, giá bond yield của Nhật vẫn gần như zero vì chính phủ chưa dám tăng phân lời. Lạm phát không có. Economic growth chỉ khoảng 1-2% hằng năm. TQ và VN sẽ có một cái tin gì đó để thay đỗi cái nhìn của người ta về thị trường. Nó sẽ làm cho người ta bừng tỉnh. Tin đó là gì và khi nào thì không ai biết. Khi nào thấy thì tôi sẽ nói. Còn chuyện % correction thì anh có thể yên tâm là 50% or more. Anh nhìn hai cái bear market lớn nhất trong hai thị trường chứng khoán lớn nhất nhì của hai quốc gia với nền kinh tế lớn nhất nhì của thế giới là Mỹ và Nhật thì anh sẽ rỏ. Cao điểm của chỉ số Nasdaq vào năm 2000 là 5000. Ở điểm thấp nhất của nó, Nasdaq xuống đến gần 1000. Hình như là 1065 thì phải. Cao điểm của Nikkei là 40K. Thấp nhất là dưới 10K. Cả hai thị trường có gần 75% correction from top to bottom. Đây là hai thị trường lớn mạnh và mature của thế giới, chứ không phải là emerging markets như TQ và VN. Cho nên nếu dùng hai thị trường Mỹ và Nhật làm điểm nhắm thì anh có thể nghĩ là 50% cho VN và ít gì cũng 70% cho TQ. Anh nên biết hiện tại là ở TQ thiên hạ chơi chứng khoán nhiều không thua bên VN. Và cũng giống VN, đủ mọi thành phần trong xã hội. Từ người nông dân cho đến một giáo sư đại học. Người Âu Mỹ họ không có ý xấu hay kỳ thị khi họ lên tiếng cảnh cáo những hiểm nguy của một overheat market như của TQ và VN khi họ lên tiếng. Cho nên khi đọc một bài viết về những hiểm nguy của TQ và VN, các anh nên bỏ tự ái dân tộc qua một bên. Ráng tìm hiểu coi người ta nói cái gì. Hy vọng các anh sẽ thấy được chút ý nghĩa trong đó. Tôi viết câu này vì rất nhiều mấy chú newbies trên các websites khác khi đọc những bài report về thị trường thì chửi thiên hạ um trời.  

 

Protective = bảo vệ (tỉnh từ); Protective stop = một loại order mà giá đã được định sẵn. Khi giá (price) mà rớt xuống đến đó là broker tự động bán. Thí dụ anh mua stock XYZ @ 20/share. Anh đặt cái stop loss @ 15/share. Anh bỏ đi làm công việc riêng. Nếu giá của stock mà lọt xuống còn 15 trong lúc anh vắng mặt thì broker sẽ tự động bán, khỏi cần sự có mặt hay đồng ý của anh. Long = tiếng lóng của BUY. Tuy mang tiếng là "lóng" nhưng thật sự đây là một danh từ chính xác để diễn tả hành động của anh. Khi nói là LONG, có nghĩa là anh mua. Danh từ này được dùng để phân biệt nó với chữ BUY bình thường. Vì Buy nhiều khi có nghĩa là anh BUY TO COVER (sau khi anh đã short sale = bán khống), chứ không phải anh chỉ mới Buy. Ngược lại, khi xài chữ LONG thì người ta biết là anh mới MUA, chứ không phải là anh BUY to cover cho một cái short position. Short postion: Bán khống. Bán khống có nghĩa là BÁN trước MUA sau. TTVN chưa có cái này. Nhưng cách thị trường thế giới khác có. Trading gồm hai hành động: Bán & Mua. Cả hai hành động này không nhất thiết phải đi theo thứ tự: Mua ----> Bán. Anh có thể Bán trước rồi Mua lại sau. Câu hỏi mà tôi thường nghe khi nói về cái này là: Tôi chưa có đồ thì sao bán được? Có nghĩa là tôi chưa có stock, currency trong tay thì sao bán được? Trong một margin account, brokers cho anh MƯỢN stocks, currency để anh bán ở cái giá anh muốn. Sau đó, nếu giá rớt thì anh đi mua về trả lại. Anh nên nhớ là khi anh mượn, anh chỉ thiếu stocks, currency, bonds, chứ anh không thiếu TIỀN. Cho nên khi anh trả lại anh chỉ cần trả lại món đồ mà anh đã mượn, chứ không phải số tiền mà anh mượn. Anh mượn 1000 shares ABC @ 30/share. Vậy có nghĩa là anh thiếu 1000 shares, chứ không phải 30K. Mai mốt shares của ABC đó rớt xuống còn 25/share thì tổng số tiền chỉ còn có 25K. Anh thiếu người ta 1000 shares ABC mà anh mượn bán lúc đầu ở giá 30K. Bây giờ anh bỏ 25K để đi mua lại. Tiền lời là 5K .

 

Tui không rõ TQ đã cổ phần hoá bao nhiêu % các công ty Nhà nước rồi? bác nào có thông tin thì share với ạ. Tuy nhiên bữa tiệc cổ phần hoá của Việt Nam mới chỉ bắt đầu thôi mà, và Việt Nam là một trong các cơ hội cuối cùng để mua share của các Doanh nghiệp lớn của Nhà Nước. Chắc là chẳng ai lại bỏ tiệc đâu.. 

Bây giờ thì thị trường đang lên nên các công ty đua nhau cổ phần hóa để chộp lấy cơ hội. Sau này nếu để lở chuyến tàu thì đâu còn cơ hội thứ nhì. Actually, khi thấy người ta đua nhau cổ phần hóa công ty thì đó là một trong những dấu hiệu nên coi chừng. Bull market khi đến đỉnh cao nhất của nó là lúc ai cũng đua nhau mua stocks; công ty thì đua nhau cổ phần hóa. Tôi không biết bao nhiêu công ty tư nhân VN đang cổ phần hóa. Nếu con số này còn ít thì đó là điều tốt. Còn nếu con số này cao thì nên coi chừng. Tại vì khi công ty goes IPO thì nó hút đi một số lượng tiền từ các cổ phần khác hoặc từ túi tiền của người chơi. Số lượng tiền tồn kho cạn thêm một tí. Tiền mà cạn thì VNI khó tiếp tục hit new high. Thành ra tổng số phần trăm của công ty cổ phần hóa có thể tạm xem là một trong những chỉ số đo mức độ bullishness trong market và số lượng tiền mặt sẽ bị chôn trong các IPO. Một trong những lý do mà TQ bắt đầu rớt là việc viễn ảnh QH Mỹ sẽ tăng áp lực với TQ về việc tăng giá đồng Yuân. Dĩ nhiên cái chuyện Stamp Tax (thuế trên tiền lời chứng khoán) là một trong những lý do chính. 

 

Các nước khác nếu họ không "ấn hành thêm shares" thì additional capital bằng cách nào? 

Người ta mượn bonds, nếu đó là một công ty có đủ uy tín. Hay là người ta xài convertibles, hoặc là derivatives. Có vạn cách để kiếm tiền, gây vốn. Phương cách cheap và dở nhất là đi bán thêm shares. Một điều mà tôi không hiểu về thị trường VN là người đầu tư dường như không mấy quan tâm về việc này. Họ dường như không hiểu. Có người nói với tôi là nhiều người đầu tư khác còn mừng nữa vì họ được mua shares ở giá rẻ. Cái này nghe mới thấy là lạ tai đó. Nhiều shares chắc chắn sẽ ảnh hưởng PE ratio. Mà PE ratio là chỉ số quan trọng nhất để định giá của một cổ phần. PE ratio tăng khi tổng số shares tăng vì được ấn hành thêm, nhưng điều này không làm mấy người đầu tư quan tâm cho lắm thì phải? Hay là họ không hiểu để quan tâm?

 

Bac VC noi la giam 50% or more thi co ve hoi bi quan qua.   

Tùy theo điểm nào mà nó xoay chiều. Thí dụ như ở 2000, hoặc 4000 . Thí dụ thôi nhe mấy bác. Nếu nó ở điểm đó mà xoay chiều thì 50% haircut cũng không bao nhiêu đâu bác. Thêm một điều này nữa. Bây giờ khi sự kiện chưa xảy ra, người ta khó có thể ngồi đó để tưởng tượng ra một điểm bottom của một HOT market khi nó xoay chiều. Vì cái đó đi quá xa ra ngoài trí tưởng tượng của họ. Và người ta CHẾT trong bear market là thế đấy. Chết vì không ngờ nó xuống đến mức đó. Nasdaq của 2000 là cao hơn 5000. Điểm thấp nhất là 1060. Hiện giờ thì khoảng 2600. Đó là sau gần 7 năm. Nikkei của Nhật lên đến 40K vào năm 90's. Điểm thấp nhất của nó là dưới 10K. Gần 17 năm sau khi nó hit 40K, Nikkei bây giờ là khoảng 16-17K, chưa đến phân nửa số điểm ở lúc cao nhất. Ở giai đoạn hiện tại rất ít ai dám nghĩ ra được điểm thấp của nó. Nhưng nếu TQ mà crash thì con số 50% haircut cho cả hai thị trường VN và TQ sẽ không phải là một điều khó đâu.  

 

PS: Tôi biết đây là một vấn đề khá nhạy cảm và tôi cũng không phải ngồi đây tiên đoán là VN hay TQ sẽ crash. Ở đây chúng ta chỉ bàn thảo về sự liên quan của hai thị trường với nhau DỰA VÀO SỰ LIÊN QUAN KINH TẾ & MỘT THỂ CHẾ CHÍNH TRỊ TƯƠNG TỰ. Những suy nghĩ của tôi dựa vào những dữ kiện đã xảy ra tại các nơi khác mà lịch sử thị trường có ghi chép đàng hoàng. Người ta thường nói: Lịch sử là bài học của tương lai. Đó là tại sao chúng ta ngày còn nhỏ đều phải học sử. Học sử để biết tương lai vì lịch sử là một bánh xe hình tròn.

 

Tác động của biến động thị trường chứng khóan Trung Quốc tới Việt Nam qua 2 kênh: thực và tâm lý. Tác động thực: thông qua 3 con đường: Thị trường chứng khóan Trung Quốc sụp, dẫn đến kinh tế Trung Quốc ảnh hưởng xấu, dẫn đến kinh tế Việt Nam tồi đi và thị trường chứng khóan Việt Nam tồi đi. Khả năng này rất nhỏ. Nhiều ước tính quốc tế cho rằng giá chứng khoán Trung Quốc có giảm  50% thì kinh tế Trung Quốc cũng không ảnh hưởng. 

Tôi không biết lập luận này của ai. Nhưng đó không phải là lập luận của tôi. Tôi không nói sự liên quan của VN & TQ qua cái này. Cái mà tôi nói là sự liên hệ về thể chế chính trị, và MÔ HÌNH điều khiển thị trường chứng khoán của VN rập khuôn của TQ. Và khi TQ--một nền kinh tế hàng đầu của thế giới--mà crash thì ảnh hưởng đó sẽ dính líu đến VN. Dính líu không phải vì hàng xuất nhập cảng của hai quốc gia, hay vì sự liên hệ kinh tế của hai quốc gia, nhưng mà là cái giống nhau về thế chế chính trị và sự chỉ đạo phát triển kinh tế rập khuông sẽ làm cho các foreign investors kết luận rằng nếu mô hình kinh tế của TQ đang gặp khó khăn trong hiện tại thì VN sẽ không tránh khỏi trong tương lai. Và đó là tại sao họ rút dù. Điểm mà bác nên phân biệt là không cần có một sợi dây liên hệ thực tế mới có một phản ứng dây chuyền. Chỉ cần một mô hình phát triển kinh tế và lãnh đạo chính trị là đủ. Tại sao? Tại vì kinh tế là bộ mặt trái của chính trị. Đó là lý do tại sao khi một quốc gia muốn phát triển kinh tế việc đầu tiên là họ phải thay đổi phương hướng chính trị. Đặng Tiểu Bình đã làm như thế gần 30 năm về trước. CSVN cũng đã thay đổi bắt đầu từ 94 khi Clinton tái lập bang giao với Hà Nội.  Financial markets ngày nay không như xưa . Smart money nó luồn vào bất cứ nơi nào để kiếm tiền, và sẳn sàng bỏ chạy bất cứ lúc nào . Nơi nào có return % cao, liquidity nhiều là có mặt của nó  

 

(*) Mổi ngày tôi scan gần 50 thị truờng chứng khoán trên thế giới cộng thêm vài trăm futures contracts và gần 500 market indices để biết luồng tiền đang chảy vào đâu. Tổng cộng là vài ngàn chỉ số của market trên thế giới . Công việc này tốn khoảng 6 tiếng mổi ngày . Một nguời bình thuờng như tôi mà còn làm việc cở đó để kiếm bạc lẽ . Các anh nghĩ các đại bàng của Wall Street ngồi chơi à ? Market hot nhứt năm nay so far là TQ (1st half of the year). Thứ 5 là ai?  Người học sinh trước khi lấy được bằng PhD (Thạc sĩ hay tiến sĩ gì đó) phải có một thesis (một đề tài) nghiên cứu về một vấn đề, và phải đủ sức bào chửa vấn đề đó trước hội đồng giám khảo bằng những sự kiện và logics của mình. Thầy giáo của chúng ta là thị trường. Số điểm là đồng tiền kiếm được. Nếu anh đưa một lập luận ra, nhưng không đủ sức chứng minh thì anh nghiên cứu nó chưa đủ và chưa đúng. Nhận định (opinion) không phải là một sự thật (truth). Nhận định phải đi kèm với dữ kiện, hay logics. Có nghĩa là khi anh đưa ra một nhận định, anh phải đưa dữ kiện kèm theo để back up cái nhận định của mình. Anh ta đưa ra ba nhận định, nhưng không nói rỏ tại sao anh đưa ra như thế. Trading tuy là một nghệ thuật, nhưng nghệ thuật này được dựa vào dữ kiện. Nếu dữ kiện không có, anh phải đưa ra logics, hay là lối suy luận của mình. Nhận định, khi đứng một mình, thiếu một trong hay vật trên sẽ không đủ sức thuyết phục. Nếu đòi hỏi một chứng minh cụ thể, hay một con số chính xác, điều này không thể nào có được vì kinh tế không phải là một môn học thuần túy. Nó là một DESCRIPTIVE SCIENCE. Descriptive science có nghĩa là một môn học diễn tả (descriptive) chứ không phải là một hard-core science như toán hay lý hóa và được chứng minh qua các con số. Trading lại là một mind game cho nên một con số chính xác về sự liên hệ của TQ và VN sẽ không bao giờ có, mà nếu có cũng sẽ không bao giờ chính xác. Điều mà chúng ta nên hiểu là ảnh hưởng ngày càng lớn mạnh của TQ trên thị trường thế giới. TTCKTQ tuy nhỏ; kinh tế TQ còn khiêm nhường so với của Nhật và Mỹ, nhưng người ta không nhìn giá trị của nó hôm nay để so sánh. Người ta nhìn nó, và đánh giá (pricing) nó hôm nay với 5 năm của tương lai. Có nghĩa là giá trị của TTCKTQ hôm nay là giá của 5 năm sắp tới. Bài học vở lòng của FA là gì? Có phải mô hình DCF (discount cash flow) không? Và DCF là gì? Là một phương pháp định giá tương lai cho hôm nay. Trading là một nghề rất khó hiểu, khó diễn tả vì bản chất complex của nó. Cho nên khi đem kinh nghiệm cá nhân để truyền đạt lại cho một số đông, và phần lớn số đông ấy là hầu như còn trình độ mẫu giáo thì vấn đề miscommunication (tạm dịch là hiểu lầm) chắc chắn sẽ xảy ra, nhưng không vì đó mà không nên bàn thảo. Người ta sợ bàn thảo thường dể dẫn đến tranh cải vô ích .

 

Cho nên có thề hiện tại nhận đinh của anh VC chưa chính xác vì có lẽ anh đánh giá đa số người chơi stock ở VN quá cao chăng .

  Nhưng cho dù những đầu tư kiểu cờ bạc đi nữa, họ vẫn không ra khỏi tầm tay của các big institutions. Và VN market, cho dù nhỏ đến đâu, đã và đang có các tay nhà nghề trong đó. China rớt, mấy bác đầu tư cò con không care? Nhưng tụi institutional investors nó care chứ. Nó mà run tay thì bác nghĩ mấy chú cò con đó còn đất sống à? Hai tháng về trước khi VNI mới bắt đầu rớt, bên TTVNOL bà con hô xung phong um Trời. Sao vài lần xung phong bị quét ngã, tiếng xung phong càng nhỏ đi. Đó là dấu tay của big boys trong thị trường đó. Và bác nghĩ các big boys này nó vào VN mà không nhìn China trước à?  

 

Cô bé Simtím này không phải là dân mới chơi trong market đâu bác. Biết nhìn thị trường theo kiểu bức tranh như thế thì ít gì cũng phải vài năm trui rèn trong market rồi. Bài viết có linh hồn; điều đó chứng minh là người viết đã bỏ rất nhiều công lao vào công việc tìm kiếm nguyên do của sự lên xuống, và sống cùng với market. Cái này chỉ có trong những người đam mê. Nhưng cô ta sợ mất lòng các cao thủ khác trong này, và cũng hơi run với trình độ technicals mà các anh trong đây đang bàn thảo. Nhưng tôi đọc hai bài phân tích về VNI thì biết cô bé này có cái mà traders gọi là "TAPE READING" của thị trường. Có nghĩa là cô bé biết nghe nhịp tim của market rồi đó. Cô nàng biết đem cái heat của market vào trong bài viết cho nên đọc vào thấy truyền đạt hơn nhiều.

 

TQ sau khi tuyên bố tăng siu thuế CK gấp 3 lần lên 0,3% thì thị trường giảm nặng và VN cũng ra qui chế khống chế mức dư nợ cho vay CK của các NH là 3% và kéo theo nhiều lo ngại về nguồn vốn khiến TT ít nhiều có sự sụt giảm. TQ mấy hôm trước CP lại vừa trấn an các nhà đầu tư bằng 1 cam kết giữ bình ổn TT gì đó tôi không nhớ chi tiết lập tức SSE phục hồi và UP trở lại đến hôm nay. VN sau khi 1 số NH phản ứng mạnh về thời hạn 15 ngày thực thi QĐ khống chế dư nợ trên thì nghe chừng CP sẽ có 1 động thái tương tự TQ và hy vọng TT sẽ lại hồi phục chút chút trong thời gian tới . Một phần vì chính phủ chắc cũng không muốn có dư âm xấu khi TT suy giảm mạnh thì các NDT sẽ bỏ cọc IPO BẢO VIỆT gây ra nhiều ảnh hưởng xấu. Theo phỏng đoán của tôi thì khả năng thời hạn 15 ngày trên sẽ chưa thực hiện ngay dược hoặc CP sẽ có động thái hỗ trợ TT thì Vni lại có hi vọng và khả năng xuống dưới 1000 là chưa xảy ra ngay được và ngưỡng support 1020 ngày mai chắc sẽ vẫn rất vững chắc . 

Bài viết rất hay, trước hết là dựa vào những dử kiện sau đó là đưa ra lập luận dựa trên logics để chúng ta xài nó mà kết hợp với TA thì mới có cái nhìn trung thật hơn. 

 

Xin chào anh vietcurrency,tôi thấy thị trường lần này có một bàn tay vô hình đang điều tiết một cách rất thô bạo.Muốn cho nên thì được lên,muốn cho xuống thì được xuống.Phải chăng thị trường chứng khoán việt nam có lượng vốn hóa quá nhỏ đang trở thành trò "mèo vờn chuột" của một số big boy và NDT nước ngoài.Và con chuột ở đây chính là những nhà đầu tư nhỏ lẻ. 

Nhưng nếu phải trả lời thì chắc chắn là có. Thế nào và nhiều hay ít thì tôi không biết . Tại vì, các nhân viên nhà nuớc VN phần lớn chưa đủ kinh nghiệm để chận bắt các tay nhà nghề .  Cho nên khi thấy chánh phủ không đủ sức bắt họ thì dại gì không làm . Thị truờng nào cũng thế thui . Đó là cái giá mà các anh phải trả khi quốc gia đang từ từ hội nhập vào trò chơi số 1 của chủ nghĩa tư bãn . Với một thị truờng như thế tôi chỉ có lời khuyên là nếu các anh muốn đầu tư, và các anh nên, thì các anh chỉ nên đầu tư MỘT PHẦN trong số tiền của mình . Đừng với tay quá đầu . Invest vừa đủ sức để có thời gian học hỏi . Và hai chử học hỏi này có đồng nghĩa với chử THUA . Các anh nên chấp nhận thua để học . Nguời thua không phải là nguời ngu. Họ chỉ chưa biết luật của trò chơi thôi . Nhiều khi thua hôm nay, lúc vừa biết chơi thì lại tốt hơn là mới chơi mà thắng, rồi sanh ra kiêu ngạo và thua lớn sau này . Không bài học gì tốt bằng bài học thua cho nguời mới chơi. Nhưng mới chơi mà thua là bài học quí nhất mà thị truờng dạy cho các anh.   

 

Không có nơi nào mà câu nói đó chính xác bằng currency market. Có rất nhiều người trade Demo thắng rất dể, rất nhanh, và có thể rất nhiều. Rồi họ bước sang trade thiệt thì thua te tua. Lý do chính là nằm ở trong câu nói của anh phía trên "Pâper trade không làm mình căng mình ra..." Vâng...pâper trade là một illusion (một ảo ảnh) không thật về trade. Những gì bạn thắng được trong pâper trading, xin đừng vội tin. Vì trong thật tế nó sẽ khác sự thật rất xa. Điều mà bạn nên tin khi trade demo là những gì bạn khám phá được trong kỷ thuật mua bán. Hay là điều bạn vừa tìm hiểu về chính mình. Chẳng hạn như khi mình run tay lúc giá rớt. Mình kiêu ngạo khi thắng v...v.v. Mấy cái đó bạn nên để ý. Vì đó mới thật sự làm bạn thua nhiều.

 

Khi khối lượng tăng kèm giá tăng, khối lượng tăng giá giảm cho thấy dòng tiền đang chảy vào hay chảy ra. Như vậy em phải hiểu là sẽ phải trade theo đà mua bán của các tổ chức? 

Họ là những elephant của thị truờng thì dỉ nhiên là anh phải đi theo chứ . Điều mà anh nên biết là trading bản chất của nó rất HÈN . Hèn có nghĩa là nó không có trung thành với stocks nào cả . Hôm nay nó là the Best Stocks; hôm sau nó là the worst stocks thôi . Một nguời nào đó trong lịch sử đã phán rằng một câu đại để rằng: Không có bad stocks, chỉ có stocks w/ bad prices. Thành ra, sector rotation là một phuơng pháp dò tìm stocks w/ good prices, không phải là good stocks . Những nguời sống về nghề đầu cơ, không bao giờ hiểu công ty nào mình mua bán . Họ chỉ biết STOCKS thôi. Stocks và công ty là hai vật hoàn toàn khác biệt . Stocks là kết quả của một khái niệm trong đầu nguời . Vì là khái niệm nên giá cả của nó rất dể thay đổi . Công ty thì khác . Đó là một vật có thể đo đuợc bằng một con số, đo đuợc bằng số tiền công ty đang có trong banks và nhiều thứ khác . Giá trị của công ty RẤT ÍT KHI thay đổi, một sự kiện rất khác với stocks . 

 

Và cũng xin nói thêm là bài học này chị sẽ không học một lần đâu. Chị còn học "kiểu đọc trật chart" này hoài cho đến khi chị nhớ đến nổi đau khi thấy formation kiểu này một lần nữa. Lúc đó chị sẽ nhớ, và chị sẽ tránh. Nhưng đường vào Wall Street không đơn giản thế đâu. Sau khi chị nhớ, chị tránh thì market lại làm một cách khác nữa. Nó làm như là nó thật sự muốn gạt chị, chế giểu chị vậy đó. Nhiều lần lắm. Cho đến một mai chị tự nhiên bình tỉnh khi thấy nó và chị trade nó từ từ, biết đợi cho signal develop và biết lúc nào để xuống tay v...v....Thì lúc đó chị mới thật sự hiểu TA. Chứ còn bây giờ chị và một phần lớn các bạn trong đây chỉ học và PHẢN ỨNG theo TA, chị và các bạn chưa biết đợi signal develop, đợi lúc market thuận tiện nhất để ra tay. Đó là giai đoạn thứ nhất. Giai đoạn thứ hai là đi kiếm một LÝ DO mà market lên xuống. Tôi đã có nói tại đây nhiều lần về sự kiện lên xuống của giá cả. Giá không bao giờ trade trong một vacuum--một khoảng trốn không lý do. Giá lên xuống phải có lý do. Và nhiều khi lý do đó không nằm trong market mình trade. Nó nằm đâu xa lắm. Nhưng nếu biết nhìn ra nó thì chị sẽ thấy một sợi dây liên lạc khá mật thiết và rất logical. 

 

Để thí dụ nguyên lý mà tôi vừa nói. Tôi xài bốn thị trường: Equity, Bond, Commodities, Currency. Đây là 4 thị trường chính của thị trường tài chánh thế giới. Mỗi một thị trường nó phản ảnh một khía cạnh của kinh tế. Đứng trên tất cả là the Fed, hay một cơ quan quyền lực nào của quốc gia chuyên coi về phân lời. Lấy thị trường Hoa Kỳ làm thí dụ nhé. Gần hơn 2 tuần nay bond yield tăng khá mạnh. Yield tăng có nghĩa là giá bond giảm. Giá bond giảm chỉ có một lý do: Lạm phát. Lạm phát thường đi chung với tăng phân lời. Khi chị thấy hiện tượng đó xảy ra thì chị phải nhìn nhanh về equity market vì bond yield mà tăng thì stocks xuống. Xuống vì PE sẽ tăng, làm giá stock trở nên mắc. Đó là thực tế. VNI đang còn lơ lững hiện tại có thể vì phân lời thế giới đang tăng. Phân lời tăng nó cũng mang nghĩa là RISK tăng. Risk ở đây là risk chung cho toàn thế giới. VN market là một emerging market. Emerging market thường là một risky market. Và với chỉ 200 stocks thì cái risk này còn cao hơn bình thường. Có thể và chỉ có thể thôi đây là lý do mà VNI còn lẫn quẩn đâu đây. Thí dụ này là một thí dụ để cho chị thấy rằng thị trường thế giới như một thùng nước được thông với nhau qua một ống nước. Khi thùng nước nghiêng thì nước sẽ từ bên này chảy qua bên kia. Động lực làm cho nó chảy: Risk và Yield.  Khi bond yield tăng vì lạm phát. Và lạm phát thường đi chung với một kinh tế phát triển quá độ. Kinh tế phát triển thường đòi hỏi tiêu thụ của các món hàng commodities (gổ, vàng, oil, gas....v...). Khi yield tăng để kềm hãm kinh tế thì các món hàng này cũng tự nhiên mà rớt theo để phản ảnh một perception về kinh tế chậm lại. Từ đó các đồng tiền của các quốc gia chuyên xuất cảng những món này cũng vì đó mà suy giảm. Cho nên nếu chị thấy bond yield của thế giới mà tăng thì chị đi một vòng 4 thị trường chính. Chị sẽ thấy những sự kiện rất logical trong financial market hiện ra rất rỏ. Từ đó, chị mới quay về lại VNI, kiếm một điểm đặc thù của thị trường VN để nó hợp với câu chuyện đang xảy ra trên thế giới. Để rồi chị đầu tư cho nó đúng theo dòng sông của market, của dòng tiền thế giới. Sau cùng, là chị mới đem TA vào để kiếm mức độ ra vô. Chứ không phải ngày ngày ngồi nhìn chart VNI rồi nhẩy ra/vô. Chart của VNI nhiều khi không chính xác lắm. Tất cả chỉ vì data của VN còn thiếu và mức độ sophistication của người đầu tư chưa có. Nhưng nếu nắm được hướng đi của thị trường thế giới, hiểu rỏ câu chuyện đang "ăn khách" nhất bấy giờ là gì thì cái xác xuất thắng thua sẽ nghiên về mình nhiều. 

 

Tôi không bảo các anh THẬT SỰ chơi như tôi, hay như các institutions. Điều mà tôi viết phía trên là khuyên các anh TẬP NHÌN những thị trường đó và xài nó như một SIGNAL cho thị trường các anh đang trade. VN market của các anh có thể vẫn còn nhỏ so với các thị trường thế giới, nhưng VN vẫn bị ảnh hưởng ít nhiều. Càng ngày VN càng xích lại gần với thế giới. Dần các ảnh hưởng của những thị trường khác sẽ chi phối vào thị trường chứng khoáng VN. Một số các anh trong đây thường đem thị trường nhà đất tại VN ra để so sáng với thị trường chứng khoán thế thì tại sao không biết đi thêm một bước  nữa để nhìn thêm các thị trường khác trên thế giới? Mà nếu các anh thật sự có muốn chơi thì vẫn có thể chơi được trong một phạm vi nhỏ hẹp hơn. Currency market cũng đang có mặt tại VN đó. Nếu muốn thì vẫn được mà. Nhưng nếu chỉ cần một ngày bỏ ra chừng nữa tiếng để xem xét các thị trường thế giới, tập cho mình một cái nhìn rộng rải hơn thì đâu có khó. Vẫn đề chỉ tại các anh chưa biết, chưa hiểu sợi dây liên hệ của nó với nhau nên tưởng là nó khó. Intermarket analysis không phải là một môn học mới đây. Nó có gần 20 năm rồi. Ngày xưa kiếm data của nó còn khó; ngày nay với Google search thì kiếm cái gì không ra? 

 

Wall Stress cũng rất nhiều hero đã ngã xuống khi muốn chiến thắng thị trường stock ? 

Thiếu gì...Và những người chết này đều là những kẻ thành danh to lớn trong thị trường, nhưng vì một chút sai lầm mà tiêu tan. Sai lầm này phần lớn là tự kiêu, bỏ quên căn bản mà đã đem mình đến đỉnh vinh quang. Merriweather là thần tượng của bond traders vào những năm 80's đầu 90's, head trader và người hùng của Salomon Brother. Vào thời đó, người ta thường có câu châm ngôn: There is Washington and there is Salomon. Washington tượng trưng cho quyền lực của nước Mỹ, của chính trị; Salomon tượng trưng cho Wall Street. Thế giới của bond market trước đó rất hiền hòa. Người ta mua xong về để đó, đợi hết hạn đem trả lại, lấy tiền về. Salomon Brothers dạy cho Wall Street cách trade bonds, giúp cho Wall street trade mortgage- backed securities. Đứng đầu các trading desks của Solly (nick name của Salomon Brothers) là Merriweather. Sau này Merriweather bỏ Solly về dựng nên một hedge fund với hai Nobel laureates (người được giải Nobel) về options pricing model, và một ex-president of the US FED. Đây là một dream team. Trò chơi carry trades hôm nay trong currency market hiện tại là một phương cách chiết thân từ cái spread trades của Merriweather mà ra. Thế rồi vì cống cao ngạo mạn, Merriweather cũng te tua trong kỳ Russian crisis của 98's. Kết quả là the US FED, chính xác hơn là Alan Greenspan, phải vào cứu. Vì nếu không, hậu quả của những cái trades đó có thể làm sụp đổ nền tài chánh thế giới. Merriweather gần sạp nghiệp, ẩn mình gần 10 năm nay. Nhưng bây giờ nghe tin đồn là tái xuất giang hồ lại rồi. Đây là một "đại ma đầu" của the trading world trên thế giới mà còn có lúc thê thảm như vậy, huống gì chúng ta chứ. 

 

 Những cổ phiếu tăng một cách điên rồ và kinh hoàng, chẳng làm VNI tăng điểm nào vì số lượng cổ phiếu lưu hành quá ít, nhưng lại làm một số người trở thành tỉ phú.  15/6 

Như vậy thì chắc có chú nào đang manipulate mấy cái penny stocks đó rồi . Market index không lên, mà stock lại lên cao 3-4 trăm %. Đó thuờng là dấu hiệu của pump & dump scheme nhiều hơn là một underlying demand của stocks. Nên tránh xa loại stocks này, và coi chừng bị sụp hầm Bond traders là trader "thông minh" và "bén nhậy" nhất của các loại traders khác vì nghề chính của họ là tiên đoán lạm phát, kinh tế. Cho nên khi tụi nó mà make a big bet trong gần tháng qua bằng cách spiking up the Yield curve thì đó là dấu hiệu lạm phát trong kinh tế Mỹ đang thành hình. Chỉ số Dow Jones mấy hôm nay hit new high, nhưng đó có lẽ chỉ là đoản kỳ mà thôi. Hai cái PPI & CPI ra hôm qua tuy có yếu, nhưng core inflation year over year không có giảm gì cho lắm. Từ đây cho đến ngày the Fed họp là 1 tuần nữa. Trong hai tuần đó sẽ có nhiều thay đổi trong bond yield, nhất là gần ngày the Fed họp. US $ đang từ từ xoay chiều vì market rate đang lên. Họp hết mấy cái đó lại để đưa ra một cái macro-economic về VNI thì đáng lẽ VNI phải đi xuống thêm tí nữa. Nhưng nó không đi. Vậy có nghĩa là một số traders đang tin vào a good news của chuyến công du Mỹ của ông Chủ tịch VN. Nếu sau khi công du này, và có nhiều good news ( tôi tin sẽ có), và VNI vẫn KHÔNG đi lên để break out thì  nên coi chừng. Vì lúc đó market nhìn qua sự kiện good news này để factor in a higher rates trong thị trường thế giới nói chung. VNI tuy không có bond yield để so sánh. Nhưng trên thế giới higher yield cũng nghĩa với higher risk. Higher risk thường đi chung với emerging markets như VN và China. Cho nên tuy rằng thị trường bản xứ không có gì xao động, nhưng dòng tiền thế giới sẽ tìm chỗ nào ít nguy hiểm hơn để ẩn mình. Cho dù khi làm như thế thì có nghĩa là nó sẽ ít lời hơn. Nhưng capital safety dầu sao cũng rất quan trọng so với capital gains.  

 

Mỹ & VN đang sáp lại gần nhau. Ngày càng thân hơn vì quyền lợi của cả hai. Hơn nữa, VN cũng không muốn phụ thuộc vào TQ quá nhiều . Mấy chú chệt cũng gian ác . Chơi với Mỹ dầu sao cũng tốt hơn nhiều, tuy rằng nó cũng không có hiền . VN ngày nay đã khác xưa nhiều cho nên tôi không nghĩ họ chỉ dừng lại ở mức quan hệ song phuơng . Họ sẽ tiến xa hơn thế, đặc biệt là về quân sự . Nghe nói trên báo là VN yêu cầu Mỹ train một số sĩ quan cao cấp của họ tại Hoa Kỳ trong thời gian tới . Vì thế, mối quan hệ không đơn giản trên mặt buôn bán ngoại giao. Nguời Mỹ rất khác nguời Á châu, đặc biệt là nguời VN. Họ đặt mục đích hiện tại và tuơng lai lên hàng đầu, chứ không gánh trên vai một gánh nặng của dĩ vãng . Cho nên đừng ngạc nhiên khi thấy họ quay mặt rất nhanh nếu mục tiêu kinh tế, chính trị, quân sự của hiện tại và tuơng lai thay đổi . Cũng vì bản tính này cho nên một số quốc gia trên thế giới rất ghét Mỹ ( Hồi Giáo) vì họ nghĩ Mỹ là thằng Điếm . Lúc cần thì vồn vã lắm; hết cần thì quay lưng thật nhanh. Nhưng chủ nghĩa tư bản là thế đấy . Nó luôn đi theo câu nói trên Wall Street: WHAT HAVE YOU DONE FOR ME LATELY? Có nghĩa là anh đã làm gì có lợi cho tôi không? Nếu trái chanh còn nuớc thì còn quan hệ; chanh vắt vỏ xong thì liệng . VN bây giờ là một trái chanh mọng nuớc vì nhiều lý do. Kinh tế là một, nhưng có lẽ chính trị là quan trọng hơn.  

Tăng liên tục vì good news thì không sao. Nhưng chính phủ Mỹ có một cơ quan chuyên trong coi những diễn biến hằng ngày của thị trường gọi là STOCK WATCH. Họ xem xét những số lượng shares được trao đổi mỗi ngày. Số lượng nào bất bình thường là họ để ý. Ở Mỹ, market manipulation kiểu VN rất ít. Có nghĩa là lấy thịt đè người thì rất khó. Tại vì ở đây toàn là đại bàng không thui. Mà đại bàng toàn là thứ nặng ký của khắp thế giới đổ về, chứ không phải như bên VN. Cho nên ít có ai đủ sức đè nổi. Nhưng tội phạm liên quan đến market ở đây thường là các loại mà người ta gọi là INSIDER TRADING. Có nghĩa là anh biết tin trước, rồi chạy ra mua/ba'n shares trước khi tin ra công chúng. Tội đó đi tù hoài. Người Việt ở San Jose (Northern California) có rất nhiều người làm trong các công ty hi-têch ở những chức rất cao. Lợi dụng địa vị đó, mấy chú này tưởng chính phủ Mỹ dể qua mặt lắm. Họ đi họp trong công ty, biết được tin hành lang, rồi về xúi bà con thân thuộc mua stocks, mua options v.v..v...Khi điều tra ra, bị vào tù bóc lịch hoài. Ở Mỹ, những tiểu xảo về gạt gẫm trên thị trường rât khó qua mắt chính quyền. Vì họ có cả trăm năm kinh nghiệm và kỷ thuật của họ rất cao. Hơn nữa, họ muốn thế giới nể sợ thị trường của họ, để người ta còn đổ tiền vào. Cho nên họ rất gắt gao, và sẵn sàng truy cứu tới cùng. 

 

Tôi nghĩ nếu thị trường bùng nổ theo hướng đi lên, thì trong quá trình đi lên sẽ có những đợt điều chỉnh, lúc đó bác nhảy vào cũng chưa muộn, mà lại chắc ăn. 

Phải rồi đó. Don't jump the gun các bác ui. Trade theo signal, chứ không trade theo cảm giác. Các doanh nhân Mỹ rất khoái VN. Trong các quốc gia vùng ĐNA, có lẽ không quốc gia nào gây ấn tuợng cho Mỹ bằng VN. Dĩ nhiên, một phần lớn đó là vì cuộc chiến, nhưng tôi thích câu nói phía trên: Hai chữ VN ngày nay không còn đồng nghĩa với chiến tranh nữa . Nó đuợc tuợng trưng cho kinh tế, và sự thịnh vuợng nói chung . Câu nói này nghe hay đó . Phải phát biểu, nói năng như thế thì mới phải là dân làm ăn chứ . Ra đuờng qua xứ số 1 của Chủ Nghĩa Tư Bản mà nói chuyện nhà quê thì sao hy vọng làm ăn với ai. 

 

Nên ở VN muốn win in trading thì phải mua trước khi nó make a move thì tốt hơn, còn làm sao biết nó chuẩn bị move mà mua được thì phải nhạy bén thôi. Kinh nghiệm của em ở VN thấy mỗi lần mua sau khi nó make a move 9/10 đều phải cut loss hết.  

OK Hồi tôi đi học tôi có cái job part time làm trong một brokerage house gọi là Lehman Brothers. Tôi xin vào đó phụ giúp mấy cái chuyện lặt vặt để kiếm tiền dắt người yêu đi dạo phố cuối tuần thui. Lần lần tôi trở nên thích thú với công việc, và cũng nhờ đại bàng thương và giúp đở. Cho nên khi ra trường tôi làm tại đó luôn. 4 năm đại học, tôi bắt đầu từ một chú runner (đệ tử sai vặt), và leo lên chức jr. trader khi ra trường. Lúc đó currency market chưa có ở Mỹ cho retail investors, nhưng Lehman thì có. Lehmans, Morgan Stanley, Painewebber v...v.v. trade currency dử lắm. Currency market rất khó vô và chỉ dành cho mấy chú thiên tài của thế kỷ, hay là mấy chú có bằng cao như PhD, MBA của Harvard hay Stanford thôi. Chứ còn đệ tử hạng bét như tôi thì về equity là hên rồi. Cho nên tôi mới chuyển qua equity (stocks), sau đó đến bonds (mortgage). Nhưng lúc nào tôi cũng thích currency. Tại vì vào khoảng năm 94-95, ở Mỹ có phong trào trade currency, nhưng do người Tàu làm chủ. Mỗi khi trade, họ gọi địện thoại qua HK để đặt orders. Spreads là khoảng 10-15 pips. Orders nhiều khi cũng trật lên trật xuống, chứ không có dể như bây giờ. Đó chỉ là a small shop thôi, nhưng nhìn là tôi khoái rồi. Chỉ tiếc là tôi không thể nào chen chân vô tại công ty cho nên phải qua bên stocks Chính vì sự kiện mua bán nhanh như chớp như thế cho nên mới sinh ra loại người mà người ta gọi là daytraders. Nếu anh ngồi suốt ngày để ra vô trong những hot stocks. Mỗi shares kiếm vài chục xu thì anh giàu lắm. Và từ đó mới sinh ra chữ DAYTRADER. DAY là vì họ mua bán, giải quyết trong ngày. Sau giờ thị trường đóng cửa thì họ bán hết, chỉ còn tiền cash trong tay. Ngày mai lại tiếp tục oánh tiếp. Đó là cách  mua bán của thị trường Mỹ. Nhanh và lẹ. Thu gọn chiến trường trong ngày. Một là tải chiến lợi phẩm; hai là tải xác. 

 

Lượng ngoại tệ mà Ngân hàng Nhà nước mua vào trong 5 tháng đầu năm tăng ở mức kỷ lục, 7 tỷ USD. Con số trên gần bằng cả lượng kiều hối chuyển về theo kênh chính thức trong hai năm gần đây và vượt cả lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài qua mỗi năm của giai đoạn trước 2006. Ngân hàng Nhà nước đã quyết định mua vào do cung ngoại tệ 5 tháng đầu năm tăng mạnh, trong đó một dòng chảy mạnh là vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài. Một con số vừa được Ngân hàng Nhà nước công bố là lượng ngoại tệ chuyển về Việt Nam trong 6 tháng đầu năm nay đã tăng khoảng 12% so với cùng kỳ. 

Nếu tôi không lầm thì hành động này gọi là "dự trữ ngọai tệ" và một quốc gia có thể làm đuợc như thế khi họ có dư giã chút đĩnh . Phần lớn của sự dư giã này thuờng xuất phát từ một sự buôn bán trao đổi (international trade) có lời . Hơn 10 năm về truớc TQ cũng đã làm như thế . Lý do là khi có tiền, việc đầu tiên mà nguời ta sợ là nó bị mất giá . Wealth (sự giàu sang) của một quốc gia không phải nằm trong luợng tiền của họ, mà nằm trong cái gọi là BUYING POWER (khả năng mua). Và cách bảo vệ buying power của họ là chống lạm phát . Phuơng cách chống lạm phát hữu hiệu nhất trên thế giới hiện nay và trong những năm qua là mua US bonds, hay chuyển đổi tiền của mình, trong truờng hợp này là VN $, sang US $. Hay còn đuợc gọi một cách hoa mỹ là US-dollar denominated asset.   

 

Phần thứ nhì của bài viết có chữ Cung, và Cung = Supply. Ở đây có nghĩa là luợng tiền nuớc ngoài đang ầm ầm đổ vào VN. Đối một quốc gia lớn với nền kinh tế vững chải thì số tiền này không to lắm . Tuy nhiên, đối với VN và đặc biệt là TTCK thì số tiền này khá lớn đấy. Đặc biệt là câu "dòng tiền chảy manh....". Smart $ nó sẽ kiếm nơi nào có lợi nhiều nhất, tuơng lai sáng lạng và đang đi lên thì nó sẽ âm thầm mà vô. Một số các bác có vẽ không tin. Nghĩ là VN còn nhỏ, chưa đủ sức . Dân Việt trade còn theo kiểu đánh bài v.v...v. Yeah...có thể một số nguời còn trade kiểu đánh bài mà các bác thấy, nhưng các tay nhà nghề đã và đang có mặt tại VN qua nhiều hình thức khác nhau . Các bác nghĩ là những tiểu bàng và đại bàng này vào đây trade theo kiểu bác 8 "đạp xích lô", hay kiểu cô 5 " bán cháo lòng" à ? Sector rotation or market-cap index is the name of the game đó các bác . 

 

Ngoại tệ vào nhiều đã tạo nên một diễn biến chưa từng có trong hàng chục năm qua: Tỷ giá của các ngân hàng thương mại (có thời điểm cả trên thị trường tự do) thấp hơn tỷ giá bình quân trên thị trường liên ngân hàng, do Ngân hàng Nhà nước công bố. Hiện tượng trên kéo dài trong quý I và đầu quý II/2007, định hình một “thói quen ngược” khiến nhiều người bất ngờ khi tỷ giá của các ngân hàng thương mại tăng trở lại, vượt tỷ giá do Ngân hàng Nhà nước công bố trong khoảng một tháng trở lại đây. Sự trở lại này đã đặt ra nhiều câu hỏi, nhưng vẫn nằm trong ý đồ điều hành tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước. 

Đây là một chiêu đặc thù của TQ mà VN đang copy: Dùng US dollar thu nhập từ các mặt hàng xuất khẩu đề ĐÈ ĐỒNG VN $ hầu giảm giá để hàng bán rẻ và xuất khẩu nhiều hơn . Kinh tế sẽ phát triển nhanh hơn. Đây là một phuơng thức kích thích kinh tế và chỉ áp dụng cho các quốc gia với nền kinh tế dựa vào xuất nhập cảng, một import/export economy. Sự phát triển của các loại kinh tế này phải dựa vào một nền kinh tế khác lớn hơn để mua hàng của nó . Và trên thế giới hiện nay thì Hoa Kỳ là số một trong việc nhập cảng các hàng hóa từ những quốc gia với mô hình kinh tế này . Kinh tế Hoa Kỳ thì nguợc lại . Nó là một ORGANIC GROWTH economy.

 

Theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, việc tăng cường mua vào nói trên là thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để tỷ giá không giảm thấp hơn nữa. Tất nhiên, biên độ tăng - giảm tỷ giá vẫn luôn có một rào cản +/-0,5% mà Ngân hàng Nhà nước vừa nới rộng hồi đầu năm. 

Danh từ nhà nghề gọi hành động này là PEG. Peg có nghĩa là cột vào nhau. VN muốn đồng tiền của mình "cột" vào đồng tiền US $ ở một mức nào đó để giá trị hàng hóa không thay đổi nhiều . Currency fluctuation (mức độ tiền giao động) sẽ làm xuất cảng khó khăn . Tiền bãn xứ quá cao thì khó xuất cảng . Nguợc lại, nếu quá thấp thì sẽ gây lạm phát trong kinh tế . Giá hàng nhập cảng từ ngoại quốc sẽ tăng cao . Bán khó kiếm lời . Nhưng nếu tỷ giá hối đoái (foreign exchange) mà giao động trong một vùng nào đó thì giá sẽ tuơng đối đứng yên . Hàng hóa sẽ bán đuợc nhiều hơn . VN copy chiêu này từ TQ, và TQ copy chiêu này từ Nhật . Nhật thì không chơi cái này trong hiện tại, nhưng lý thuyết vẫn giống nhau . Nghĩa là hạ giá đồng tiền bản xứ một cách bất bình thuờng để tăng gia xuất khẩu . TQ và VN dùng $ đè tiền VN qua hành động gọi là MARKET INTERVENTION . Nhật thì chơi cái chiêu RATE. Phân lời của Nhật chỉ có 0.5%/y. Vì thế đồng Yen xuống ở giá thấp nhất trong vòng gần 5 năm qua . Again, họ cũng phá giá đồng Yen để tăng xuất khẩu .  

 

Truớc hết anh phải phân biệt đuợc cái gọi là TRADING và cái gọi là FX. Trading nó áp dụng cho tất cả thị truờng . Anh học xong trading thì anh có thể trade tất cả thị truờng . Anh hiểu FX không hẳn anh sẽ hiểu bonds, stocks, options, và các thứ khác . Tài liệu mà anh đọc trên NET liên quan đến trading phần lớn gồm có hai loại: Technical Analysis & Economic Indicators. TA có nghĩa là trading technique. Anh nên bắt đầu học cách trade truớc rồi học các thứ khác sau. Quyển sách mà tôi luôn khuyên mọi nguời nên đọc khi mới học về TA là quyển của John Murphy: Technical Analysis of the Futures Market. Anh đọc quyển đó để có căn bản truớc đi. Đọc xong rồi nó sẽ trả lời 90% của các câu hỏi mà anh đang có  Điều thứ hai là anh nên biết trading style nó rất personal. Phuơng cách trade phải tự mình tạo ra  Anh không thể copy của một nguời khác rồi về làm giống nhu thế . Anh mà có copy thì anh cũng sẽ khó mà làm giống y, hay là thành công như họ . Tại vì trading style nó xuất phát từ kinh nghiệm bản thân mà ra . Và kinh nghiệm bản thân thì không dể copy đuợc  Nhưng phuơng cách học hỏi hay nhất vẫn là tự anh kiếm ra, chứ không phải đi theo vết chân một nguời khác .   

 

Trading system của tôi gồm có hai phần chính . Fundamental và technical. Trong phần fundamental tôi đi kiếm Cái PERCEPTION (khái niệm) của nguời ta về thị truờng hiện tại . Anh muốn trade đồng nào thì anh phải hiểu những sự kiện FUNDAMENTAL đang liên quan đến nó trong vòng từ 3 đến 6 tháng qua. Nó đang làm gì và TẠI SAO ? Sự kiện nào đưa đến giá cả hiện tại của nó . Đó là một huớng đi chung (short-term trend) của nó trong hiện tại . Rồi mới xài TA để kiếm điểm ra vô. Một thí dụ mà anh có thể thấy tại đây đó là cách tôi đang trade đồng USD/CAD. Lúc đầu thì tôi LONG, nhưng sau đó chuyển qua SHORT. Technically, cặp tiền này đang trong giai đoạn oversold, nhưng CÁI KHÁI NIỆM VỀ NÓ vẫn chưa thay đổi cho nên mặc dù có bị oversold, nhưng nó vẫn không lên nổi so với mức độ oversold của nó . Nguời Mỹ sống theo cái thuyết PERSONAL PRIVACY tối đa.  Tôi không nghĩ là anh có thể phân biệt được tiền nào là tiền thiệt và tiền nào là tiền đầu cơ. Tuy nhiên dấu hiệu của đầu cơ là MOMENTUM. Cho nên nếu anh thấy chỉ số momentum ra đo thì HY VỌNG anh có thể phân biệt được cái nào là cái nào. Tại vì dân đầu cơ thường kiếm trend trước. Có trend rồi thì đi kiếm momentum. Cho nên nếu anh chú ý vào hai chỉ số này thì có thể tiên đoán được một chút ít.  Non-trending hay còn gọi là DULL market (market buồn ngũ) thường là một PRECURSOR cho a big move. 

 

Tền đầu tư: đầu tư nhằm kiếm tiền chênh lệch giá và cổ tức trong một khoảng thời gian dài. Do vậy, khi người ta mua cần mua đủ số lượng với giá hợp lý, họ không mong muốn giá lên ngay trong quá trình thu mua hoặc sau khi họ thu mua. Tất nhiên tiền đầu tư của tổ chức sẽ để lại dấu vết ở khối lượng lệnh mà ai rành sẽ phát hiện ra, nhưng họ sẽ không làm cấp tập. 

Nếu anh đầu tư tại thị trường Mỹ thì anh có thể shadow trade theo mấy chú mutual fund. Thông thường thì một mutual fund giữ stocks hơn một năm để tránh INCOME TAX (một loại thuế đánh khá cao). Mỗi quarter (tam cá nguyệt) thì họ phải thông báo cho người đầu tư trong fund biết là họ mua bán cái gì. Anh có thể dựa theo cái đó mà mua bán. Đó là cách thứ nhất. Cách thứ hai là anh có thể xài các chỉ số TA, chẳng hạn như A/D line (advance/decline line) để tìm ra các stocks đó. Trong TA có môn học gọi là BREADTH INDEX. Tuy rằng phần lớn các chỉ số này xài cho market nói chung, nhưng có một số nhỏ có thể áp dụng được cho stocks. Theo tôi thì tôi xài mấy cái đó để dò la. Mấy chỉ số này các chú speculators ít xài lắm. Đơn giản là vì nó rất buồn ngủ. Anh không thể day trading bằng cách xài mấy chỉ số này. Cho nên trong túi vũ khí của mấy chú day traders thường thường không có. Nhưng nếu anh có kiên nhẫn để áp dụng nó và ngồi chờ thời như Khương Tử Nha đi câu cá thì, nếu trúng, anh sẽ trúng rất to. Tại vì các chỉ số này cho phép anh nhảy vào thị trường ngay lúc đầu. Thành ra, anh thường ăn nguyên con thay vì chỉ ăn SAU khi có signal.  

 

Thường lạm phát được đo qua hai cách: Nhà Sản Xuất & Người Tiêu Thụ. Cách thứ nhất được gọi là PPI (Produce Price Index), và cách thứ nhì gọi là CPI (Consumer Price Index). Thông thường khi có lạm phát thì nó thường hiện lên ở phần nhà sản xuất trước. Sau đó mới đến tay người tiêu thụ. Khi nó ở mức nhà sản xuất thì người ta đã lo kiềm chế nó rồi, trước khi nó đi đến mức người tiêu thụ. Lý do là nhà sản xuất thường có một profit margin trên món đồ họ chế ra. Nếu lạm phát không tăng mạnh để xóa hết số tiền lời thì các nhà sản xuất sẽ "nín thở" mà chịu lạm phát bằng cách khấu trừ nó vào phần tiền lời trước khi pass nó qua cho người tiêu thụ. Họ làm như thế vì không muốn tăng giá thành của món hàng bán ra. Tuy nhiên, nếu chịu không nổi thì họ mới chuyển cái đó vào giá hàng, bằng cách tăng giá. Trong kinh tế, có những món hàng rất nhạy cảm với giá xăng dầu, nhưng ngược lại có những món hàng không nhạy cảm lắm. Phương cách đo lạm phát là chia các loại món hàng ra nhiều thứ. Món nào nhạy cảm với giá xăng thường được coi là không đáng tin cho lắm. Thí dụ như đồ ăn. Một phần lớn giá thành của đồ ăn là giá chuyên chở. Thành ra, nếu chỉ dựa vào giá thịt heo như trong bài viết trên để đánh giá CPI của VN hiện tại thì e rằng không chính xác lắm. Người ta nên phân chia ra hai con số. Con số thứ nhất là môt CPI chung. Con số thứ hai là một CPI không tính giá đồ ăn trong đó. Như thế mới phản ảnh được chính xác giá CPI lên xuống bao nhiêu.  Giá dầu hiện tại trên thế giới lên xuống không phải vì demand & supply nhiều bằng những sự kiện chính trị chung quanh nó. Cho nên nếu xài giá dầu trong CPI qua hình thức đo lường sự tăng trưởng của giá trong đồ ăn thì e rằng không mấy chính xác. Tuy nhiên, dựa theo bài báo này thì nguy cơ chính của thị trường VN hiện tại có lẽ là lạm phát. Song song với việc đó là mức % mà các ngân hàng cho vay cầm cố. Hai lực này, nhất là cái % của ngân hàng, đang siết dòng tiền mà các retail investors đổ vào thị trường. Còn CPI tăng thì có lẽ sẽ làm các chú institutional run tay nhiều hơn. Đây chỉ là một tiên đoán dựa vào những dữ kiện được các bạn đưa ra. Các bạn nào rành kinh tế, và lạm phát và phương cách điều hàng dòng tiền vốn của các ngân hàng VN thì nên vào chia sẻ thêm.  

 

Bear Trap có nghĩa là nó BREAK OUT đi lên khỏi vùng consolidation, nhưng thật sự thì không. Sau vài ngày "break out" tự nhiên nó xoay chiều đi xuống lại. Bear là vì hướng đi của nó là DOWN. Bull Trap có nghĩa là nó có cái dạng như break down, nhưng thật sự thì không. Sau vài ngày "break down" tự nhiên nó xoay chiều đi lên lại, làm cho người ta hố vì nghĩ nó sẽ đi xuống luôn, vì thế mới sinh ra danh từ TRAP. Đó là định nghĩa của chữ TRAP (cái bẩy). Bull là vì hướng đi của nó là UP. Bull trap xảy ra trong một DOWN TREND và tới một mức nào đó, thường thường là trong một consolidation phase (stock đi ngang). Sau đó nó pop up lên, làm cho người ta tưởng là the selling đã hết nên nhảy vào. Sau đó vài ngày thì nó quay đầu đi xuống lại, làm cho những người nhảy vào kẹt chân, hay sập bẩy. Những người nhảy vào lúc đó là bullish cho nên mới gọi là bull. Còn bị kẹt chân vì sập bẩy nên gọi là trap. Hai cái nhập lại gọi là bull trap. Bear trap thì ngược lại, thường xảy ra trong một UP TREND. Giá stock đang lên, rồi consolidate(củng cố). Đột nhiên rớt xuống. Cái rớt đó làm cho mấy chú bên ngoài tưởng là một down trend đã bắt đầu nên nhẩy vào short, vì họ là bear. Sau vài ngày giá nhẩy lên lại. Mấy chú đó cũng bị kẹt chân. Và cũng là một cái trap. Cho nên tên nó là bear trap.  

 

Các bác phải biết rằng trading luôn luôn là một sự lựa chọn. Những lựa chọn đó có khi đúng và có khi sai, và có khi rất dể. Ngược lại, có khi rất khó. Nó làm cho chúng ta suy nghĩ rất nhiều. Tuy nhiên, mặc dầu có suy nghĩ nát óc, sự lựa chọn vẫn không thay đổi bản chất. Đó là part of the game. Người trader giỏi không phải là người trade hoài mà không thua, nhưng là người biết giữ vốn. A good trading plan starts out w/ a good defense. Defense có nghĩa là phòng thủ. Một trong những điều cực kỳ khó làm trong trading là cut loss. Mất tiền ai mà chịu chứ. Ai cũng nghĩ như thế. Nhưng câu hỏi không phải là mất hôm nay, nhưng là sẽ mất bao nhiêu. "Mất bao nhiêu" in a down trend thì không ai biết được. Điều mà chúng ta chỉ biết là NÓ SẼ MẤT NHIỀU HƠN HIỆN TẠI. Chỉ cần bấy nhiêu thôi là đủ cho mình bỏ chạy. Người phân tích thị trường giỏi hay dở, kinh nghiệm hay không rất dể biết. Khi thị trường lên thì các bác sẽ thấy trên các websites on Internet người ta lôi đủ mọi loại chart ra vẽ lung tung. Liệng vào đó một đống indicators để quan trọng hóa cái chart. Nhưng khi market rớt thì họ phân vân, không dám make the call. Người ta CHẾT trong trading vì cái phân vân này, chứ không phải người ta không đủ trí thông minh để hiểu rằng con tàu đã bắt đầu chìm, và mình nên chạy. Điều này họ biết chứ. Nhưng họ vẫn còn tiếc nuối, còn hy vọng. Hope = hy vọng là điều tối kỵ trong trading. 

 

Tôi đã thường nói với các bác rằng TRADING IS A MIND GAME. Các bác đọc xong bài viết này, xét lại thâm tâm của chính mình để thấy rỏ lý do chính mà mình chưa dám cut loss có phải vì NUỐI TIẾC & HY VỌNG không, hay là các bác thật sự tin vào một rebound của market dựa vào những cái FACTS KHÔNG THỂ CHỐI cải được? Nếu bài phân tích của mình gồm những sự kiện (facts) không thể chối cải được thì mình nên tin. Bằng không đừng nên để cảm tình che lấp một phân tích thuần túy dựa vào những sự kiện mà không thể chối cải được. Trading thật ra chỉ có bao nhiêu đó thôi. Chỉ có Ta với Ta, và những dằn vặt của tâm tư. Trong những lúc này thế giới đó nó cô đơn lắm.  Sẽ có một ngày anh nhận thức đuợc rằng phân vân cũng không làm gì đuợc khá hơn, mà chỉ làm mình phân tâm . Anh sẽ trở nên chai đá trong việc thắng thua . Anh coi nó như một công việc như bao công việc khác vì anh hiểu rằng đây không phải là lần đầu mà anh cut loss, sẽ còn nhiều lần nữa. Chỉ mong rằng mổi lần anh cut loss thì số tiền đó nhỏ hơn số tiền anh vừa thắng.  Một ngày nào đó cái loss của anh cũng bình thuờng như anh đi mua ly cà phê buổi sáng . Khi anh đạt đến đó thì market tự nhiên không còn "dể sợ" nữa . Cái thua và thắng đi song song với nhau, và anh chấp nhận hết cả hai như anh chấp nhận rằng cuộc sống có vui lẫn buồn . Khi đạt đến đó thì anh mới thấy rỏ cái TA của mình, thấy cái sợ, cái tham, và những điều nên và không nên làm trong trading . 

 

Hiện tuợng cutloss ngay đáy xãy ra rất thuờng, và tại sao trên chart có một vùng mà nguời ta gọi là REACTIONARY POINT. Đó là vùng mà investors chịu hết nổi . Sức mạnh tâm lý đè nặng trong đầu họ làm cho họ phải bán trong lúc thấp nhất . Thị truờng lúc đó thật ra rất tốt để mua, nhưng vì sức ép của tâm lý, nổi lo âu về số tiền ngày càng cạn dần cho nên thay vì doubld down (mua thêm) để cân bằng ra thì nguời ta đem bán . Cái bán này không làm lợi gì trên nguyên tắc đầu tư, nhưng nó là giảm đi cái áp lực đang đè nặng trên nguời của investors . Chính xác hơn, họ bán để feel good, chứ không cần bán . Đây là vấn đề tâm lý mà các traders nhà nghề biết đuợc và dùng để làm lợi điểm cho mình . Chính vì thế mới có danh từ gọi là reactionary point . Reaction là phản ứng . Reactionary là tỉnh từ . Điều mà tôi muốn nhắc nhở các bác newbies về khả năng bảo vệ vốn của cutting loss. Đó là một chiến thuật đấy. Trong chiến tranh, nhiều khi người ta cần lui quân để bảo toàn lực lượng. Lui quân luôn luôn đi chung với tốn hao. Cutting loss cũng thế. Nó thường đi chung với sức mẽ của vốn. Cho nên ít ai muốn làm. Nhưng đó là liều thuốc đắng mà ai trong chúng ta cũng phải uống để thành một trader thực thụ. Câu hỏi bây giờ mà các bác đang nóng lòng muốn biết là: NÓ XUỐNG QUÁ RỒI CUT LOSS CÒN KIP KHÔNG?  

 

Hôm kia nó rớt 22; hôm qua 9. Hôm nay thì hông biết bao nhiêu. Nếu nó rebound lại thì anh nghĩ bao nhiêu sẽ làm cho các anh yên tâm? Nó chỉ thật sự quay đầu NẾU nó lên và gở hết lại số điểm đã rớt. Như thế mới thật sự gọi là a reversal. Chứ nếu nó chỉ lên chút ít thì đâu có gì đặc biệt đâu. Cho nên câu hỏi là: Xác xuất nó lên lại hết để gở huề là bao nhiêu, cao hay thấp? Nếu rằng xác xuất là thấp thì anh nghĩ mình nên làm gì?  28/6 

 

Nghĩa sâu hơn về cái từ "Deep" này ,nó có nghĩa chính xác là gì và chắc có ý nghĩ nguy hiểm hơn nhiều nếu chỉ có correction không?

 Khoảng trống từ 950 xuống tới 500-550, Khoảng đó trên chart gọi là FREE FALL. Nó là mặt trái của thời gian thị trường tăng mạnh bắt đầu từ cuối năm trước cho đến đầu năm nay. Ở khoảng đó bác sẽ có vài cái stops(bến đỗ) trong vùng Fibonnacci retracements v..v.v. Nhưng nói chung cũng không cơm cháo gì vì trend lúc đó, nếu có, cũng chỉ là down trend nhiều. Đó là giai đoạn chán nản của thị trường. Những gì đang xảy ra trong hiện tại gần đây thật ra không có nghĩa gì cả. Đó chỉ là một RETRACEMENT mà tôi có nói từ lâu lắm. Từ lúc VNI bounce lên từ 905. Nhưng sau đó nó cho một cái fake move mà tôi tưởng là nói đi lên đến 1270-1300 luôn. Tuy nhiên, sau cái fake move đó, nó bắt đầu giai đoạn retesting mà chúng ta đang thấy đây.  Cho nên nói chính xác rằng VNI đang trong giai đoạn retest khi nó CÒN Ở TRÊN 905. Ngược lại, khi nó gãy tại 900-905 thì a NEW SELLING LEG sẽ thật sự bắt đầu. Cái formation mà tôi dựa vào đó để made the call on Thursday là một technical formation rất thường xảy ra trong currency và khi nó có thì xác xuất rất cao. Measured move dựa theo formation đó sẽ đem VNI về lại gần điểm reactionary low của lúc trước. 

 

Theo hình vẽ thì 950 điểm là downside target chứ cần gì đến 905 điểm ?   

Nhưng ít bao giờ nó dừng lại tại 950 lắm. Tại vì market maker nó biết ai cũng thấy rỏ con số này và ai cũng sẽ đặt order chỗ này cho nên rất ít khi nó dừng lại lắm. Nó sẽ xuống dưới 950 để run tay người ta. Xong rồi nó mới xoay chiều đi lên. Đó là trong trường hợp dể. Trong trường hợp khó. Nó đi luôn dưới 905 làm cho anh tưởng thiệt. Rồi mới tà tà đi lên lại. Thành ra, a real support không phải đơn giản là một con số, nhưng là một vùng đất trên chart.

 

Các bác còn nghỉ đến cutloss thì TT còn tèo. Điểm thứ nhất khoai ta không mua( Đặt trường hợp các bác có nghĩ nên mua bây giờ không?) nên cut vô ích không có khớp đâu.Khi tâm lý khoai ta vững cho rằng đáy khoai ta mới mua. Không ai bán thì trên TT cổ phiếu bán rất ít, chỉ có khoai tây mua thì TT sẻ up , một vài phiên khoai ta nóng ruột nhào vô và TT sẻ sôi động trở lại. 

Bác nói đúng về tâm lý đó. Nhưng bác nói chưa đủ. Chủ nghĩa tư bản được xây dựng trên chủ nghĩa cá nhân. Có nghĩa là cái gì lợi cho tôi thì tôi làm trước. Quốc gia dân tộc gì đó tính sau. Lời nói nghe thật bạc bẽo. Nhưng đó là chân lý của thế giới này. Quốc gia dân tộc thường sống lâu hơn một correction hay một bear market của thị trường cho nên đừng vì tự ái dân tộc mà nghĩ là không nên bán, hay cut loss. TTCK là sản phẩm tối ưu của chủ nghĩa này. Thị trường lên xuống tuy có dựa vào tâm lý, nhưng trước khi nó dựa vào tâm lý nó phải được dựa vào một cái gì chắc chắn hơn. Cái gì cụ thể hơn và có thể sờ được, thấy được, hay nhận thức được. Từ đó tâm lý người ta mới thay đổi được. Chứ không hẳn chỉ một vài lời kêu gào  hay một vài lời khích động tự ái dân tộc như "quyết không để thị trường chứng khoán sụp đổ" vớ vẫn của mấy chú newbies. Các bác bước vào thế giới này, xin dẹp tự ái dân tộc qua một bên. Tây Ta gì cũng như nhau. Tất cả chỉ vào đây kiếm tiền. Có cơ hội kiếm được tiền thì người ta mới đến. Không có, các bác có thấp hương mà lạy, người ta cũng không thèm đến đâu. Đó là sự thật về chủ nghĩa đồng tiền. Tôi dạo qua nhiều web đầu tư của VN, đặc biệt là TTVNOL, thấy mà tội nghiệp cho mấy bác bên đó. Bác nào cũng đòi trade, nhưng chỉ biết trade một chiều. Chỉ biết thị trường lên, chứ không bao giờ biết thị trường xuống. Ai mà nói xuống là không thích. Khả năng phân tích duy nhất là chạy theo "khoai tây." Hôm nào thị trường xuống là có vài bác nhảy ra hô hào là khoai tây đang "múc như điên."  Tiền bạc đâu dể kiếm, nhưng khi bỏ vào thị trường và "trade" kiểu đó thì không khác nào đi đánh bài mù. Điển hình là hai hôm trước khi VNI rớt xuống 30 điểm. Thế thì nếu khoai nào đi nữa có "múc" thì tại sao VNI rớt xuống đến 30pt trong một ngày. Chưa hết, hôm sau nó làm thêm một phát 16 pts điểm nữa. Khoai nào "múc" dzị? Có bao giờ các bác đặt những câu hỏi thế không? Data là một vật không thể chối cải được. VNI xuống hơn 46 trong hai ngày. Sự kiện này không ai chối cải được. Còn chuyện khoai nào múc thì chưa hẳn là rỏ ràng. Thế tại sao không ai nhìn vào data để phân tích, mà cứ ngồi đoán mò là khoai tây múc? Các bác cứ đầu tư cái kiểu đó thì may mắn là từ huề cho đến thua. Đầu tư là đi chung với phân tích; phân tích bắt đầu bởi một câu hỏi. Câu hỏi phải dựa vào data. Kết luận của bài phân tích là sự suy đoán của chính mình dựa vào một cái nhìn trung thật. Cho nên mới có câu: Trading is INSIGHT observation. Insight = sáng suốt.  Observation = xem xét. Các bác chưa lội ngoài sông ngoài biển nên cứ tưởng VN stocks là an toàn nhất. Nhưng hầu hết cách emerging markets đều risky lắm.  

 

Còn về chuyện STB, PPC bị thao túng thì có thể chứ. Nhưng đó là mặt trái của thị trường. Nếu đặt ngược câu hỏi lại rằng. Có chú nào muốn pump market lên để chạy, bằng cách pump một trong những stocks hàng đầu của VNI lên thì các anh có đánh dấu hỏi như thế không? Vấn đề chính mà các anh đang có là một sự dằn co, phân vân khi cut loss. Các anh một số lớn đang bị kẹt cho nên rất chần chừ khi nghe nói cut loss. Từ cái chần chứ ấy các anh tìm ra nhiều lý do để trì hoãn việc cut loss. Tôi chỉ biết khuyên các anh bao nhiêu đó thôi. Chứ nói nhiều hơn thì tôi sẽ không dám nói. Nay mai này thị trường có rớt xuống dưới 900 thì chắc chắn các anh cũng sẽ quay lại hỏi một vài câu y như thế. Bây giờ cut loss được chưa? Chắc có chú nào đang giật dây thị trường; chánh phủ đang có biện pháp để cứu. Khoai tây đang mua vào như điên....v..v.v.v. Nói chung thì các chú newbies của mấy anh sẽ có vạn cách để bào chửa. Đây không phải là một sự kiện tâm lý lạ và đặc thù của VN. Nó là tâm lý chung cho tất cả. Đó là tại sao 90% người ta thua trong trading. Thua vì người ta TRÁNH CÁI LOSS NHỎ, CHỌN CÁI LOSS LỚN. Tôi thật sự không biết VNI sẽ đi xuống đến đâu. Nhưng khi tôi thấy market tăng cái risk thì tôi trim position liền, cho dù tôi thua lúc đó. Ở giai đoạn này tôi không sợ nó lên thì tôi sẽ trễ chuyến tàu, bằng nó rớt thêm thì tôi sẽ thua đậm hơn trước nhiều. Nếu tôi còn giữ vốn thì còn cơ hội. Thua rồi thì tôi là a dead man. Dead thì còn nói gì nữa? Các anh newbies thì lo đếm từng ngày. Sợ mình sai thiên hạ cười. Traders thật sự không sợ sai, không sợ thiên hạ cười. Chỉ sợ thua tiền thôi. Muốn biết tôi nói thật hay nói chơi. Các anh cứ theo dõi VNI từ điểm này trở đi nhé. Hôm nay nó lên lại. Bao nhiêu các anh đã LỜI hôm nay? Phần lớn các stocks của mấy anh chỉ bounce lại chút ít. Nhưng các anh cảm thấy "đở lo" nhiều lắm, phải không? Đở lo là vì các anh áp lực tâm lý giảm đi nhiều. Áp lực tâm lý có giảm, nhưng áp lực của thị trường có giảm không? Từ thứ 4 tuần trước cho đến nay, VNI rớt bao nhiêu điểm và lên lại được bao nhiêu? Các anh nên tìm sự so sánh để biết. VNI thật sự ra khỏi cái selling này chỉ khi nào nó lên lại CAO HƠN CÁI CONSOLIDATION PERIOD trên chart (khung hình chữ nhật trên chart). Nếu nó còn dưới đó thì cái risk vẫn còn. Tuy rằng các anh vẫn thua so với tuần trước. Nếu sau cái bounce này nó làm thêm một phát mạnh on the down side thì các anh nghĩ sao? Trading không phải là how much $ I make, mà là how much $ I can lose? Đó là risk control.  

 

Trong khi đó bên TTVNOL có rất ít người hiểu biết thật sự về PTKT cũng như các chỉ số kỹ thuật khác , thế mạnh của họ là trade theo kinh nghiệm đã tích lũy được nhiều năm .  

Mỗi khi có thị trường giao động, việc đầu tiên là đi kiếm "khoai tây" trước hết. Nếu anh cho rằng cách trade kiểu đó là một trong những phương thức mà các traders của thị trường VN trade thì tôi không có ý kiến. Những bài viết bên đó chỉ quang quẩn đi kêu gào tự ái dân tộc, hay đã kích ngoại nhân, phân chia sắc tộc. Ít ai đi sâu vào thị trường tìm hiểu tại sao nó rớt. Tôi có cho thí dụ trong cái post phía trên đó. Ngày đó nó rớt 22 điểm, có một cái post đăng tất cả các cuộc mua bán của các stocks trong ngày. Theo một số cái messages phía dưới thì nói là mua nhiều hơn bán. Câu hỏi mà tôi muốn hỏi thế thì tại sao VNI lại rớt 22 điểm? Các anh trade thị trường VN nhiều kinh nghiệm theo khoai tây, có ai trả lời được không? Hôm sau nó làm thêm 16 điểm nữa, cũng đem khoai tây ra mà làm lý do. Cái đó đâu phải là trade. Đây là những sự kiện có thật, chứ không phải là tôi nói thêm.  

 

Dân nhà nghề như HSBC, Morgan Stanley, Goldman Sachs, và các cây cổ thụ khác đang vào VN làm ăn. Họ không kỳ thị, hay muốn dìm VN xuống làm gì đâu. Họ vào đó kiếm tiền như các anh thôi. Đừng cảm thấy tự ái dân tộc khi thấy người ta "chê" mình. Các anh có phản ứng mạnh khi thấy một công ty ngoại quốc "chê" VNI. Nhưng nếu người viết bài đó là một người Việt, làm cho một công ty Việt thì phản ứng của các anh có mạnh như vậy không? TTCKVN là một thị trường rất mắc cho dù anh đo nó dưới bất cứ một hình thức nào. Dân Việt cũng giống dân Tàu, lấy nhà, lấy tiền tử ra chơi cổ phiếu. Đó là tại sao VNI vẫn còn lên ở đây. Số người này không hy vọng sống lâu với market đâu. Tại vì họ sẽ không chịu nổi đường dài vì phân lời phải trả cho tiền vay mượn. Ngược lại, họ cũng sẽ không chịu đựng nổi mức độ lên xuống của thị trường. Lý do mà họ sống không thọ là họ luôn tấp hết vào. Cho nên khi market giao động là họ run tay. Thêm vài đợt selling nữa thì họ sẽ ra thôi. Đó là cái hiểm nguy trong VN market hiện tại. Và đó cũng là lý do chính mà VN investors rất ghét ai tiên đoán market xuống. Người đầu tư như thế tự dồn mình vào góc tường. Thị trường chỉ có một nước đi. Đó là đi lên. Nhưng market nào mà đi lên hoài được chứ? Thị trường Hoa Kỳ của năm 2000 cũng thế thôi. Kết cuộc thì các anh cũng thấy rồi đó. VN market hy vọng sẽ không có như thế. Nhưng một deep correction thì làm gì không có được?

 

Còn lại em muốn hỏi anh VC : Hôm nay TT quay đầu rất mạnh tăng 36 điểm , mức tăng mạnh nhất từ tháng 4 đến nay , và vượt qua mốc 1000 . Giá trị giao dịch đạt 500 tỉ , so với những ngày đầu tháng 5 ( khoảng 800 tỉ - 1000 tỉ ) là thấp hơn . 

Con số hôm nay khoan hãy tin vội. Cái mốc 1000 là support, chứ không phải là 970, nhưng vì nó overshoot on the downside khi nó rớt. Tôi có nói trong bài viết trên kia. VNI thật sự ra khỏi cái selling pressure khi nào nó lên cao hơn vùng hình chữ nhật mà tôi vẽ trên chart. Đó là vùng consolidation khi trước. Cần qua khỏi đó thì selling pressure mới hết. Dưới đó các anh còn nhiều cơ hội để rớt. 905 vẫn là down side target, mặc dầu hôm nay nó co rebound. Con số volume chỉ có 500 tỷ, khá thấp so với số volume rớt mấy ngày qua. Đó là một điểm nên chú ý. Vùng đất hình chữ nhật phía trên có cái resistance ở 1070. VNI cần phải clear cái đó và cái lằn down trend line từ 1170 thì mới gọi là một uptrend thành hình. Nếu là một technical trader thì các anh chỉ nên MUA khi nó clear hết các lằn đó. Dưới nữa thì down side vẫn còn. Nhìn chung nguyên cái chart đó, anh nào nghĩ đây là một bullish market?  4/7 VNI rớt mạnh gần tuần nay thì phải có pop lên lại chứ. Không pop mới là chuyện lạ.  

 

Blackstone mà mua thì không cần muợn nhà bank đâu bác . Đây là một hegde fund/private equity LLC hung hăn nhất của thị truờng chứng khoán Hoa Kỳ . Blackstone mà trade bonds thì phải là hàng tỷ US$/trade mới trade . Ít hơn nữa thì đừng gọi nó làm chi cho mệt . Nói chung thì các đại bàng nào đã và đang run a trading desk on the Street đều biết đến chú này, mặc dầu nguời thuờng bên ngoài chả ai biết về nó cả . John Swarthmore (CEO) là một nguời đuợc coi là thần tuợng của Private Equity (Pre-IPO companies) . Blackstone hình như đang file cho IPO, hay là đã ra IPO rồi đó . Với số tiền IPO này thì Hilton đâu có là bao nhiêu . 

 

Daragon Capital, VinaCapital và Indochina Capital đang nắm giữ gần 4 tỷ USD .  

Vậy thì trên danh nghĩa, TTCKVN chỉ có 3 big boys thôi? Nếu chỉ có 3 chú này thì việc kiểm soát đâu có khó. Ủy ban chứng khoán chỉ cần khám xét cái book của họ là xong chứ gì? Tôi biết VN market hay bất cứ một emerging market nào khác thường là a "wild wild west" nhưng nếu nói như anh hay một số người trên Net thì có vẻ như các chú institutions đó muốn làm gì thì làm. Lúc tung lúc hứng hay sao? Như thế thì cũng giống như là a licence to steal. Chả lẻ chinh phủ VN để cho người ta khơi khơi vào đất mình tự do quậy thị trường của mình à? Tôi nghĩ thì họ có luồn lách để mánh khóe, nhưng nếu nói họ muốn bẻ chiều nào thì bẻ, theo tôi, thì không chính xác. Dù gì đi nữa đây cũng là một thị trường chứng khoán, tuy có non trẻ, nhưng đâu phải là một sòng bài với một nhà cái nhiều thủ thuật lường gạt.   

 

Trên thị truờng tài chánh nói chung, khi vật gì đến mức qúa suy đồi thì đó là lúc mình nên lưu ý nhiều và đi nguợc lại . USD/CAD là một thí dụ đó . Bỏ đi những sự kiện bearish về đồng US mà chúng ta ai cũng biết, câu hỏi nguợc lại là nếu có một cái gì đó tốt xãy ra thì sao? Hôm thứ 6, NFP ra tốt hơn dự tính, nhưng chỉ số hourly earnings lại thấp cho nên traders nghĩ là the Fed sẽ không tăng phân lời . Các anh nên lưu ý dòng suy nghĩ của thị truờng về the US FED. Truớc hết, nếu nhìn lại khoảng thời gian mà USD bắt đầu rớt cho đến nay, lối suy nghĩ của họ về the US FED là gì ? Có phải là US FED sẽ cắt phân lời trong tuơng lai không? Và tuơng lai là khi nào ? 2nd half of the year, đúng không ? Nếu US FED sẽ cắt phân lời như dự đoán thì tại sao US bond yield lại tăng ? Các anh nhìn 10-yr bond yield thử xem . Hai tuần về truớc nó shoot lên như điên . Mấy hôm nay nó pullback về một chút và có thể sẽ tiếp tục lên nữa . Bond yield lên vì hai lý do trong truờng hợp này: Kinh tế mạnh và lực cầu cho đồng tiền tăng nên yield lên, và 2) the FED sắp tăng phân lời . Hiện tại bây giờ thì không rỏ lý do nào . Nhưng nếu anh coi chỉ số ISM ra tuần truớc thì kinh tế tăng khá mạnh, nhất là các loại hàng mắc tiền . Ngoài ra, talks on the Street hiện tại không còn là cắt phân lời nữa, mà là khi nào sẽ tăng? Chỉ số NFP ra hôm thứ 6 đã cao . Mà cái revision của tháng 5 còn cao hơn nữa . Hai con số này gom lại là cho con số NFP trung bình của 2007 là 138K jobs mổi tháng . Bây giờ nguời ta chỉ còn chờ con số hourly earnings lên là phát súng lệnh của the FED tăng liền . Lúc đó traders mặc sức mà bỏ chạy, và sẽ chạy không kịp . Someone will get squeezed. Mấy hôm nay tuy rằng con số USD không có gì bearish cho lắm và đồng USD chỉ retest lại điểm low của nó cách đây vài ngày . Đó là một buying signal . Ngoài ra từ đây cho đến 2 tuần nữa khi the FED họp vào đầu tháng 8 thì tôi nghĩ traders sẽ unwinding long position sẽ trim off the risk trong truờng hợp the FED có nói gì về tăng phân lời . Trading nhiều khi anh không cần phải đợi nguời ta nói rỏ trắng đen, chỉ cần một vài sự kiện tác động vào lối suy nghĩ của họ là anh thấy smart $ từ từ unwinding positions của họ rồi . 

 

Hôm nay VNI vẫn chưa make a CLEAN break out như Anh VC nói. VNI có dấu hiệu chững lại ở ngưỡng ~1033, ngưỡng mà những người bị Bull Trap đợt trước. 

Điều mà các bác muốn thấy trong vài ngày sắp tới là một CLEAR BREAK OUT, gãy luôn cái lằn down trend line w/ HUGE VOLUME on the upside. Đó mới là một buying signal theo đúng nghĩa danh từ. Chứ còn lình bình, xìu xìu như thế này là không nên. Break out thường rất lẹ và mạnh. Bằng không thì coi chừng. Những gì đã xảy ra trong vòng vài ngày qua chỉ là một RETRACEMENT của số điểm đã rớt (thêm bớt vài điểm). Trong khoảng thời gian này có bao nhiêu stocks break for new high? Bao nhiêu stocks gở lại số điểm ĐÃ rớt. Bao nhiêu tăng cao hơn lúc trước? Khí thế của investors trong hiện tại là một niềm tin với rất nhiều hy vọng. Hy vọng được thắp sáng sau cái rebound 30 pts. Trên phương diện trading thuần túy thì đây là lúc mà tâm lý tốt nhất để một trader cash out. Vì bán bây giờ rất ít ai ngờ. Technically, thị trường cũng chưa có mạnh lắm. Những gì xảy ra chỉ là một retracement thôi. Nếu người trader đó vẫn còn mang tâm trạng cutting loss trong thời gian qua thì đây là lúc nó đẩy stocks đi (unloading). Unloading bây giờ có lắm kẻ mua. Họ mua vì một niềm tin. Không gì dể bán bằng khi investors get excited. Nếu tôi là một người investor trong thị trường VN thì tôi nghiêng về sự kiện cashing out. Yes...cash out để ngồi ngoài chờ. Lúc market rớt xuống mấy hôm trước, khối người muốn cash out, chả ai muốn nhảy vào. Lúc đó có ra được cũng phải để lại một phần "thân thể" cho thị trường. Bây giờ bán thì có lắm kẻ mua. Người ta mua vì họ anticipate a break out. Anticipation (tạm dịch là hy vọng) trong market thường rất ít xảy ra. Những gì mình thấy thì người khác cũng thấy thôi. Hơn nữa, họ không những thấy trên chart mà họ còn thấy rỏ tâm tư của mình. Cho nên các bác đừng ngạc nhiên nếu từ đây đến cuối tuần có chú nào unloading cả đống shares vào market, cashing out. Nếu hiện tượng này xảy ra, các bác đừng gãi đầu ngạc nhiên nhé. Trading là thế đấy. Là luôn làm người với những gì người bình thường hy vọng. Bác nào khen cái chart đẹp. Tôi đồng ý là cái chart rất đẹp. Nhưng nó đẹp hơn khi nó break out. Hiện giờ thì chỉ đẹp thôi, nhưng chưa có ham. Nếu tôi run một trong những big funds của VN thì đây là thời điểm đẹp nhất để tôi unload shares cho mấy chú newbies. Unload rồi mà nếu tôi sai thì sao? Nếu market break out mà lên lại thì sao, chả hóa ra là ngu lắm? Cái đó có thể xảy ra và tôi chấp nhận mua lại ở một giá cao hơn hiện tại. Trong giai đoạn đầu của break out, giá chưa đi xa. Tôi nhảy vào lúc đó có một safety net dưới chân rồi. Safety net là cái lưới support của VNI. Còn bi giờ thì chưa. Bây giờ chỉ là retracement thôi. Các bác nên coi chừng cho kỷ.  

 

Bond market lớn lắm. Đơn vị trade tối thiểu là hàng triệu cho nên dân institutions khoái chơi hơn. Huge Liquidity. Trade bonds là trade theo Toán. Mọi phân tích thường được tính bằng máy và sự tiên đoán về kinh tế v..v. Currency và bond market liên quan rất mật thiết. Hai thị trường cái nào cũng là heavy weight cả. Fed chief Bernanke không đá động gì đến viễn ảnh thay đổi chính sách hiện tại của the FED trong buổi nói chuyện về Monetary policy cho nên traders thất vọng, sell off USD/CAD. Ngoài ra, công ty S&P tuyên bố là họ có thể phải hạ mức credit rating (*) của số luợng 12 tỷ tiền sub- prime mortgage (**) xuống . Sự kiện này có thể gây nhiều ảnh huởng mạnh trong kinh tế Hoa Kỳ vì nó sẽ nâng chí phí vay muợn cho các công ty. Chưa hết, sáng nay chỉ số trading deficit cho tháng 6 tăng lên đến 60 tỷ US$ so với con số dự đoán là 58 tỷ . USD vì thế mà rớt khá mạnh . Như có nói trong hai cái post truớc . Giá tiền USD có thể sẽ rớt thêm tí . Nhưng điều chính yếu hiện tại là coi chỉ số MACD. Nếu nó và giá có một POSITIVE divergence sau này thì đó là một điều rất tốt trong đồng US$. Bây giờ nhảy vào thì có thể bị rớt thêm tí . Theo thiển ý của tôi thì hãy ngồi bên ngoài chờ xem MACD xoay chiều một chút truớc khi nhảy vào go long . 

 

US Dollar Index hiện giờ khoảng 81. Nếu nó xuống đến 80 or below thì có thể nghĩ đến chuyện "catching a falling knife" trong cặp tiền này  (*) Ở Mỹ, nguời mua nhà thuờng phải vay tiền nhà bank. Truớc khi nhà bank cho muợn, họ nhìn vào cái gọi là "uy tín" của nguời đi muợn . Uy tín ở đây có nghĩa là khả năng trả tiền lãi + vốn như đã hứa hay không. Uy tín đuợc đánh giá qua một con số gọi là FICO score. Fico score mà thấp có nghĩa là uy tín thấp . Uy tín thấp mà đi vay tiền để mua nhà thì phải trả giá phân lời cao so với nguời có nhiều uy tín . (**) Mortgage có nghĩa là tiền vay muợn để mua nhà . Sub = duới hay là kém . Prime = tốt, chính thức hay tạm dịch là đàng hoàng . Sub-prime mortgage là những loại nợ vay mua nhà của những nguời có uy tín thấp, có nhiều nguy cơ trả không nổi . Số tiền vay muợn của những nguời này thuờng có một phân lời rất cao . Wall street đem số nợ này về xào nấu, bỏ thêm hành muối vô để biến nó thành cái gọi là mortgage-backed securities, hay thuờng đuợc gọi chung là credit derivatives, và bán nó cho các investment institutions . Số nợ này lúc đầu thì ăn rất ngọt, nhưng sau một thời gian--đặc biệt là khi phần lời lên thì nguời vay trả không nổi--nó trở nên chua lè . Bây giờ chú nào cũng ngán đến tận cổ mà không biết đem đổ đâu . Một số chuyên gia tiên đoán rằng trong truờng hợp thật xui xẻo thì đống nợ này có thể làm cho Hoa Kỳ lọt vào truờng hợp của Nhật cách đây gần 20 năm khi họ đi vay ngân hàng để mua đất tại Hoa Kỳ . Cái neo đang trì kéo kinh tế Hoa Kỳ hiện tại và là mối đe dọa cho một financial blow up là đống nợ này . Mọi sự đáng giá và bình luận về nó từ các nhân vật quyền thế trong nghành tài chánh đều có khả năng làm thị truờng giao động mạnh .

 

Giả sử các tôi nắm một cái quĩ đầu tư nào đó với khoảng 1 tỷ USD ( đây là đi làm thuê đấy nhé). Với sức ép của các cổ đông, sức ép của cấp trên thì tôi phải làm gì nhỉ ? ngồi đợi VNI xuống 900 để giải ngân ? khi nào ? . Làm thế nào thể tranh mua với các quĩ khác, không khéo chúng nó lại ma lanh hơn mình, mình kéo được giá xuống thì chúng nó lại xơi luôn của mình thì sao ? mình cứ động tác giả mãi, quên động tác thật thì bỏ xừ, mình chưa làm được gì để report cho xếp cả gay quá, không khéo lại mất việc, bức xúc quá, thà làm nhà đầu tư nhỏ còn thoải mái hơn nhiều.  

Đạo diển thị truờng & Cái khổ của một big fish: Phần thứ nhất là đạo diển thị truờng . Tôi thì không nghĩ rằng họ có ý đạo diển thị truờng như các anh thuờng nhận xét. Một đại công ty như Merrill hay HSBC thuờng có rất nhiều bộ phận khác biệt với nhau (different department). Khi một department nào đưa ra một nhận định thì cái đó chỉ thuần túy là của department đó thôi, chứ không phải chỉ toàn công ty. Một equity analyst khi viết về một research nào đó, họ thuờng có toàn quyền nghiên cứu và đưa ra kết luận . Thị truờng có tin vào đó hay không là một việc khác . Ảnh huởng của bài research tùy theo uy tín của công ty. Nếu nó đúng thì nguời ta sẽ nghe theo . Nguợc lại, nếu nó sai hoài thì dần dần nó không còn giá trị . Chú analyst đó sống cũng không thọ nếu nó viết sai chừng vài lần thôi . Analyst job, tuy không có put $ on the line như traders, nhưng họ muốn sống trong nghề cho thọ thuờng phải có uy tín . Và uy tín tạo đuợc khi anh có một nhận xét chính xác, chứ analysts của các công ty trên Wall Street không phải là một hàng VĂN NÔ đuợc chỉ thị của ai đó để ra vun vít lộn xộn . Các anh nghĩ thế nào về các công ty có tầm quốc tế như Merill Lynch, HSBC, Citibank, Bank of America với hàng trăm năm lịch sử . Chả lẽ vì một thị truờng nhỏ bé với vỏn vẻn có 200 stocks mà họ dám bỏ uy tín tạo dựng cả trăm năm để thò tay vào đó quậy kiếm chút bạc lẽ? VN stock market là 20 tỷ USD market cap. Mổi giao động lên xuống là bao nhiêu? Nếu có tạo ra thì ăn đuợc bao nhiêu trong một market HIGHLY ILLIQUID như TTCKVN? Đó là nói nếu họ có thể làm . Song song với việc đó, khi một công ty Mỹ đi ra ngoại quốc để làm ăn, họ vẫn ở duới luật pháp Mỹ . Có nghĩa là nếu họ quậy thị truờng VN, chính phủ VN không truy cứu thì nguời ta vẫn có thể kiện nó tại tòa án Hoa Kỳ .  Có thể chúng ta sống và lớn lên trong hai xã hội rất nhiều khác biệt . Làm việc trong môi truờng cũng khá nhiều dị biệt cho nên cái nhìn của tôi về những bài nghiên cứu TTCKVN từ các công ty ngoại quốc, đặc biệt là HSBC và Merrill, hơi khác các anh . Rất có thể tôi còn khá ngây thơ trong lối nhìn của nguời Việt sinh sống tại VN. Hay là có thể các anh chưa quen nhiều với lối làm ăn quốc tế mà các công ty này thuờng làm . Phần lớn các dân tộc trong những đệ tam quốc gia (third world country) thuờng quen với những cái bất công căn bản của xã hội nên họ có nhiều đa nghi . VN là một trong những quốc gia đó . Ngay cả một số nguời Việt tại Mỹ cũng không thoát khỏi cái lối suy nghĩ này . Truớc năm 2000 khi US market stocks còn lên vù vù thì chả chú nào dựng nên cái giả thuyết stock market là một sòng bài, brokerage houses là những chủ sòng . Mãi cho đến khi thua tan tác vào năm 2000 thì có cả chục chú Việt trên Internet hô hào cái giả thuyết US stock market là một Las Vegas trá hình . Brokerage houses là chủ sòng . Lý luận của họ nghe rất dốt và buồn cuời: Nào là "tụi nó dụ mình vào, xong rồi bơm giá lên chút xíu, cho ăn lúc đầu . Xong rồi, sập bẩy .v...v.vv" Giải thích theo kiểu dân đánh bài, các nguời đó hô hào bỏ tiền vào thị truờng nhà vì AGAIN "nhà không bao giờ rớt ...nhà có thể thấy truớc mắt ...nhà là đầu tư đính đáng ...stocks là một sòng bài v.v..vv" Loại nguời đó bây giờ chắc đã sáng mắt ra khi thấy ra thị truờng nhà cũng thê thảm không thua stocks bao nhiêu .  

 

Điều tôi muốn nói ở đây là thị truờng chứng khoán không phải là một việc dể đạo diển cho dù anh là một đại bàng trên Wall Street. Nhất là các bản tuờng trình đánh giá về công ty hay thị truờng . Tôi có đọc qua cái tuờng trình của Merrill Lynch và HSBC. Hôm nay ML tuyên bố giảm đầu tư vào VN xuống hàng zero % thì các anh lên tiếng phê bình lung tung . Vậy chứ các anh nghĩ thế nào khi năm ngoái Merill khuyên nguời ta bỏ tiền vào VN? Đọc đến giai đoạn đó có anh nào phản đối không? Từ lúc Merrill khuyên bỏ tiền vào cho đến nay là bao lâu? 1 năm chứ gì . Trong khoảng 1 năm đó, chỉ số VNI đã lên bao nhiêu ? Nếu anh nghe theo Merrill mà nhảy vào VN khi đó và nằm cho đến hôm nay khi Merrill kêu anh nhảy ra thì anh ĐÃ LỜI BAO NHIÊU RỒI ? Có anh nào tính ra dùm con số đó không? VNI lên ít gì cũng gần 100% kể từ năm ngoái vào giờ này . Đó là một index thôi . Còn stocks thì sao? Bao nhiêu chú mà năm ngoái tới năm nay lên hơn 100%? Các anh đầu tư ở một thị truờng nào, hay một cái gì mà có thể đem về với số phần trăm đó . Và khi đã có lời nhanh và nhiều như thế cộng thêm viễn ảnh rằng thị truờng đó đã chính mùi, đi quá đà thì các anh làm sao? Chả lẽ các anh ngồi đó cho nó rớt trở lại ? Dĩ nhiên là phải chạy rồi . Đấy ...những gì tôi vừa nói đều dự trên các sự kiện mà tất cả các anh ở đây đều biết, và dựa trên lý lẻ mà các anh khó chối cải . Các anh nghĩ sao khi anh theo Merrill từ năm ngoái cho đến năm nay . Lời như thế có nên chạy để giữ vốn không ? Và nếu câu trả lời là nên chạy thì các anh nghĩ Merrill có đang đạo diễn thị truờng không?  HSBC cũng thế . Thằng analyst nào đưa ra những con số lộn xộn về stocks VN thì tội nó đáng đánh đòn vì bất cẩn . Dân profeesionals không bao giờ làm một lổi to tát như thế . Nhưng đó là cá nhân của một nguời, chứ không phải là chính sách của một công ty . 

 

Khi họ có một bài nghiên cứu nhận định về giá trị TTCKVN, hay các stocks của VN thì phần lớn bài nhận định đó đuợc dựa vào một mô hình (model) với nhiều chỉ số kinh tế khác nhau . Họ không phải đoán đâu . Tại vì họ không phải viết bài cho chúng ta, những nguời chả biết gì về financial modeling. Họ viết cho một loại khán giả sophisticated hơn nhiều . Với loại nguời này, sự lên xuống của thị truờng trong vòng 1 ngày, hay 1 tháng không quan trọng . Họ chú ý vào hàng năm . Câu hỏi của họ là mức độ tăng truởng của kinh tế, chính sách đối ngoại, luợng tiền trong kinh tế v.v..v. là bao nhiêu . Để từ đó họ tính ra số phần trăm lời lổ . Nói cách khác là họ tính đuờng dài . Thành ra, có thể trong một lúc nhất thời nào đó bài research không đúng, nhưng  cái đúng là vào thời gian 1 năm trở lại . Đó là cung cách của một professional investors. Khi các anh đọc những bài research đừng vội chú ý vào lời khuyên, mà nên chú ý vào LẬP LUẬN CỦA HỌ . Dựa vào lập luận gì mà nguời viết đưa ra kết quả như thế? Đầu tư là một hành động không tình cảm, chỉ theo lý trí và sự phân tích mà thôi . Bỏ đi những tự ái cá nhân về quốc gia dân tộc không cần thiết đó . Không ai đem quân trở lại VN để gây chiến nữa đâu . Tất cả chỉ vì đồng tiền mà thôi . Và vì đồng tiền nên những lời phân tích thuờng cắt xuyên qua nhiều cảm tình của nguời trong cuộc . Lời nói thật thuờng dể mất lòng nhau . Cho nên khi một bài phân tích khuyên nguời ta giảm bớt đầu tư hay tăng thêm tiền đầu tư vào VN, việc đầu tiên mà các anh nên hiểu là mục đích của đồng tiền và ráng theo nó để làm lợi cho bản thân và gia đình, thay vì đa nghi và nghĩ rằng họ muốn dìm giá để mua rẻ. Các đại công ty on Wall Street với khả năng đầu tư hơn 150 quốc gia trên thế giới như Merrill và HSBC không có ai rảnh để làm như thế đâu . Điều mà tôi muốn nói với các bác tại đây là chúng ta là những người đầu tư. 

 

Trong đầu tư nó có lên có xuống, có những nhận định đúng và sai, và những nhận định HỢP VỚI Ý cùng với những nhận định KHÔNG HỢP VỚI Ý. Và tôi cũng xin nhấn mạnh một điều. Khi một nhận định hợp với ý của chúng ta, nhận định đó cũng chưa hẳn là ĐÚNG. Ngược lại, một nhận định KHÔNG hợp ý với chúng ta cũng chưa hẳn là SAI. Mỗi khi chúng ta thấy một bài research nào không đúng ý, việc đầu tiên là ngồi xuống xem xét lại LẬP LUẬN của nó ra sao, chứ đừng vội nghĩ là người ta có ý xấu. Các bác muốn tấn công bài viết đó thì việc đầu tiên là xé lẽ nó ra, cắt từ phần, và phân tích từ đoạn. Rồi đút kết thành một lời kết luận về nó. Như thế mới gọi là đầu tư. Chứ không phải thấy người ta chê mình, rồi việc đầu tiên là gắn cho người ta cái mũ đạo diễn thị trường hay là có ý đồ dìm giá để gian lận. Nếu các bác chỉ biết làm bao nhiêu đó khi đọc một bài research trái tai thì suốt cuộc đời đầu tư của các bác chỉ quanh quẩn trong cái vòng tình cảm ghét thương. Ai khen thị trường VN thì mình thích. Ai chê thì mình cho nó là có ý đồ không tốt. Không một thị trường nào mà lên hoài không xuống. Thị trường luôn sống trong chu kỳ: Bull & Bear. 

 

Bây giờ thì nó Bull; sau này sẽ thành Bear, và ngược lại. Muốn có sáng suốt trong suy nghĩ thì phải bỏ tình cảm sang bên. Đừng nổi nóng khi người ta chê mình CÓ LÝ DO. Trước hết, nên xem lý do đó đúng hay sai. Và nếu mình không đồng ý thì mình chỉ nên chống cái lập luận đó thôi, đừng đi xa đến mức gắn nhiều danh từ khác.  HSBC tiên đoán là VNI sẽ về lại 900, và con số PE sẽ cần phải thu lại vì lý do...v....v gì đó. Nếu bác nào không đồng ý thì viết lên sự suy luận của mình, và vạch những sơ sót, cùng kẻ hở của HSBC ra cho mọi người xem. Đó gọi là phân tích, và phản pháo đúng theo một người đầu tư chuyên nghiệp. HSBC tuy có danh, nhưng HSBC không hẳn là đúng. Actually, 70% của các bài bình luận do mấy chú "bean counter" đó thường là sai bét. Ngay cả thị trường Mỹ. Nhưng 30% còn lại thì đúng. Nếu các bác chịu ngồi xuống xem xét lý luận của HSBC và Merrill lại một cách bình tỉnh như một ngoại nhân không có tiền trong market, rất có thể các bác học được một hai điều đúng trong bài research đó. Dầu gì bài đó cũng được viết bởi các tay đáng bậc thầy mình trong thương trường. Ở đây chúng ta bàn thảo về một câu hỏi là các ngoại nhân có đạo diển thị truờng chứng khoán VN với ý đồ GẠT GẨM hay không. 

 

Bốn chử: Ý Đồ Gạt Gẩm là một tội hình . Anh phải phân biệt đuợc một BAD SERVICE DUE TO A LOW STANDARD OF BUSINESS PRACTICE và một cái tạm gọi là INTENTION TO FRAUD. Nếu ML và HSBC viết report với ý đồ dìm giá để mua hàng, hay để khuynh đảo thị truờng để trục lợi như một số các anh trong đây suy đoán thì đó là một tội hình, chứ không phải là một bad service. Nên coi chừng khi nhìn số lượng cổ phiếu mua bán và số tiền nước ngoài đang nằm chờ giải ngân vào thị trường để xài nó như một tiên đoán cho hướng đi sắp tới của thị trường. Đừng vội tin số tiền đó. What you see is not NECESSARILY what you'll get. Có nghĩa là thấy vậy, chứ không phải vậy. Tiền của dân Wall Street thứ thiệt không dể lấy như tiền của mấy anh đâu. Nhiều khi con số đó được thổi phồng lên dưới nhiều dạng khác nhau. Thí dụ, như người ta nói là 1 tỷ US$. Nhưng trong đó bao nhiêu là tiền thiệt (cold cash), và bao nhiêu là derivatives products. Derivative products là những xảo thuật của high-end finance. Đó có thể là tiền vay mượn, tiền chấp thế lung tung và được thổi phồng lên qua leverage. Cho nên khi người ta nói mấy chú khoai tây đang hăm he nhẩy vào giải ngân với số tiền cực lớn, nhưng các anh đợi dài cổ ra mà chả thấy thằng khoai nào nhẩy vào thì nên suy nghĩ lại. Nhìn market action để hiểu rỏ. Afterall, the tape don't lie (tape đây không phải là băng keo, hay băng nhạc, mà là tiếng lóng của market, của thị trường). Kể từ khi cái deep correction của tháng 3 đến giờ là hơn 4 tháng. Trong khoảng thời gian ấy không biết bao nhiêu tin tức "hồ hởi" về số lượng tiền khá lớn đang chờ để nhẩy vào VN. Không biết chừng nào họ thật sự nhẩy vào, và cũng không rỏ là bao nhiêu. Chỉ thấy tin tức và các tin đồn trên các diễn đàn về một tương lai sáng lạng của số tiền này. Nếu nhìn theo the tape trong 4 tháng qua thì có lẻ chưa có củ khoai nào dám thò tay vào giải ngân. Còn cái chuyện FPT gì đó có một số lượng sale thật lớn. 

 

Tôi không biết tại TTCKVN có một loại brokers chuyên về institutional trades mà người ta gọi là BLOCK TRADES hay chưa. Nếu có, thì cái transaction của FPT hôm qua chưa hẳn là một cái SALE như đã in trên giá. Ở thị trường Hoa Kỳ, các loại orders đó thường KHÔNG CÓ TRADE QUA EXCHANGE, tuy rằng nó có ghi rằng orders đó được executed. Vì đó là một SWAP ORDER. Có nghĩa là có một thằng big boy nào đó cần đẩy hàng ra, nhưng nếu đẩy hết đống hàng đó đi ra ngoài market kiểu bình thường thì impact của giá sẽ rất lớn. Cho nên nó liên lạc với một institutional broker, kêu chú này đi kiếm BUYERS CHO NÓ. Chú này sẽ "call the Street" (có nghĩa là sẽ gọi vòng vòng để coi có ai thích không). Khi kiếm được buyers rồi thì nó sẽ quote giá. Nó sẽ không bao giờ nói AI LÀ NGƯỜI BÁN; HAY AI LÀ NGƯỜI MUA. Và cũng sẽ không nói rỏ số lượng đâu (*). Khi người mua chịu mua với giá và số lượng thì nó sẽ nói lại với người bán. Cứ thế mà người bán từ từ đẩy số hàng đó đi. Danh từ nhà nghề gọi cái này là BLOCK TRADES.  (*) Đây là trò chơi đánh phé của các big boys với nhau. Người mua không bao giờ nói giá và số lượng. Khi đại bàng ra lệnh lui quân (sell) thì đàn em bốc phone gọi cho broker. Đây là một loại broker đặc biệt on the Street và họ chỉ take order thuộc hàng block trade thôi. Brokers loại này rất hiếm và chỉ có chừng 10 công ty tại thị trường Hoa Kỳ. Cá nhỏ (retail investors) thì làm ơn đi chỗ khác chơi. Chú trader gọi cho brokers tỏ vẻ như không quan trọng lắm, vì nếu có cái gì bất thường là thằng broker dò ra được liền. Mà nếu nó dò ra được thì mình rất khó làm giá. 

 

Cho nên, câu nói rất thường là: Mày nghĩ thế nào về XYZ? Có ai bán không, và nếu có thì bao nhiêu? Sống trong nghề lâu năm, chú broker này biết là có người 1) đang kiếm để gom hàng hay là 2) để bán. Điều mà trader không muốn cho biết là mình thuộc dạng gì, 1 or 2? Xong rồi kêu broker đi shop đi. Nó chỉ cần 5 phút là trở về tường trình đầy đủ. Ai muốn mua bao nhiêu và ở giá nào. Cái luật bất thành văn của nghề là không bao giờ nói cho phía bên kia biết ai là người mua và bán. Đấy là luật tối kỵ của giang hồ. Broker nào lắm miệng khai tùm lum thì coi như đó là lần chót trong đời nó sẽ nhận order loại đó nữa. Riêng về người trader thì nói càng ít càng tốt. Dĩ nhiên thằng broker nó cũng muốn biết số lượng và giá cả để nó kiếm thêm tí tiền đường bằng cách mark up (tăng giá) tí xíu. Nếu chú trader là một rookie trong nghề thì thằng broker sẽ giả bộ hỏi này nọ lung tung. Chủ ý của nó là muốn biết số lượng và giá. 

 

Cái này dân nhà nghề gọi là SIZING THE TRADE. Đó là con bài tẩy của trò chơi này. Khi người ta biết số lượng và giá hàng thì coi như mình từ chết đến bị thương. Tin đó mà lọt ra ngoài thì coi như giá bán hay mua sẽ không bao giờ được như ý muốn. Mấy anh hiểu cái này chứ? Khi nó tường trình về người mua và số lượng hàng thì đó là một ORDER thật sự. Người bán chỉ cần OK là coi như đã đẩy hàng ra. Ngoài ra, có một số người cũng mua XYZ, nhưng họ cũng muốn bán stock ABC của họ. Nếu bên này chịu thì broker sẽ swap hai cái stocks với nhau. Order loại này gọi là SWAP ORDER. Order kiểu block trade này rất lớn và thường trade OFF THE EXCHANGE. Có nghĩa là cái transaction này chỉ giữa hai hoặc 3, 4 công ty gì đó với nhau, chứ không phải là phải đi qua cái exchange. Nhưng vì stock được listed trên cái exchange cho nên exchange phải ghi rỏ số lượng share được trao đổi. Vì thế nhiều khi bạn thấy số share traded tăng khủng khiếp, nhưng giá thì không có giao động nhiều như số lượng. Đó là vì transaction này thuộc loại BLOCK TRADES.